Το 2024, το 66,8% των Ελλήνων δήλωσε ότι δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα οικονομικά, ποσοστό που την καθιστά τη χώρα με τη μεγαλύτερη υποκειμενική φτώχεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σύμφωνα με την Eurostat η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται στην κορυφή της λεγόμενης «υποκειμενικής φτώχειας» σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την αποκλιμάκωση του φαινομένου να προχωρά με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς.
Το 2024, το 66,8% των Ελλήνων δήλωσε ότι δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα οικονομικά, ποσοστό που την καθιστά τη χώρα με τη μεγαλύτερη υποκειμενική φτώχεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος διαμορφώθηκε στο 17,4%, σημειώνοντας αισθητή βελτίωση σε σχέση με το 2023 (19,1%).
Η πρόοδος που καταγράφει η Ελλάδα παραμένει απογοητευτικά περιορισμένη. Από το 2018, όταν το ποσοστό της υποκειμενικής φτώχειας ανερχόταν στο 74,1%, η μείωση μέχρι σήμερα δεν ξεπερνά τις 7,3 ποσοστιαίες μονάδες. Αντίθετα, χώρες με παρόμοια αφετηρία, όπως η Βουλγαρία, πέτυχαν ουσιαστικότερη αποκλιμάκωση – από 55,9% το 2018 σε 37,4% το 2024. Στη Σλοβακία, το ποσοστό φτάνει το 28,7%, ενώ τα χαμηλότερα επίπεδα παρατηρούνται στις Κάτω Χώρες και στη Γερμανία (και οι δύο με 7,3%) καθώς και στο Λουξεμβούργο (8,5%).
Η υποκειμενική φτώχεια, όπως ορίζεται από το ευρωπαϊκό στατιστικό σύστημα EU-SILC, αποτυπώνει την αίσθηση των νοικοκυριών για την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται στις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Νοικοκυριά που δηλώνουν ότι «τα βγάζουν πέρα με μεγάλη δυσκολία» ή «με δυσκολία» θεωρούνται ότι βρίσκονται σε κατάσταση υποκειμενικής φτώχειας. Πρόκειται για έναν δείκτη που φωτίζει τη βιωματική πλευρά της οικονομικής δυσχέρειας και συχνά διαφοροποιείται από τα αντικειμενικά εισοδηματικά δεδομένα.
Σε επίπεδο ηλικιακών ομάδων, τα στοιχεία του 2024 δείχνουν ότι η υποκειμενική φτώχεια πλήττει περισσότερο τους νέους κάτω των 18 ετών (20,6%), ενώ ακολουθούν οι ενήλικες 18-64 ετών με 17,3% και οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών με 14,9%. Παρά τη μικρή μείωση που καταγράφεται σε όλες τις κατηγορίες, η αίσθηση οικονομικής πίεσης παραμένει έντονη.
Η εικόνα αυτή επιβεβαιώνεται και από την τελευταία Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ για τον Σεπτέμβριο του 2025. Το 66% των ελληνικών νοικοκυριών δήλωσε ότι η οικονομική του κατάσταση επιδεινώθηκε τον τελευταίο χρόνο, ενώ μόλις το 3% ανέφερε κάποια βελτίωση. Οι προσδοκίες για το επόμενο δωδεκάμηνο παραμένουν αρνητικές: το 54% αναμένει περαιτέρω επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης και μόλις το 6% ελπίζει σε μικρή βελτίωση. Αντίστοιχα, το 64% των καταναλωτών προβλέπει ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα επιδεινωθεί μέσα στο επόμενο έτος, έναντι μόλις 19% που προσδοκά σταθερότητα.
Η συνδυασμένη εικόνα των ευρωπαϊκών και ελληνικών στοιχείων αποτυπώνει ένα ανησυχητικό φαινόμενο: παρά τις ενδείξεις οικονομικής ανάκαμψης σε επίπεδο μακροοικονομικών δεικτών, η καθημερινότητα των πολιτών εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από οικονομική ανασφάλεια και περιορισμένες προσδοκίες για το μέλλον.
