Τις ευθύνες φορέων και υπηρεσιών για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι περιέγραψε η εισαγγελέας της έδρας του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Σταματίνα Περιμένη κατά τη δεύτερη ημέρα της αγόρευσής της.
Της Άννας Κανδύλη
Αναλύοντας το τι δεν έκαναν η Πυροσβεστική Υπηρεσία, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και οι αυτοδιοικητικοί, η εισαγγελική λειτουργός σημείωσε: «Εν γνώσει των συνθηκών και της ένδειας αντιμετώπισης όφειλαν όλοι να σκεφτούν ότι κάτι πρέπει να κάνουν με τον κόσμο. Τις πληροφορίες τις είχαν. Δεν είχαν μια… φωτιούλα. Αλλά είχαν μια πυρκαγιά με μεγάλη ένταση σε μια πευκόφυτη περιοχή».
Η εισαγγελέας ξεκίνησε σήμερα την αγόρευσή της περιγράφοντας κυρίως το τι δεν έγινε εκείνη την ημέρα. «Υπήρχε έλλειμμα εποπτείας του συντονισμού. Δεν τηρήθηκαν όλες οι διαδικασίες σε πολλαπλά επίπεδα και είχαμε αυτές τις ολέθριες συνέπειες. Η φωτιά δεν περίμενε, δυστυχώς δεν περίμενε κανέναν…».
Κατά την εισαγγελέα η φωτιά υποτιμήθηκε. «Κάποια στιγμή εμφανίζεται ένα εναέριο και το συντονιστικό. Το πρώτο Έρικσον ενημερώνει ότι η φωτιά θα απειλήσει σπίτια και ανθρώπους. Ναι μεν αυτό η Πυροσβεστική το ακούει κάθε μέρα που έχει φωτιά σε εξέλιξη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι μια πληροφορία που δεν θα πρέπει να αξιολογηθεί. Παράλληλα, τηλεφωνούν στο Κέντρο Πολιτικής Προστασίας πολίτες, που διοικείται από την Πυροσβεστική. Τους είπαν ότι οι συνθήκες ήταν για να καεί το σύμπαν. Και ήταν τέτοιες οι συνθήκες που η φωτιά πήγαινε ευθεία στους οικισμούς. Ζητά την προσοχή. Αλλά η απάντηση που λαμβάνει είναι τουλάχιστον αδιάφορη… Το Έρικσον έκανε μια βολή και φεύγει να πάει στα διυλιστήρια σε εκτέλεση της εντολής. Η εντολή ήταν σαφής. Βεβαίως, ήταν μια πολύ σοβαρή και επικίνδυνη υποδομή. Ωστόσο όταν οι καταστάσεις είναι τόσο κρίσιμες και οι αποφάσεις που παίρνονται πρέπει να λαμβάνονται με τη βαρύτητα της κάθε περίστασης. Πρωτίστως οφείλεις να προστατέψεις του ανθρώπους.
Αυτές είναι δύσκολες αποφάσεις που λαμβάνουν αυτοί που βρίσκονται σε μεγάλες θέσεις. Το διυλιστήριο έχει και δικό του σύστημα πυρασφάλειας. Ήταν μια φωτιά που είχε ξεκινήσει πριν από το Μάτι. Θα έπρεπε να ελέγξουν την κατάσταση από τους επίγειους. Είτε γιατί φοβήθηκαν, είτε γιατί πιέστηκαν δεν το έκαναν. Η στάθμιση που έπρεπε να γίνει για να διατεθούν τα ελάχιστα μέσα δεν έγινε ή έγινε και υπέρβαση γιατί παραβιάστηκε στην πραγματικότητα η ιεράρχηση που βάζει ο ίδιος ο νομοθέτης, γιατί επικράτησε η προστασία της εγκατάστασης από την προστασία της ανθρώπινης ζωής».
Συνεχίζοντας το «σφυροκόπημα» της ηγεσίας της Πυροσβεστικής η κ. Περιμένη αναφέρθηκε στη γενική επιφυλακή που διατάχθηκε και αυτή αργά. «Ο αρχηγός μπορούσε να διατάξει όλα όσα έχουν να κάνουν με τη διαχείριση των καταστάσεων. Όφειλε και ο αρχηγός να διατάξει γενική επιφυλακή από το μεσημέρι για να υπάρξει ο χρόνος ώστε να φτάσουν στην υπηρεσία τους οι επιτασσόμενοι. Όταν την κάνεις στις τέσσερις η ώρα έχει μισοκλείσει και η Μαραθώνος… Εν γνώσει των συνθηκών και της ένδειας των μέσω αντιμετώπισης όφειλαν όλοι να σκεφτούν ότι κάτι πρέπει να κάνουν με τον κόσμο. Τις πληροφορίες τις είχαν. Δεν είχαν μια φωτιούλα. Αλλά είχαν μια πυρκαγιά με μεγάλη ένταση σε μια πευκόφυτη περιοχή. Και εκεί έγινε λάθος επιχειρησιακό γιατί δεν φρόντισαν να ζητήσουν πληροφορία από τους ανθρώπους στο πεδίο και δεν άκουγαν του ανθρώπους που έλεγαν η περιοχή μας θα καεί. Εκεί έπρεπε το ΕΣΚΕ και δι’ αυτού η ηγεσία να αξιολογήσουν την επικινδυνότητα και να αποφασίσουν για το τι έπρεπε να κάνουν. Να κινητοποιήσουν τις τοπικές αρχές προς την κατεύθυνση της πολιτικής προστασίας».
Όσον αφορά στην απομάκρυνση του κόσμου η Εισαγγελέας σημείωσε ότι αυτό το θέμα δεν τους απασχόλησε. «Για να πάρεις απόφαση πρέπει να σε απασχολήσει. Την απόφαση αυτή την παίρνει ο δήμαρχος, ο περιφερειάρχης ,ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας. Το ζήτημα ήταν από κάποιον να ασκηθεί η αρμοδιότητα. Δεν ασκήθηκε από κανέναν και αυτό είναι τραγικό. Εδώ δεν αναζητήθηκε καν κάποιος για να δώσει μια άποψη και ουδείς από τους διατάσσοντες δεν έθεσε το ερώτημα “εδώ βρε αδερφέ με τον κόσμο τις κάνεις;” Κινδυνεύει; Αναζήτησαν κατά που πάει η φωτιά; Όποιοι δεν τηρούν τις διαταγές πρέπει να υποστούν τις συνέπειες. Τα διάφορα σχέδια που έχουν καταρτιστεί μπορούν να τροποποιηθούν ανάλογα με τις καταστάσεις».
Όσον αφορά στους ανθρώπους που πνίγηκαν στη θάλασσα, κατά την εισαγγελέα, ήταν τυχαία η πληροφόρηση ότι υπάρχει κόσμος εκεί. «Αν γινόταν πιο νωρίς θα μπορούσε να φύγει ο κόσμος να πάει αλλού, όχι σε άλλη ήπειρο. Για αυτούς τους ανθρώπους που τους πήρε το κύμα αν κάποιος τους είχε πει μην απομακρυνθείτε από την ακτή έρχονται να σας πάρουν, οι νεκροί που πνίγηκαν θα ήταν λιγότεροι. Μάθαμε για τους ανθρώπους στο Μάτι μέσω της Δανίας… Και αφού έμαθαν για αυτούς τους 12 δεν είπε κανείς μπας υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι στη θάλασσα; Πως με τη συνδρομή του λιμενικού που θα μπορούσε να κινητοποιήσει μικρά σκαφάκια. Ο αρχηγός θα έπρεπε να ζητήσει συνδρομή του λιμενικού. Αυτή είναι η πολιτική προστασία».
Λίγο πριν από τη διακοπή μίλησε και ευθύνες της Περιφέρειας για τον μη καθαρισμό των οικοπέδων και των δρόμων που θα βοηθούσε στην καθυστέρηση της επέκτασης της φωτιάς.
Και σήμερα πάντως υπήρξαν στιγμές έντασης μέσα στη δικαστική αίθουσα. Καταρχάς όταν δεν επετράπη στους συγγενείς των θυμάτων να καθίσουν στις πρώτες σειρές των εδράνων της αίθουσας για λόγους ασφαλείας. «Δεν είμαστε τρομοκράτες. Χαροκαμένοι άνθρωποι ήμασταν» φώναξαν προς της έδρα. Έντονη ήταν η αντίδρασή τους και για την παρουσία ισχυρής αστυνομικής δύναμης μέσα στην αίθουσα. «Ούτε στην Χρυσή Αυγή δεν ήταν τόσοι αστυνομικοί», διαμαρτυρήθηκαν.
Η αγόρευση της εισαγγελέως συνεχίζεται, η οποία αναμένεται να προτείνει σήμερα επί της ένωσης των κατηγορουμένων.
