Η ΕΚΤ θα μπορούσε να «κερδίσει» ένα μεγάλο μέρος του κλάδου πληρωμών με την εφαρμογή του ψηφιακού ευρώ.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προετοιμάζεται για την εκδοχή του ψηφιακού ευρώ, το οποίο θα κατακλύσει την αγορά πληρωμών, παρά το γεγονός ότι μεγάλο μέρος του κοινού το αμφισβητεί και των τραπεζών το απεύχεται.
Εσωτερικά έγγραφα της ΕΚΤ δείχνουν ότι η τράπεζα θέλει το ψηφιακό σύστημα του ευρώ να είναι σε θέση να χειρίζεται περισσότερες από 50 δισ. συναλλαγές ετησίως εξ’ αρχής, δήλωσαν αξιωματούχοι της ΕΚΤ στο POLITICO. Αυτός ο τεράστιος όγκος υποδηλώνει ότι η ΕΚΤ περιμένει πως το ψηφιακό ευρώ θα μεταμορφώσει την αγορά λιανικών πληρωμών, πιέζοντας μια βασική ροή εσόδων για τους τρέχοντες παρόχους πληρωμών: εάν λειτουργήσει στο μέγιστο, το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να «αρπάξει» περισσότερο από το ένα 1/3 των συναλλαγών που πραγματοποιούνται σήμερα μέσω καρτών πληρωμής.
Σύμφωνα με μια παρουσίαση στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ από την ομάδα ψηφιακού ευρώ της τράπεζας τον περασμένο μήνα, χρειάζεται ένα σύστημα που θα μπορεί να χειριστεί 50,5 δισ. συναλλαγές ετησίως, δήλωσαν δύο αξιωματούχοι. Ενώ αυτό δεν είναι ούτε στόχος, ούτε πρόβλεψη, εξακολουθεί να αποτελεί μια εντυπωσιακή δήλωση εμπιστοσύνης στις δυνατότητες του σχεδίου.
Σημειώνεται πως οι κάρτες για πληρωμές χρησιμοποιήθηκαν σε 84,6 δισ.συναλλαγές συνολικής αξίας 3,2 τρισ. ευρώ σε ολόκληρη την ευρωζώνη πέρυσι, με τις τράπεζες και τους παρόχους συναφών υπηρεσιών να λαμβάνουν προμήθεια για τις περισσότερες από αυτές. Υπολογίζοντας σε μία ετήσια ανάπτυξη του 10% καθώς τα μετρητά συνεχίζουν να χάνουν έδαφος, θα μπορούσαν να υπάρξουν σχεδόν 125 δισ. συναλλαγές με κάρτα το 2028, τη χρονιά που θεωρείται επί του παρόντος η συντομότερη δυνατή ημερομηνία κυκλοφορίας του ψηφιακού ευρώ. Με πλήρη δυναμική, το ψηφιακό ευρώ θα έχει επομένως μερίδιο αγοράς περίπου 40%.
Ένα μεγάλο μέρος των τελών πληρωμής πηγαίνει επί του παρόντος σε εταιρείες όπως η Visa και η Mastercard και άλλες εταιρείες fintech που βρίσκονται εκτός Ευρώπης. Η ΕΚΤ θέλει το ψηφιακό ευρώ, όχι μόνο για να σταματήσει αυτή τη διαρροή, αλλά και για να τερματίσει την τεχνολογική εξάρτηση της Ευρώπης από την υποδομή των αμερικανικών κολοσσών, υπό τον φόβο του μεταβαλλόμενου γεωπολιτικού περιβάλλοντος. Επί του παρόντος διεκπεραιώνεται ένα ποσό της τάξης των 2/3 των συναλλαγών με κάρτα στη ζώνη του ευρώ μέσω διεθνών συστημάτων πληρωμών ενώ πάνω από τις μισές χώρες της ΕΕ βασίζονται εξ ολοκλήρου σε μη ευρωπαϊκές λύσεις.
Η ΕΚΤ δεν έχει δημοσιοποιήσει ποτέ εκτιμήσεις για το μερίδιο αγοράς που αναμένει να καταλάβει το ψηφιακό ευρώ, αλλά πάντα τόνιζε ότι δεν σχεδιάζει να εκτοπίσει τις εναλλακτικές λύσεις του ιδιωτικού τομέα. Τα στοιχεία στην παρουσίαση υποδηλώνουν ότι ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να αισθάνεται ωστόσο έντονη πίεση.
Η ΕΚΤ αρνήθηκε να σχολιάσει σχετικά σε αίτημα του Politico.
Αντιδράσεις από τράπεζες
Εάν ο σχεδιασμός για ευρεία και ταχεία υιοθέτηση του ψηφιακού ευρώ είναι ακριβής, οι καταναλωτές μπορεί να δουν χαμηλότερες τιμές και η Ευρώπη μπορεί να ενισχύσει τη στρατηγική της αυτονομία. Ωστόσο την ίδια ώρα, οι πάροχοι πληρωμών μπορεί να έχουν λιγότερους λόγους για να πανηγυρίσουν. Φορείς του κλάδου, όπως η Payments Europe, έχουν προειδοποιήσει ότι το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να καταστρέψει τα μοντέλα εσόδων που βασίζονται σε κάρτες, ειδικά εάν οι βασικές υπηρεσίες του προσφέρονται δωρεάν. Η ευρεία χρήση του ψηφιακού ευρώ στις συναλλαγές υποδηλώνει επίσης ότι οι καταναλωτές θα επιλέξουν να τα διατηρούν σε ηλεκτρονικά πορτοφόλια, αποστραγγίζοντας καταθέσεις από το τραπεζικό σύστημα. Οι τραπεζίτες λένε ότι αυτό θα μπορούσε να περιορίσει το ποσό που έχουν στη διάθεσή τους για να δανείσουν σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
«Ο αντίκτυπος στις τράπεζες ταμιευτηρίου και λιανικής από το ψηφιακό ευρώ, που αναλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος των συναλλαγών με κάρτα, θα εξαρτηθεί από τα όρια διακράτησης που επιβάλλει η ΕΚΤ και από το υποκείμενο επιχειρηματικό μοντέλο του ψηφιακού νομίσματος», δήλωσε ο Diederik Bruggink, ανώτερος διευθυντής πληρωμών, ψηφιακών χρηματοοικονομικών και καινοτομίας στον Ευρωπαϊκό Όμιλο Ταμιευτηρίου και Λιανικής Τραπεζικής. Όσο υψηλότερα είναι τα όρια διακράτησης που επιτρέπονται για το ψηφιακό ευρώ και όσο χαμηλότερες είναι οι χρεώσεις για πληρωμές μεταξύ παρόχων υπηρεσιών, τόσο χειρότερα θα είναι για τις τράπεζες, εξήγησε.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών, οι χρεώσεις και οι προμήθειες αντιπροσωπεύουν περίπου το 30% των καθαρών λειτουργικών εσόδων στις τράπεζες της Ευρώπης και οι χρεώσεις που σχετίζονται με τις πληρωμές, αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 1/4 αυτού του ποσοστού.
Η ΕΚΤ έχει υποστηρίξει ότι το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να προσφέρει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες για τους εγχώριους παρόχους υπηρεσιών, που δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να ανταγωνιστούν τα διεθνή συστήματα καρτών και τις λύσεις πληρωμών μέσω κινητού. Οι τράπεζες όχι μόνο μπορούν να δημιουργήσουν άλλες πρόσθετες υπηρεσίες, αλλά ενσωματώνοντας ψηφιακές υπηρεσίες του ευρώ, μπορούν να διατηρήσουν πελάτες που διαφορετικά θα μετέβαιναν σε εναλλακτικές πληρωμές μέσω πλατφορμών που προσφέρουν οι Big Tech, υποστηρίζει η έκθεση.
Το ερώτημα είναι αν το κοινό μπορεί να ενδιαφερθεί. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η ευαισθητοποίηση και το ενδιαφέρον μπορεί να αυξάνονται, αν και με αργούς ρυθμούς. Μια έρευνα της BearingPoint τον Φεβρουάριο έδειξε ότι το 1/3 των ερωτηθέντων σε ολόκληρη την ευρωζώνη, θα ήταν πρόθυμο να χρησιμοποιήσει το ψηφιακό ευρώ. Το ποσοστό αυτό φαίνεται πιθανό να αυξηθεί με την αλλαγή γενεών. Αλλά μια έρευνα της Payments Europe έδειξε ότι το 56% των καταναλωτών σήμερα δεν είναι σίγουρο αν θα το έκανε ποτέ.
Ενώ καμία απόφαση για την κυκλοφορία ενός ψηφιακού νομίσματος κεντρικής τράπεζας δεν μπορεί να ληφθεί χωρίς νομοθεσία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η τεχνική ανάπτυξη του έργου συνεχίζει να κερδίζει έδαφος. Στην ίδια παρουσίαση, η ομάδα του ψηφιακού ευρώ υποστήριξε ότι, εφόσον ξεπεραστούν όλα τα νομοθετικά εμπόδια, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ θα πρέπει να εγκρίνει σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ για την υλοποίηση του έργου.
Με πληροφορίες του Politico