Η Ευρώπη αντιμέτωπη με εκρηκτικές πιέσεις στις δημόσιες δαπάνες – Στο προσκήνιο η Ελλάδα
Η Ελλάδα, ως μέρος των χωρών της «αναπτυγμένης Ευρώπης», βρίσκεται σε περίοπτη θέση στις αναφορές της έκθεσης, κυρίως λόγω του υψηλού δημόσιου χρέους και των μεγάλων ποσοστών δαπανών για συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη.
Σημαντικές και διαρκώς αυξανόμενες πιέσεις στις δημόσιες δαπάνες των ευρωπαϊκών κρατών έως το 2050 καταγράφει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) σε πρόσφατη έκθεση του με τίτλο «Long-Term Spending Pressures in Europe».
Στην έκθεση, που δόθηκε στη δημοσιότητα προ ημερών, το ΔΝΤ υπογραμμίζει την ανάγκη άμεσης και συντονισμένης δημοσιονομικής δράσης, καθώς η Ευρώπη έρχεται αντιμέτωπη με προκλήσεις όπως η γήρανση του πληθυσμού, η κλιματική μετάβαση, η αύξηση των αμυντικών δαπανών και το αυξημένο κόστος δανεισμού.
Η Ελλάδα, ως μέρος των χωρών της «αναπτυγμένης Ευρώπης», βρίσκεται σε περίοπτη θέση στις αναφορές της έκθεσης, κυρίως λόγω του υψηλού δημόσιου χρέους και των μεγάλων ποσοστών δαπανών για συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη. Παρά τις μεταρρυθμίσεις που έχουν υλοποιηθεί την τελευταία δεκαετία, η δημοσιονομική επιβάρυνση από τη γήρανση του πληθυσμού αναμένεται να επιδεινωθεί, με τη χώρα να καταγράφει από τις υψηλότερες αναλογίες δαπανών σε ποσοστό του ΑΕΠ για συντάξεις μέχρι το 2050.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η Ελλάδα έχει υιοθετήσει ορισμένες καλές πρακτικές, όπως η ενσωμάτωση προβλέψεων για τις μελλοντικές δαπάνες στο Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο και η δημοσίευση εκθέσεων βιωσιμότητας που περιλαμβάνουν σενάρια για την πίεση από τις δημογραφικές εξελίξεις. Παρ’ όλα αυτά, επισημαίνεται η ανάγκη για πιο ισχυρούς αυτόματους μηχανισμούς διόρθωσης, όπως ισχύει σε χώρες όπως η Σουηδία και το Λουξεμβούργο.
Η συνολική πρόσθετη δαπάνη που προβλέπει η έκθεση για τις χώρες της Ευρώπης φθάνει το 6,75% του ΑΕΠ ετησίως έως το 2050. Ειδικά για την Ελλάδα, οι πιέσεις αναμένεται να ενταθούν τόσο στον τομέα των συντάξεων όσο και στην υγειονομική περίθαλψη, ενώ αυξημένες απαιτήσεις προκύπτουν και για τη συμμετοχή στην πράσινη μετάβαση και την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών, ειδικά στο νέο γεωπολιτικό περιβάλλον.
Το ΔΝΤ συνιστά στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, μεταξύ αυτών και της Ελλάδας, να αναπτύξουν συνεκτικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση αυτών των πιέσεων, που περιλαμβάνουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ενίσχυση των θεσμών, ανακατεύθυνση των δαπανών και αποτελεσματική αύξηση των εσόδων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη φορολογική μεταρρύθμιση και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι αυξημένες δαπάνες θα συνοδεύονται από διατηρήσιμα και κοινωνικά δίκαια δημοσιονομικά αποτελέσματα.
Η έκθεση καταλήγει με προειδοποίηση: η αδράνεια σήμερα θα μεταφέρει το κόστος στις μελλοντικές γενιές, περιορίζοντας τις επιλογές των κρατών και επιβαρύνοντας τις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Δείτε εδώ την έκθεση του ΔΝΤ
