Καθώς η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με νέο κύμα καύσωνα και οι θερμοκρασίες προβλέπεται να παραμείνουν σε πολύ υψηλά επίπεδα τις επόμενες ημέρες, οι αρμόδιες αρχές απευθύνουν εκκλήσεις για αυξημένη προσοχή και τήρηση των απαραίτητων μέτρων προστασίας. Το Υπουργείο Υγείας υπενθυμίζει τις βασικές οδηγίες για την προφύλαξη του πληθυσμού από τις συνέπειες των ακραίων θερμοκρασιών, με ιδιαίτερη έμφαση στις ευπαθείς ομάδες, όπως βρέφη, ηλικιωμένοι και άτομα με χρόνια νοσήματα.
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας απευθύνει εκ νέου συστάσεις προς τους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να μεριμνούν για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας. Ήδη έχουν ενημερωθεί οι εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, οι περιφέρειες και οι δήμοι της χώρας, προκειμένου να τεθούν σε αυξημένη ετοιμότητα πολιτικής προστασίας για την άμεση αντιμετώπιση πιθανών επιπτώσεων από τον καύσωνα.
Την ίδια στιγμή, το Υπουργείο Εργασίας προχώρησε στη λήψη έκτακτων μέτρων για την προστασία των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Στόχος όλων των παρεμβάσεων είναι η προστασία της Δημόσιας Υγείας και η πρόληψη σοβαρών κινδύνων, όπως η θερμική εξάντληση και η θερμοπληξία.
Συστάσεις από την Πολιτική Προστασία
Συστάσεις προς τους πολίτες απευθύνει εκ νέου η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας προκειμένου να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, μεριμνώντας για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από την επικράτηση υψηλών θερμοκρασιών.
Η ΓΓΠΠ, έχει ενημερώσει τις αρμόδιες υπηρεσιακά εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, καθώς και τις περιφέρειες και τους δήμους της χώρας, ώστε να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα πολιτικής προστασίας, προκειμένου να αντιμετωπίσουν άμεσα τις επιπτώσεις από την επικράτηση υψηλών θερμοκρασιών.
Στις περιοχές όπου προβλέπεται η επικράτηση υψηλών θερμοκρασιών, εφιστά την προσοχή στα άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, ώστε να αποφευχθούν προβλήματα υγείας, όπως θερμική εξάντληση και θερμοπληξία.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις οδηγίες αυτοπροστασίας από τις υψηλές θερμοκρασίες, συνιστάται στους πολίτες:
- Να παραμένουν σε χώρους δροσερούς και σκιερούς μακριά από συνωστισμό, να χρησιμοποιούν κλιματιστικά μηχανήματα ή ανεμιστήρες και να αποφεύγουν τη βαριά σωματική εργασία σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία.
- Να αποφεύγουν την ηλιοθεραπεία, όπως και το βάδισμα ή το τρέξιμο κάτω από τον ήλιο και να φορούν καπέλο και γυαλιά ηλίου και ρούχα ανοιχτόχρωμα από ύφασμα που επιτρέπει στο δέρμα να αερίζεται και διευκολύνει την εξάτμιση του ιδρώτα, αποφεύγοντας τα συνθετικά υφάσματα.
- Να καταναλώνουν ελαφρά γεύματα με φρούτα και λαχανικά, περιορίζοντας τα λιπαρά και την ποσότητα του φαγητού.
- Να πίνουν άφθονο νερό και χυμούς φρούτων, αποφεύγοντας τα οινοπνευματώδη.
Ιδιαίτερη μέριμνα συνιστάται για τα μωρά και τα μικρά παιδιά, καθώς και τους ηλικιωμένους και τους πάσχοντες από χρόνια νοσήματα για την προστασία τους από τις υψηλές θερμοκρασίες.
Για περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τις υψηλές θερμοκρασίες, οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση civilprotection.gov.gr και στο έγγραφο του Υπουργείου Υγείας «Πρόληψη των επιπτώσεων από την εμφάνιση υψηλών θερμοκρασιών και καύσωνα» (https://diavgeia.gov.gr/doc/9%CE%992%CE%A9465%CE%A6%CE%A5%CE%9F-%CE%A8%CE%947?inline=true)
Ειδικότερα θέματα που αφορούν την πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων δίνονται στο έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων» (https://diavgeia.gov.gr/doc/%CE%A1%CE%931%CE%9D46%CE%9D%CE%9B%CE%94%CE%93-%CE%A9%CE%9F6?inline=true)
Συστάσεις προς τους πολίτες και ειδικά τις ευάλωτες ομάδες από το Υπουργείο Υγείας
Το υπουργείο Υγείας, λόγω των παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών που θα επικρατήσουν τις επόμενες ημέρες και έχοντας πάντα ως πρώτο μέλημα την προστασία της Δημόσιας Υγείας, υπενθυμίζει τις οδηγίες προστασίας έναντι των συνεπειών του καύσωνα και καλεί όλους τους πολίτες -ιδίως όσους ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες- να τις ακολουθήσουν.
Οι υγειονομικές μονάδες της χώρας βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα, ενώ οι δήμοι καλούνται να διασφαλίσουν δροσερούς και κλιματιζόμενους χώρους για το κοινό.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο:
- ηλικιωμένοι
- βρέφη και μικρά παιδιά
- έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες
- άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα
- άτομα που εργάζονται ή ασκούνται έντονα σε ζεστό περιβάλλον
- άτομα με χρόνιες παθήσεις (καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, πνευμονοπάθειες, αιμοσφαιρινοπάθειες, νεφροπάθειες, ηπατοπάθειες,
- ψυχική νόσο, άνοια, αλκοολισμό ή κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών κλπ).
- άτομα με οξεία νόσο, όπως λοίμωξη με πυρετό ή γαστρεντερίτιδα (διάρροια ή και έμετο) * άτομα που για καθαρά ιατρικούς λόγους παίρνουν φάρμακα για τα χρόνια νοσήματά τους, όπως πχ διουρητικά, αντιχολινεργικά, ψυχοφάρμακα, ορμονούχα (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων). Ιδιαίτερα κατά την περίοδο των υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος, θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους για την ενδεχόμενη τροποποίηση της δοσολογίας.
Παθολογικές καταστάσεις από υψηλές θερμοκρασίες και οδηγίες αντιμετώπισης
Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος ανέλθει σε όρια μη ανεκτά από τον ανθρώπινο οργανισμό, σε συνέργεια με άλλους παράγοντες (υγρασία, άπνοια κλπ), δημιουργούνται παθολογικές καταστάσεις ποικίλου βαθμού βαρύτητας, που μπορούν να οδηγήσουν σε βαριά νόσηση έως και στο θάνατο. Τα αρχικά συμπτώματα μπορεί να είναι: δυνατός πονοκέφαλος, ατονία, αίσθημα καταβολής, τάση για λιποθυμία, πτώση της αρτηριακής πίεσης, ναυτία, έμετοι και ταχυπαλμία. Το σύνδρομο της θερμοπληξίας εκδηλώνεται με: ξαφνική αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος (>40,5ο C ), κόκκινο, ζεστό και ξηρό δέρμα (η εφίδρωση έχει σταματήσει), ξηρή, πρησμένη γλώσσα, ταχυπαλμία, ταχύπνοια, έντονη δίψα, πονοκέφαλος, ναυτία, έμετος, ζάλη, σύγχυση, αδυναμία προσανατολισμού και καθαρής ομιλίας, επιθετική ή παράξενη συμπεριφορά, σπασμοί, απώλεια συνείδησης ή κώμα.
Η θεραπεία των ατόμων που παρουσιάζουν τα παραπάνω συμπτώματα, όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή, πρέπει να γίνεται κατά προτίμηση σε νοσηλευτικά ιδρύματα, αλλά ως πρώτες βοήθειες μέχρι τη διακομιδή τους σε αυτά θα πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα μέτρα ελάττωσης της θερμοκρασίας του σώματος: Μεταφορά του θερμόπληκτου άμεσα σε μέρος δροσερό, ευάερο, σκιερό κατά προτίμηση κλιματιζόμενο, με πλήρη έκδυση από τα ρούχα, τοποθέτηση παγοκύστεων ή κρύων επιθεμάτων στον τράχηλο, τις μασχάλες και τη βουβωνική περιοχή, εμβάπτιση σε μπανιέρα με κρύο νερό ή ντους ή ψεκασμό με κρύο νερό, παροχή μικρών γουλιών δροσερών υγρών (νερού ή αραιωμένου χυμού φρούτων, 1 μέρος χυμού σε 4 μέρη νερού) αν μπορεί να καταπιεί κλπ.
Γενικές οδηγίες προφύλαξης:
- Παραμονή σε χώρους που κλιματίζονται.
- Ντύσιμο ελαφρύ και άνετο με ανοιχτόχρωμα ρούχα από πορώδες υλικό, ώστε να διευκολύνεται ο αερισμός του σώματος και η εξάτμιση του ιδρώτα.
- Χρήση καπέλου από υλικό που να επιτρέπει τον αερισμό του κεφαλιού.
- Χρήση μαύρων ή σκουρόχρωμων γυαλιών ηλίου με φακούς που προστατεύουν από την ηλιακή ακτινοβολία.
- Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, ιδίως για τα βρέφη και τους ηλικιωμένους.
- Αποφυγή βαριάς σωματικής εργασίας.
- Αποφυγή πολύωρων ταξιδιών με μέσα συγκοινωνίας που δν διαθέτουν κλιματισμό.
- Τα μέσα μαζικής μεταφοράς πρέπει να φροντίζουν για την καλή λειτουργία του κλιματισμού τους, λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερόμενα στο πρώτο εδάφιο των γενικών οδηγιών για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού.
- Πολλά χλιαρά ντους κατά τη διάρκεια της ημέρας και τοποθέτηση δροσερών επιθεμάτων στο κεφάλι και στο λαιμό.
- Μικρά σε ποσότητα και ελαφριά γεύματα φτωχά σε λιπαρά, με έμφαση στη λήψη φρούτων και λαχανικών.
* Λήψη άφθονων υγρών (νερού και χυμών φρούτων), ιδιαίτερα από τα βρέφη και τους ηλικιωμένους και αποφυγή του αλκοόλ. Αν η εφίδρωση είναι μεγάλη, συστήνεται η πρόσθετη λήψη μικρών δόσεων αλατιού. - Άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα θα πρέπει να συμβουλευτούν τον θεράποντα ιατρό τους, από τον οποίο θα λάβουν επιπρόσθετες οδηγίες ανάλογα με την κατάστασή τους, καθώς και οδηγίες για την πιθανή αλλαγή της δοσολογίας της φαρμακευτικής τους αγωγής.
- Οι ηλικιωμένοι να μην εγκαταλείπονται μόνοι τους αλλά να εξασφαλίζεται κάποιο άτομο για την καθημερινή τους φροντίδα.
- Οι χώροι εργασίας πρέπει να διαθέτουν κλιματιστικά μηχανήματα ή απλούς ανεμιστήρες, κατά προτίμηση οροφής, και σε κάθε περίπτωση φυσικό αερισμό των χώρων. Το ίδιο ισχύει και για τα ιδρύματα που περιθάλπουν νεογνά, βρέφη, παιδιά, ηλικιωμένους και άτομα με ειδικές ανάγκες.
Έκτακτα μέτρα από το υπουργείο Εργασίας για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα
Εγκύκλιο με τα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα την Τρίτη, 22 Ιουλίου 2025, ενόψει του καύσωνα εξέδωσε το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Συγκεκριμένα η εγκύκλιος του υπουργείου αναφέρει τα εξής:
Α. Μέτρα για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα
Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, οι εργοδότες λαμβάνουν τεχνικά και οργανωτικά μέτρα προστασίας, σύμφωνα με τον ενδεικτικό και όχι περιοριστικό κατάλογο της υπ’ αριθμ. 34666/03.06.2024 εγκυκλίου με τίτλο «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων» (ΑΔΑ: ΡΓ1Ν46ΝΛΔΓ-ΩΟ6
Β. Υποχρεωτική παύση εργασιών σε υπαίθριες δραστηριότητες
Για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που βρίσκονται σε περιοχές, στις οποίες σύμφωνα με τα νεότερα προγνωστικά στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ) αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και επίπεδα δυσφορίας (WBGT) και συγκεκριμένα στις Περιφέρειες Αττικής (εκτός νήσων), Θεσσαλίας και Κεντρικής Μακεδονίας, στις Περιφερειακές Ενότητες Έβρου (περιοχή Ορεστιάδας), Βοιωτίας, Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας, Εύβοιας (περιοχή Χαλκίδας), Χανίων και Ρεθύμνου καθώς και στα νησιά του Ιονίου, τα Κύθηρα, τη Λέσβο, τη Χίο, τη Ρόδο και τις πεδινές περιοχές της Πελοποννήσου, καθίσταται υποχρεωτική η παύση εργασιών την Τρίτη 22.07.2025, κατά το χρονικό διάστημα 12.00΄-17.00΄, σε χειρωνακτικές εργασίες που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο, όπως εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες, διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα, πατίνι, τροχοπέδιλα (delivery), κλπ.
Σημειώνεται ότι στις ως άνω περιπτώσεις υποχρεωτικής παύσης εργασιών εντάσσονται όλοι οι εργαζόμενοι ανεξαρτήτως του είδους απασχόλησής τους, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών πλατφορμών του άρθρου 68 του ν. 4808/2021.
Στην περίπτωση που εφαρμοστεί το μέτρο της παύσης εργασιών διανομής για τις επιχειρήσεις delivery, τούτο αφορά όλες τις επιχειρήσεις που διενεργούν delivery, είτε διατηρούν φυσικό κατάστημα είτε ψηφιακή πλατφόρμα, δύναται ωστόσο να διατηρείται ενεργή η επιλογή της παραγγελιοληψίας με παραλαβή του χρήστη απευθείας από το κατάστημα/σημείο παραλαβής (takeaway) καθώς και η ενδεχόμενη δυνατότητα εκτέλεσης της παραγγελίας με οχήματα ιδιωτικής και δημόσιας χρήσης εκτός των κάθε μορφής δικύκλων και μοτοποδηλάτων, όπως ορίζονται στις διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, εφόσον αυτά διαθέτουν κλιματισμό.
Η παύση εργασιών δεν εφαρμόζεται σε οικονομικές δραστηριότητες που αφορούν σημαντικές και κοινωνικά κρίσιμες υποδομές στους τομείς της υγείας, των μεταφορών και της κοινής ωφέλειας (πχ υγειονομικές μονάδες, ύδρευση, ηλεκτρισμός, αεροπορικές μεταφορές, handling, θαλάσσιες, χερσαίες και σιδηροδρομικές μεταφορές), υπό την προϋπόθεση της λήψης των λοιπών τεχνικών και οργανωτικών μέτρων της υπ’ αριθμ. 34666/03.06.2024 εγκυκλίου «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων» (ΑΔΑ: ΡΓ1Ν46ΝΛΔΓ-ΩΟ6), συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.
Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της παρούσας επιβάλλεται από την Επιθεώρηση Εργασίας, σύμφωνα με τα άρθρα 23 και 24 του ν. 3996/2011 (Α’ 170), χρηματικό πρόστιμο 2.000 ευρώ ανά εργαζόμενο της επιχείρησης.
Γ. Παροχή εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας
Για εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου (πίνακας Παραρτήματος 2 της υπ’ αριθμ. 34666/03.06.2024 εγκυκλίου) και ειδικά στις περιπτώσεις έκθεσής τους σε επιβαρυντικές συνθήκες στις περιοχές της παραγράφου Β της παρούσας εγκυκλίου, θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα από τις επιχειρήσεις ώστε να δίνεται η δυνατότητα να εργάζονται με εξ αποστάσεως εργασία εφόσον είναι εφικτό από τη φύση της εργασίας τους.
Δ. Έκτακτα μέτρα για την οργάνωση του χρόνου εργασίας
Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων στις περιοχές της παραγράφου Β της παρούσας εγκυκλίου και για τη διευκόλυνση των εργαζομένων κατά την τυχόν αλλαγή χρόνου προσέλευσης και αποχώρησής τους από την εργασία, οι εργοδότες δύνανται να μην καταχωρούν εκ των προτέρων στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ κάθε αλλαγή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.
Υψηλές θερμοκρασίες ολόκληρη την εβδομάδα
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ) που εκδόθηκε σήμερα από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ), υψηλές θερμοκρασίες προβλέπονται στη χώρα μας ολόκληρη την εβδομάδα που ξεκίνησε σήμερα Δευτέρα (21-7-2025). Πιθανή λήξη του καύσωνα την Κυριακή (27-7-2025). Οι υψηλότερες τιμές (μέγιστες τιμές άνω των 41 βαθμών) θα σημειωθούν από αύριο Τρίτη (22-7-2025) και μετά, στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Επισημαίνεται ότι:
Α. Στις παραθαλάσσιες περιοχές της ηπειρωτικής χώρας η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα είναι 2 με 4 βαθμούς χαμηλότερη από τη θερμοκρασία στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Β. Οι ελάχιστες θερμοκρασίες από την Τετάρτη στα αστικά κέντρα θα διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα και θα κυμαίνονται περί τους 27 με 29 βαθμούς Κελσίου.
Οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται καθημερινά για την εξέλιξη των έκτακτων καιρικών φαινομένων στα τακτικά δελτία καιρού της ΕΜΥ και στην ιστοσελίδα της ΕΜΥ στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.emy.gr, (www.oldportal.emy.gr).
Ο χάρτης του meteo
Σύμφωνα με τα νεότερα προγνωστικά στοιχεία του meteo.gr/Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ισχυρό κύμα καύσωνα αναμένεται να επηρεάσει τη χώρα ιδιαίτερα κατά το διάστημα Τρίτη 22/07 έως Σάββατο 26/07.
Συγκεκριμένα, την Τρίτη 22/07 αναμένεται πολύ υψηλή έως ακραία θερμική επιβάρυνση στις περισσότερες ηπειρωτικές και νησιωτικές περιοχές της χώρας.
Δείτε τον χάρτη:
