Κατώτατος μισθός με αύξηση – Πάγωμα του μέσου μισθού λόγω ανυπαρξίας κλαδικών συμβάσεων

Αντίστροφα μετράει ο χρόνος για την εξίσωση από την 1η Απριλίου των κατώτατων μισθολογικών απολαβών περίπου 700.000 δημοσίων υπαλλήλων με αυτές των 600.000 ιδιωτικών υπαλλήλων. Ωστόσο ζητούμενο παραμένει εάν και οι μέσοι μισθοί στη χώρα θα ακολουθήσουν την ίδια αυξητική πορεία των κατώτατων απολαβών. Η επίτευξη του στόχου σχετίζεται με την επιστροφή των κλαδικών συμβάσεων που θα ωθήσει τις μέσες αμοιβές προς τα πάνω κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα.

Η σημερινή εικόνα των συμβάσεων δείχνει ότι η παρέμβασή τους στην διαμόρφωση των αμοιβών είναι πολύ χαμηλή, καθώς μόλις το 26% των εργαζομένων καλύπτεται από συμβάσεις, όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση ζητά το ποσοστό αυτό να φθάσεις στο 80%.

Νέος κατώτατος μισθός

Η ανακοίνωση του νέου κοινού κατώτατου μισθού αναμένεται να γίνει από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την διάρκεια του επόμενου υπουργικού συμβουλίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η αύξηση για τον ιδιωτικό τομέα κυμαίνεται στο 5-6% και από τα 830 ευρώ που είναι σήμερα θα φτάσει τα 870- 880 ευρώ, ενώ στο δημόσιο τομέα η αύξηση θα είναι 2,35-3,53% από 850 ευρώ που είναι σήμερα. Σημειώνεται ότι η αύξηση στο Δημόσιο θα είναι οριζόντια και θα επεκταθεί στο σύνολο των μισθολογικών κλιμακίων.

Συνολικά, έως το 2027 η αύξηση θα είναι συνολικά 120 ευρώ για τον ιδιωτικό τομέα και 100 ευρώ για το δημόσιο, καθώς σύμφωνα με την κυβερνητική δέσμευση οι κατώτατες απολαβές έως το τέλος της τετραετίας το 2027 θα φτάσουν τα 950 ευρώ.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι την επόμενη τριετία 2025, 2026 και 2027 θα πρέπει να δοθούν μεσοσταθμικές αυξήσεις της τάξης των 40 με 50 ευρώ ετησίως, ώστε από τα 830 ευρώ που είναι σήμερα ο κατώτατος μισθός να διαμορφωθεί στα 870, με 880 ευρώ φέτος από την 1η Απριλίου, στα 910 ευρώ το 2026 και στα 950 ευρώ ή και πιο πάνω το 2027. Στα ίδια επίπεδα θα διαμορφώνεται ταυτόχρονα και ο εισαγωγικός μισθός στο Δημόσιο.

Στο νέο Μεσοπρόθεσμο σχέδιο 2025-2028, η πρόβλεψη για τους μισθούς είναι ότι θα αυξάνονται με ρυθμό 4,5%, ενώ και η Τράπεζα της Ελλάδος προβλέπει αυξήσεις 5% κατ’ έτος.

Μέχρι και το 2027 ο κατώτατος μισθός θα καθορίζονται με το ισχύον σύστημα, δηλαδή με τη διαδικασία διαβούλευσης των κοινωνικών εταίρων μέσω προτάσεων και τελική απόφαση για το ποσοστό αύξησης από την κυβέρνηση.

Από την 1η Ιανουαρίου του 2028 αλλάζει η διαδικασία και ο κατώτατος θα διαμορφώνεται με βάση τον μαθηματικό τύπο, ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη του το ποσοστό του πληθωρισμού, κυρίως για τα νοικοκυριά στο χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κλίμακας αλλά και την αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας.

Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στα πορίσματα, από τη μεταβολή του κατώτατου μισθού υπολογίζεται ότι θα επηρεαστούν τουλάχιστον 575.684 εργαζόμενοι ή το 22,8% του συνόλου των μισθωτών. Ο αριθμός των εργαζομένων που αμείβονταν με βάση τον κατώτατο μισθό το 2024 έχει μειωθεί σε σχέση με το 2023 κατά 0,7%, συνεχίζοντας την καθοδική πορεία που έχει ξεκινήσει από το 2022 και μετά.

Το 62,33% των εργαζομένων που θα επηρεαστούν από μια μεταβολή του κατώτατου μισθού είναι πλήρως απασχολούμενοι, ενώ το 34,45% είναι με καθεστώς μερικής και το 3,21% εκ περιτροπής απασχόλησης.

Παράλληλα, προτείνεται η αύξηση του κατώτατου μισθού να συνοδεύεται από μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, μείωση φορολόγησης των χαμηλόμισθων και συνέχιση της επιδότησης του κόστους ενέργειας.

Κάτω από τα 1.000 ευρώ

Τα στοιχεία για το ύψος του κατώτατου μισθού στις χώρες της ΕΕ έδωσε η Eurostat, προχωρώντας, μάλιστα, σε σύγκριση με τα αντίστοιχα του 2015.

Η Ελλάδα βρίσκεται στη 12η θέση της κατάταξης, με τον βασικό μηνιαίο μισθό πλήρους απασχόλησης να υπολογίζεται στα 968,33 ευρώ.

Το ποσό αυτό προκύπτει από τη μετατροπή των 14 μισθών που λαμβάνουν οι Έλληνες στον ιδιωτικό τομέα σε 12, ώστε τα ποσά να είναι συγκρίσιμα με τις υπόλοιπες χώρες.

Στην κορυφή βρίσκεται το Λουξεμβούργο με κατώτατο μισθό 2.637,79 ευρώ, και ακολουθούν η Ιρλανδία με 2.281,50 και η Ολλανδία με 2.193,36.

Πάνω από το όριο των 1.500 ευρώ βρίσκονται, επίσης, η Γερμανία (2.161), το Βέλγιο (2.070,48) και η Γαλλία (1.801,80).

Στη δεύτερη κατηγορία (1.000-1.499 ευρώ) κατατάσσονται η Πολωνία, η Λιθουανία, η Πορτογαλία και η Κύπρος, όπου ο κατώτατος μισθός είναι ακριβώς 1.000 ευρώ.

Η Ελλάδα βρίσκεται στο επόμενο γκρουπ χωρών, ελάχιστα κάτω από την Κροατία, λίγο πάνω από τη Μάλτα και με σημαντική διαφορά από τις Εσθονία, Τσεχία, Σλοβακία, Ρουμανία, Λετονία, Ουγγαρία και Βουλγαρία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε κάποιες χώρες της ΕΕ δεν υπάρχει θεσμοθετημένος κατώτατος μισθός. Ως εκ τούτου, η Δανία, η Ιταλία, η Σουηδία, η Φινλανδία και η Αυστρία δεν μπαίνουν στη σχετική κατάταξη.

Στοιχεία για το 2025 δεν έχουν δώσει η Ισπανία, που στο 2ο εξάμηνο του 2024 είχε βασικό μισθό 1.323 ευρώ, και η Σλοβενία, που είχε 1.253,90.