Μελέτη του ΔΝΤ για τη μεταβλητότητα στις ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας – Τα ευρήματα για την Ελλάδα

Νέα μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) ρίχνει φως στη δυναμική της μεταβλητότητας των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη, αναλύοντας δεδομένα από 24 χώρες της ΕΕ για την περίοδο 2014-2024.

Χρησιμοποιώντας εξελιγμένα οικονομετρικά μοντέλα, η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι διασυνοριακές επιδράσεις έχουν καθοριστικό ρόλο στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, εξηγώντας το 73% των διαφορών πρόβλεψης σφαλμάτων. Όπως αναφέρει το ΔΝΤ, η διασύνδεση των αγορών έχει ενισχυθεί σημαντικά, ιδιαίτερα μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, με γειτονικές χώρες, όπως η Πορτογαλία και η Ισπανία, να παρουσιάζουν ισχυρές διμερείς αλληλεπιδράσεις, ενώ πιο απομακρυσμένες αγορές, όπως της Αυστρίας και της Ιρλανδίας, εμφανίζουν μικρότερες επιδράσεις.

Σε σχέση με την Ελλάδα, τα αποτελέσματα σκιαγραφούν μια αγορά που χαρακτηρίζεται από χαμηλή μεταβλητότητα αλλά υψηλή εξάρτηση από εξωτερικές επιδράσεις.

Συγκεκριμένα, η Ελλάδα στην έκθεση του ΔΝΤ αναδεικνύεται ως μία από τις χώρες με τη χαμηλότερη μεταβλητότητα στις τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή η σταθερότητα αποδίδεται εν μέρει στη συγκρατημένη ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα, σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ωστόσο, η Ελλάδα εμφανίζει σημαντική εξάρτηση από εξωτερικές επιδράσεις. Περίπου το 77,7% της μεταβλητότητας των τιμών αποδίδεται σε σοκ που προέρχονται από άλλες ευρωπαϊκές αγορές, γεγονός που καταδεικνύει την ευπάθεια της χώρας στις περιφερειακές δυναμικές και τις γεωπολιτικές εξελίξεις. Παρότι η Ελλάδα συνεισφέρει ελάχιστα στη μεταβλητότητα άλλων χωρών, επηρεάζεται έντονα από τις γειτονικές αγορές, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ενεργειακής ενοποίησης.

Η έκθεση του ΔΝΤ προτείνει την υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, όπως:

• Η αναβάθμιση των ενεργειακών δικτύων και η ενίσχυση των διασυνδέσεων με γειτονικές χώρες που θα μπορούσαν να μειώσουν τον αντίκτυπο των εξωτερικών σοκ, αυξάνοντας την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας.
• Η υιοθέτηση ενός συστήματος κοστολόγησης ανά κόμβο (nodal pricing system), το οποίο θα μπορούσε να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα της αγοράς και να μειώσει τη μεταβλητότητα, ιδιαίτερα καθώς αυξάνεται η διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
• Την ενίσχυση της συνεργασίας με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, η οποία είναι απαραίτητη για τη σταθεροποίηση των αγορών και τη διασφάλιση της ομαλής ενεργειακής μετάβασης.