Παρότι τα ποσοστά ανεργίας έχουν καταγράψει σημαντική μείωση από το 2019, η κατάταξη της χώρας μας παραμένει στις τελευταίες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με οριακή μόνο βελτίωση.
Η μείωση της ανεργίας αποτελεί μία από τις θετικότερες εξελίξεις των τελευταίων ετών. Από το 17,9% το 2019 έχει πέσει στο 10,1% το 2024. Ωστόσο, αυτή η θετική εξέλιξη δεν ανατρέπει το γεγονός ότι το ελληνικό ποσοστό συνολικής ανεργίας παραμένει από τα υψηλότερα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζει σε ανάλυσή του το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ.
Συγκεκριμένα, όπως δείχνει το διάγραμμα 1, η Ελλάδα βρίσκεται στη δεύτερη υψηλότερη θέση, πίσω μόνο από την Ισπανία (11,4%) και αρκετά πάνω από τους μέσους όρους της Ευρωζώνης (6,4%) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (5,9%).
Παρόμοια και λίγο χειρότερη είναι η εικόνα αναφορικά με τη μακροχρόνια ανεργία (πάνω από ένα έτος). Το ποσοστό της το 2019 ήταν 11,3% και το 2024 είχε μειωθεί στο 5,4%. Η μείωση είναι σημαντική, ωστόσο, όπως δείχνει το διάγραμμα 2, η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πάνω και από την Ισπανία (3,8%), με υπερδιπλάσιο ποσοστό από τους μέσους όρους της Ευρωζώνης (2,1%) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1,9%).
Και η ανεργία των νέων (ηλικίας 15-29) ακολουθεί την ίδια πορεία. Από το 29,8% του 2019 έπεσε στο 19,1% το 2024, όμως βρίσκεται στη δεύτερη υψηλότερη θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αισθητά πάνω από τους μέσους όρους της Ευρωζώνης (11,7%) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (11,4%).
Αναφορικά με τους νέους αξίζει να εξετάσουμε κι ένα ακόμα ποσοστό, εκείνων που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης (NEET – Not in Employment, Education and Training). Το εν λόγω μέγεθος υπολογίζεται σαν ποσοστό του συνολικού πληθυσμού των νέων ηλικίας 15-29, σε αντίθεση με το ποσοστό ανεργίας που υπολογίζεται με βάση το εργατικό δυναμικό, δηλαδή εκείνων που έχουν ή αναζητούν ενεργά εργασία.
Όπως βλέπουμε στο διάγραμμα 4, το ελληνικό ποσοστό βρίσκεται στο 14,2%, το τέταρτο υψηλότερο μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πίσω μόνο από τη Ρουμανία, την Ιταλία και τη Λιθουανία. Όπως και τα ποσοστά ανεργίας που είδαμε παραπάνω, έχει καταγράψει μείωση σε σχέση με το 17,5% του 2019, ωστόσο παραμένει ιδιαίτερα υψηλότερο από τους μέσους όρους της της Ευρωζώνης (11%) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (11,1%).
Τέλος, έχει σημασία να δούμε και την εξέλιξη των μισθών που επιδεινώνουν αρκετά την εικόνα της ελληνικής αγοράς εργασίας. Το 2019 ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης στην Ελλάδα ήταν 15.967 ευρώ, στην όγδοη χαμηλότερη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο 49% του μέσου ευρωπαϊκού μισθού (32.779 ευρώ). Όπως δείχνει το διάγραμμα 5, το 2023 (τελευταία στοιχεία) ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί στα 17.013 ευρώ αλλά πλέον βρίσκεται στην τρίτη χαμηλότερη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο 45% του μέσου ευρωπαϊκού μισθού (37.863 ευρώ).
Είναι προφανές ότι η αύξηση των ελληνικών μισθών στην περίοδο 2019-23 (6,6%) ήταν βραδύτερη τόσο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο (15,5%) όσο και άλλων πέντε χωρών (Ρουμανία, Πολωνία, Σλοβακία, Λετονία, Κροατία) στις οποίες, πλέον, ο μέσος μισθός είναι υψηλότερος από την Ελλάδα.
Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι παρότι τα ποσοστά ανεργίας έχουν καταγράψει σημαντική μείωση από το 2019, η κατάταξη της χώρας μας παραμένει στις τελευταίες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με οριακή μόνο βελτίωση. Είναι διαφορετικό πράγμα να αναγνωρίζει κανείς μια θετική εξέλιξη από το να πανηγυρίζει μιλώντας για οικονομικό θαύμα σε μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πιο αρνητικό στοιχείο είναι οι περιορισμένες μισθολογικές αυξήσεις που υστερούν όχι μόνο σε σχέση με τις αυξήσεις των τιμών αλλά και με τις μισθολογικές αυξήσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη, υποβαθμίζοντας αισθητά την σχετική κατάταξη της Ελλάδας.
