Η σκοτεινή πλευρά του Metaverse: Βιασμοί σε μια πραγματικότητα άκρως… εικονική
Αντιμέτωπες με μια υπόθεση ορόσημο για την ψηφιακή εποχή βρίσκονται οι αρχές στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς καλούνται να διερευνήσουν έναν εικονικό βιασμό στην πραγματικότητα του Metaverse.
Η υπόθεση αφορά ένα ανήλικο κορίτσι, κάτω των 16 ετών, το οποίο δέχτηκε σεξουαλική επίθεση από μια συμμορία ενήλικων ανδρών σε ένα εικονικό βιντεοπαιχνίδι.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, που εξέτασαν την υπόθεση, η εμπειρία αυτή φαίνεται να έχει προκαλέσει σημαντικό ψυχολογικό τραύμα στο κορίτσι, που θυμίζει τα αντίστοιχα τραύματα τα οποία προκαλεί μια σεξουαλική επίθεση στον πραγματικό κόσμο.
Όπως υπογραμμίζεται σε δημοσίευμα του Forbes, «η υπόθεση επισημαίνει μια κρίσιμη πτυχή των τεχνολογιών εικονικής πραγματικότητας, οι οποίες έχουν σχεδιαστεί για να είναι καθηλωτικές και να προσφέρουν την αίσθηση της πραγματικότητας στον εικονικό κόσμο. Ο ψυχολογικός αντίκτυπος τέτοιων εικονικών εμπειριών δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υποτιμηθεί, ειδικά όταν αφορούν σε περιστατικά βίας».
Αξίζει να σημειωθεί πως δεν είναι η πρώτη αναφορά σεξουαλικής επίθεσης στο metaverse. Κατά τη διάρκεια δοκιμής της beta έκδοσης του «Horizon Worlds» της Meta, τον Νοέμβριο του 2021, ένας χρήστης δέχτηκε σεξουαλική παρενόχληση. Τον Δεκέμβριο του ίδιους έτους το άβαταρ μιας ερευνήτριας του Metaverse βιάστηκε από μια ομάδα ανδρών, που επίσης την παρενόχλησαν και απαθανάτισαν τις πράξεις τους. Σε μια ακόμη περίπτωση, τον Μάιο του 2022, μια ερευνήτρια του SumOfUS βιάστηκε σε ένα ιδιωτικό δωμάτιο από έναν χρήστη κατά τη διάρκεια ενός διαδικτυακού πάρτι με άβαταρς.
Στον αέρα η ασφάλεια των χρηστών
«Τα περιστατικά υπογραμμίζουν τις σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των χρηστών και την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων προστατευτικών μέτρων σε περιβάλλοντα εικονικής πραγματικότητας», αναφέρει στο Forbes ο Μπέρναρντ Μαρ, διάσημος ειδικός σε θέματα τεχνολογίας και συγγραφέας του «Generative AI in Practice: 100+ Amazing Ways Η Generative Artificial Intelligence Changing Business and Society».
Και συμπληρώνει: «Σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, τα ισχύοντα νομικά πλαίσια θα πρέπει να αναθεωρηθούν. Η τρέχουσα νομοθεσία, η οποία θεωρεί κατά κύριο λόγο τη φυσική αλληλεπίδραση ως προϋπόθεση για τη σεξουαλική επίθεση, μπορεί να είναι ανεπαρκής για την αντιμετώπιση εγκλημάτων σε εικονικά περιβάλλοντα. Η ανάγκη για νόμους που αναγνωρίζουν και ποινικοποιούν μη σωματικές αλλά ψυχολογικά επιβλαβείς μορφές κακοποίησης σε εικονικούς χώρους είναι επιτακτική».
Με τις σύγχρονες τεχνολογίες και την ενσωμάτωσή τους στην καθημερινότητά μας, τα όρια μεταξύ εικονικών και φυσικών αλληλεπιδράσεων θολώνουν σε τέτοιο βαθμό που γίνονται δυσδιάκριτα. Οι δε νέες συσκευές που προσφέρουν επαυξημένη εικονική πραγματικότητα, προσομοιάζοντας τις φυσικές αισθήσεις, δημιουργούν ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση. Για παράδειγμα ένας χρήστης μπορεί να αισθάνεται ένα άγγιγμα σε ένα εικονικό περιβάλλον, όπως ακριβώς και στον πραγματικό κόσμο.
Πρόκειται για μια εντυπωσιακή τεχνολογία, όμως η σύγκλιση ψηφιακών και φυσικών αισθήσεων περιπλέκει τα ήδη θολά νερά της εικονικής νομιμότητας και ηθικής, υπογραμμίζει ο Μπέρναρντ Μαρ.
Νέα εποχή ψηφιακής αλληλεπίδρασης
Προσθέτει δε και ένα ακόμη κρίσιμο σημείο: Στον κόσμο του «μετασύμπαντος» δεν υπάρχουν γεωγραφικά όρια και άρα αμφισβητείτε η δικαιοδοσία των αρχών. Σε ένα εικονικό έγκλημα εμπλέκονται άτομα από διαφορετικές χώρες και ο καθορισμός ενός διεθνούς νομικού πλαισίου αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση. Η παγκόσμια φύση των εικονικών περιβαλλόντων απαιτεί διεθνή συνεργασία για την ανάπτυξη νομικών προτύπων και μηχανισμών επιβολής του νόμου.
Κομβικός είναι και ο ρόλος των εταιρειών τεχνολογίας οι οποίες θα πρέπει να δημιουργήσουν ασφαλέστερα περιβάλλοντα, ειδικά καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται προσφέροντας πιο καθηλωτικές και διαδραστικές εμπειρίες. Εκτός από τα κέρδη τους, οι κολοσσοί και πρωτοπόροι της τεχνολογίας θα πρέπει να διασφαλίζουν και την προστασία και ευημερία των χρηστών τους.
Η διαμόρφωση ενός διεθνούς νομικού πλαισίου, απαιτεί μια διεπιστημονική προσέγγιση με τη συμμετοχή νομοθετών, εταιρειών τεχνολογίας, ψυχολόγους και την κοινωνία των πολιτών.
«Καθώς βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας νέας εποχής ψηφιακής αλληλεπίδρασης, η περίπτωση του εικονικού βιασμού στο μετασύμπαν χρησιμεύει ως έντονη υπενθύμιση των πιθανών κινδύνων που ελλοχεύουν σε αυτές τις αχαρτογράφητες περιοχές. Η απάντησή μας σε αυτή την πρόκληση θα διαμορφώσει το μέλλον των ψηφιακών κοινωνιών μας. Πρέπει να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε ένα μετασύμπαν που δεν είναι μόνο καινοτόμο και ελκυστικό, αλλά και ασφαλές και με σεβασμό στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα όλων των ατόμων», καταλήγει ο Μπέρναρντ Μαρ.