Μια σημαντική αλλαγή στην οικονομική πολιτική των ΗΠΑ ήρθε με την έγκριση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων του νομοσχεδίου που πρότεινε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Με οριακή πλειοψηφία (218 ψήφοι υπέρ και 214 κατά), η Βουλή των αντιπροσώπων ενέκρινε το νομοσχέδιο των 3,4 τρισ. δολαρίων από τον Ντόναλντ Τραμπ, που συνδυάζει σημαντικές φορολογικές μειώσεις με μεγάλες περικοπές σε κοινωνικά προγράμματα, ανατρέποντας βασικές πολιτικές της κυβέρνησης Μπάιντεν, ειδικά στον τομέα της πράσινης μετάβασης.
Η ψήφιση έγινε πριν την προθεσμία της 4ης Ιουλίου, που είχε θέσει ο ίδιος ο πρόεδρος. Οι Ρεπουμπλικάνοι χρειάστηκαν πολλές ώρες διαβουλεύσεων, έντονη πίεση και προσωπικές παρεμβάσεις του Τραμπ – ακόμα και στα γήπεδα του γκολφ – για να πείσουν τους πιο σκληρούς αλλά και μετριοπαθείς βουλευτές από κρίσιμες Πολιτείες που ανησυχούσαν για τις περικοπές στο Medicaid.
Τελικά, μόνο δύο Ρεπουμπλικάνοι – οι Thomas Massie (Κεντάκι) και Brian Fitzpatrick (Πενσυλβάνια) – ψήφισαν κατά μαζί με τους Δημοκρατικούς.
Το νομοσχέδιο είχε περάσει νωρίτερα από τη Γερουσία με την ψήφο του αντιπροέδρου J.D. Vance, που έσπασε την ισοψηφία.
Σημαντικές αλλαγές στις δαπάνες και στους φόρους
Το τελικό κείμενο περιλαμβάνει μόνιμες φορολογικές μειώσεις, όπως:
- Επέκταση των φοροαπαλλαγών του 2017 για ιδιώτες και μικρές επιχειρήσεις,
- Μόνιμη αύξηση της έκπτωσης για τα παιδιά,
- Προσωρινές φορολογικές απαλλαγές για φιλοδωρήματα, υπερωρίες και ηλικιωμένους,
- Επαναφορά εκπτώσεων για επιχειρηματικές δαπάνες σε έρευνα, επενδύσεις και εξοπλισμό.
Ταυτόχρονα, προβλέπονται μεγάλες περικοπές σχεδόν 1 τρισ. δολαρίων στο πρόγραμμα Medicaid για ευάλωτα άτομα, με νέους περιορισμούς στη χρηματοδότηση, απαιτήσεις εργασίας για δικαιούχους χωρίς παιδιά και υποχρεώσεις συμμετοχής στα κόστη περίθαλψης. Μειώσεις υπάρχουν επίσης στα προγράμματα διατροφικής βοήθειας και στα φοιτητικά δάνεια.
Στον τομέα της πράσινης μετάβασης, καταργούνται τα περισσότερα φορολογικά κίνητρα που είχε θεσπίσει η κυβέρνηση Μπάιντεν, ενώ από 1η Οκτωβρίου σταματά η επιδότηση 7.500 δολαρίων για αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Επιπτώσεις στο έλλειμμα – Ρυθμίσεις για Πολιτείες
Οι φορολογικές μειώσεις που δεν έχουν πλήρη κοστολόγηση προκάλεσαν ανησυχία, καθώς το ανεξάρτητο Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO) εκτιμά ότι το πακέτο θα αυξήσει το δημόσιο έλλειμμα κατά 3,4 τρισ. δολάρια μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια. Παράλληλα, προβλέπεται αύξηση του ορίου χρέους κατά 5 τρισ. δολάρια, απομακρύνοντας προσωρινά τον κίνδυνο στάσης πληρωμών.
Ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι από Πολιτείες με υψηλή φορολογία (Νέα Υόρκη, Νιου Τζέρσεϊ, Καλιφόρνια) πέτυχαν προσωρινή αύξηση του ορίου έκπτωσης για φόρους Πολιτείας και Τοπικής Αυτοδιοίκησης στα 40.000 δολάρια για πέντε χρόνια, μετά από τα οποία το όριο θα επανέλθει στα 10.000 δολάρια που ίσχυε από τον νόμο του Τραμπ το 2017.
Αντιδράσεις και πολιτική ένταση
Οι Δημοκρατικοί κατηγόρησαν το νομοσχέδιο ότι ευνοεί τους πλούσιους και πλήττει τους πιο αδύναμους. Ο ηγέτης τους στη Βουλή, Χακίμ Τζέφρις, μίλησε για «κατάργηση του Medicaid όπως το ξέρουμε» και «λουκέτα σε νοσοκομεία και οίκους ευγηρίας», σε μια ομιλία οκτώ ωρών, ρεκόρ για τη Βουλή.
Δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το 49% των Αμερικανών είναι κατά του νομοσχεδίου, ενώ μόλις το 29% το υποστηρίζει.
Ο Τραμπ και οι υποστηρικτές του ελπίζουν ότι οι φοροαπαλλαγές και η ανάπτυξη που υπόσχονται θα κερδίσουν την εμπιστοσύνη, αλλά οι επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά και την κοινωνία ίσως επηρεάσουν το κλίμα ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2026.