Ληξιπρόθεσμα χρέη: Οι «καρχαρίες»… ματώνουν τα δημόσια ταμεία, πόσα χρωστούν

Στα 107 δισ. ευρώ διαμορφώθηκαν τον Ιανουάριο του 2024 τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία, μειωμένα κατά 7,5 δισ. σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, ωστόσο η κατανομή των οφειλών δείχνει ότι οι «καρχαρίες» συνεχίζουν να φουσκώνουν τα φέσια προς το Δημόσιο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ που επεξεργάστηκε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, στην έκθεσή του για το Δ’ Τρίμηνο του 2023, προκύπτει ότι στο εύρος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ συγκεντρώνεται το 76,9% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου και μόλις το 0,2% των οφειλετών.

Αντιθέτως, το 90,8% των οφειλετών συγκεντρώνεται στις οφειλές έως 10.000 ευρώ με το συνολικό τους ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο να αγγίζει το 3,7% των συνολικών οφειλών.

Μόλις το 5,8% των ληξιπρόθεσμων βρίσκεται σε ρύθμιση

Σύμφωνα με την Εκθεση, μόλις το 5,8% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου βρίσκεται σε ρύθμιση, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 4,7 δισ. ευρώ.

Το υψηλότερο ποσοστό των συνολικών ρυθμισμένων οφειλών (23,8%) εντοπίζεται στο εύρος 500 με 10.000 ευρώ, με το 26,2% να αφορά ποσά 3.000 έως 5.000 ευρώ.

Ωστόσο, τα ποσοστά διαφέρουν μεταξύ φυσικών και νομικών προσώπων. Συγκεκριμένα, το υψηλότερο ποσοστό ρυθμισμένων οφειλών φυσικών προσώπων εντοπίζεται μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ (24,2%), ενώ τα νομικά πρόσωπα ρυθμίζουν σε υψηλότερο ποσοστό (30%) οφειλές που ανήκουν στο εύρος από 10.000 έως 100.000 ευρώ.

Χαμηλά ποσοστά ρύθμισης οφειλών διαπιστώνονται τόσο σε χαμηλά ποσά οφειλής (ιδιαίτερα κάτω των 500 ευρώ), όσο και σε υψηλά ποσά οφειλής (άνω των 20.000 ευρώ για φυσικά πρόσωπα και άνω των 150.000 ευρώ για νομικά πρόσωπα).

Εξετάζοντας την κατανομή των οφειλετών και του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου διαπιστώνεται ότι το σύνολο σχεδόν των οφειλών (96,3%) πηγάζει από την κατηγορία άνω των 10.000 ευρώ.

Φορολογικές οφειλές το 59,6% των ληξιπρόθεσμων χρεών

Εξετάζοντας την ποιοτική διάρθρωση του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου διαπιστώνεται ότι το 59,6% αυτού, που αντιστοιχεί σε 48,1 δισ. ευρώ, πηγάζει από φορολογικές οφειλές (άμεσοι και έμμεσοι φόροι, φόροι στην περιουσία, ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κτλ.).

Πρόστιμα… στα χαρτιά

Το υπόλοιπο των πραγματικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προέρχεται από άλλες κατηγορίες οφειλής, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, σε αυτές περιλαμβάνονται τα πρόστιμα (φορολογικά και μη φορολογικά) τα οποία αποτελούν το 30,1% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, καθώς αγγίζουν τα 24,3 δισ. ευρώ και οι μη φορολογικές οφειλές (δάνεια, δικαστικά έξοδα, καταλογισμοί κτλ.), οι οποίες αποτελούν το 10,3% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 8,3 δισ. ευρώ.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι 8,8 δισ. ευρώ από τις φορολογικές οφειλές πηγάζουν από αφερέγγυους οφειλέτες και 11,6 δισ. ευρώ αφορούν σε οφειλές με λήξη δόσεων πέραν της τελευταίας δεκαετίας, απομένουν 27,7 δισ. ευρώ οφειλών από τις οποίες, σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, πηγάζει άνω του 90% των εισπράξεων. Με άλλα λόγια το σύνολο σχεδόν των εισπράξεων προέρχεται από μόλις το 34% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου.

Χαρτογράφηση των εισπράξεων το 2023

Αναλύοντας περαιτέρω την προέλευση των εισπράξεων σε σχέση με την ανωτέρω κατανομή του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σημειώνεται χαρακτηριστικά ότι από το σύνολο των εισπράξεων για το έτος 2023 (5,5 δισ. ευρώ) μόνο το 5,1% (που αντιστοιχεί σε 278,2 εκατ. ευρώ) προέρχεται από μη φορολογικές οφειλές. Επίσης, μόλις το 1,5% των εισπράξεων πηγάζει από τα πρόστιμα, ενώ το ίδιο ποσοστό αγγίζουν και οι εισπράξεις που προέρχονται από τις φορολογικές οφειλές με λήξη δόσεων εκτός δεκαετίας.

Ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό σημειώνουν, τέλος, οι εισπράξεις που προέρχονται από αφερέγγυους οφειλέτες, καθώς αποτελούν το 0,6% του συνόλου. Συνεπώς, το σύνολο σχεδόν των εισπράξεων (91,3% που αντιστοιχεί σε 5 δισ. ευρώ) προέρχεται από τις φορολογικές οφειλές που δεν ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες.