Ο βουλευτής του κόμματος «Νίκη», Νίκος Παπαδόπουλος, προχώρησε σε μια άνευ προηγουμένου πράξη στην Εθνική Πινακοθήκη, καταστρέφοντας εκθέματα της έκθεσης «Σαγήνη του Αλλόκοτου – Ενδιάμεσος Χώρος».
Στην έκθεση συμμετέχουν δέκα Έλληνες καλλιτέχνες, οι οποίοι εκθέτουν έργα τους, όπου «από διαφορετικές αφετηρίες εναγκαλίζονται και εικονίζουν το αλλόκοτο, το υβριδικό, και το γκροτέσκο», αναφέρει το Δελτίο Τύπου της έκθεσης.
Μετά την είσοδό του στον χώρο, ο βουλευτής άρχισε να πετάει τα εκθέματα στο έδαφος και να τα πατάει, γεγονός που οδήγησε στη σύλληψή του για κακούργημα (διακεκριμένη περίπτωση φθοράς).
Προ ημερών, ο Νίκος Παπαδόπουλος είχε καταθέσει γραπτή ερώτηση στη Βουλή ζητώντας τη διακοπή της έκθεσης «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου – Ενδιάμεσος Χώρος» στην Εθνική Πινακοθήκη, που ξεκίνησε στις 22/1/2025 και θα «τρέχει» μέχρι τις 30/09/2025, την οποία θεώρησε «βλασφημία για τη θρησκεία μας».
Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν με τα έργα τους στην έκθεση είναι οι: Άγγελος Αντωνόπουλος, Γιάννης Γαΐτης, Σίλεια Δασκοπούλου, Μαριάννα Ιγνατάκη, Διονύσης Καβαλλιεράτος, Χριστόφορος Κατσαδιώτης, Τάσος Μαντζαβίνος, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Άγγελος Παπαδημητρίου και Φίλιππος Τσιτσόπουλος.
Ο ένας πίνακας που έβγαλε εκτός εαυτού τον βουλευτή αποτυπώνει την «Παναγία» να κρατάει τον «Χριστό» αγκαλιά, καθώς σύμφωνα με το ίδιο, όπως σχολιάζει στην προσωπική του ιστοσελίδα, «προσβάλλει ευθέως τα ιερά πρόσωπά» τους. Είναι του Χριστόφορου Κατσαδιώτη.
Ο δεύτερος πίνακας που μπήκε στο στόχαστρο του κ. Παπαδόπουλου και ανήκει στον ίδιο καλλιτέχνη, είναι αυτός που απεικονίζει τον «Άγιο Γεώργιο» και φέρει τον τίτλο «Ο Χασάπης της Λεωφόρου».
Αυτά τα δύο έργα είναι εμφανώς επηρεασμένα από τους θεματικούς πίνακες «Los caprichos» του Φρανθίσκο Γκόγια, οι οποίοι σατιρίζουν την ισπανική κοινωνία και τις συμπεριφορές των ανθρώπων που σχετίζονται με την ανηθικότητα και τη δεισιδαιμονία.
Ο καλλιτέχνης λέγεται ότι είχε σκοπό οι πίνακες αυτοί να «μιμηθούν τη λογοκρισία και τα ανθρώπινα ελαττώματα», καθώς πραγματεύονται εφιάλτες, θέματα διαφθοράς, απληστίας, δεισιδαιμονίας και ψυχικών διαταραχών – ένας καθρέφτης της κοινωνίας.
Το περιεχόμενο της έκθεσης
Η επιδραστικότητα της ανατρεπτικής θέασης του κόσμου από τον Goya αποδεικνύεται εξαιρετικά ανθεκτική στο χρόνο. Κάνει εμφανή την παρουσία της στην απελευθερωτική έκρηξη των σουρεαλιστικών οραμάτων και της ποιητικής γλώσσας του μοντερνισμού, ενώ συνεχίζει μέχρι σήμερα να μας προσφέρει μια πολύτιμη δεξαμενή πρωτότυπων εικαστικών ερμηνειών για τη σχέση μας με τον κόσμο και τα όντα που τον συναποτελούν. Τα χαρακτικά του διακρίνονται για την αληθοφάνεια του τερατώδους, την πειστικότητα του παραλόγου και την έλξη του αποτρόπαιου. Αξιοποιώντας τη θεατρικότητα της καρναβαλικής παράδοσης και της Commedia dell’ Arte, ο Goya συνθέτει ένα καινοφανές σύμπαν στο οποίο κυριαρχεί η αμφισημία και η υβριδικότητα, η διαρκής αιώρηση ανάμεσα στο οικείο και το ανοίκειο, αίσθηση που οφείλεται στην αριστοτεχνική συναρμογή δημοφιλών, καθημερινών θεμάτων με παράταιρες, απειλητικές, αποκρουστικές ή και δυσερμήνευτες μορφές οι οποίες παραδόξως μας έλκουν αντί να μας απωθούν, ίσως διότι σ’ αυτές αναγνωρίζουμε διαισθητικά κάτι βαθιά δικό μας.
Με κινητήριο μοχλό τις σειρές των χαρακτικών έργων του Goya στην Εθνική Πινακοθήκη και συνεπείς στην πρόθεση να ανανεώσουμε τα εργαλεία ανάγνωσης των ιστορικών συλλογών με το πρόγραμμα δράσεων του Ενδιάμεσου Χώρου, παρουσιάζουμε παράλληλα με την έκθεση των 80 χαρακτικών της σειράς Los Caprichos, ένα θεματικό αφιέρωμα στην ελληνική τέχνη με τίτλο Η Σαγήνη του Αλλόκοτου. Στην ομαδική έκθεση περιλαμβάνονται έργα δέκα καλλιτεχνών που από διαφορετικές αφετηρίες εναγκαλίζονται και εικονίζουν το αλλόκοτο, το υβριδικό, και το γκροτέσκο. Οικειοποιούμενοι το παράταιρο, το ξένο και το αποτρόπαιο, οι καλλιτέχνες επαναπροσδιορίζουν τα όρια του ανθρώπινου και αμφισβητούν τις αυστηρές διχοτομικές διακρίσεις μεταξύ φυσικού και τεχνητού, ακυρώνοντας στην πράξη τις παραδοσιακές ταξινομήσεις που οριοθετούν με αυστηρότητα τα είδη. Πραγματεύονται τη σχέση του εύμορφου με το δύσμορφο, του ανθρωπόμορφου με το ζωόμορφο, τη φύση και τον τεχνολογικό πολιτισμό, για να διερμηνεύσουν ψυχικές καταστάσεις και κοινωνικές διεργασίες αποκλεισμού και περιθωριοποίησης, αλλά και να προτείνουν, άλλοτε με χιούμορ, άλλοτε με καυστική ειρωνεία και άλλοτε με βαθιά υπαρξιακή αγωνία, την ανατρεπτική αποδόμηση των στερεότυπων με τα οποία έχουμε γαλουχηθεί. Η έκθεση Η Σαγήνη του Αλλόκοτου συμπεριλαμβάνει εικαστικές δημιουργίες που υλοποιούνται με ποικίλα μέσα (ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική, σχέδιο, animation, performance), αξιοποιεί το απόθεμα των συλλογών της ΕΠΜΑΣ και συνοδεύεται από δίγλωσσο κατάλογο (ελληνικά – αγγλικά).
