Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάνθηκε πως, σε περιπτώσεις που το Δημόσιο χρειάζεται να προστατεύσει άμεσα τα συμφέροντά του, η διοίκηση μπορεί να επιβάλλει διασφαλιστικά μέτρα χωρίς να προηγηθεί ακρόαση του προσώπου στο οποίο απευθύνονται.
Η απόφαση αυτή διευκρινίζει ότι το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης δεν είναι απόλυτο και μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να περιοριστεί. Όπως επισημαίνει το Ανώτατο Δικαστήριο, είναι επαρκές να δίνεται η δυνατότητα στον ενδιαφερόμενο να ακουστεί εκ των υστέρων – δηλαδή μετά την επιβολή των μέτρων – γεγονός που καθιστά τον περιορισμό αυτό ανεκτό από το Σύνταγμα.
Η επιγενόμενη ακρόαση, δηλαδή η δυνατότητα του προσώπου να παρουσιάσει τις απόψεις και τις αντιρρήσεις του μετά την έκδοση του μέτρου, θεωρείται επαρκής, ειδικά όταν υπάρχει κίνδυνος να ζημιωθεί άμεσα το Δημόσιο συμφέρον. Το ΣτΕ υπογραμμίζει επίσης ότι, ακόμα και όταν υπάρχει ενδεχόμενη προσωπική ευθύνη του διοικούντος ενός νομικού προσώπου – για παράδειγμα ενός διαχειριστή εταιρείας – η διοίκηση δεν υποχρεούται να τον καλέσει για ακρόαση πριν του επιβάλει τα μέτρα.
Παραδείγματα
– Μια εταιρεία χρωστά μεγάλα ποσά στο Δημόσιο από φόρους. Οι φορολογικές αρχές διαπιστώνουν ότι ετοιμάζεται να μεταφέρει την έδρα της στο εξωτερικό. Για να διασφαλιστεί η είσπραξη των φόρων, επιβάλλεται άμεσα δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών χωρίς να κληθεί πρώτα ο διαχειριστής της εταιρείας σε ακρόαση. Στη συνέχεια, ο διαχειριστής μπορεί να υποβάλει ένσταση και να ακουστεί.
– Μια ΜΚΟ που χρηματοδοτείται από κρατικούς πόρους εμφανίζει σοβαρές οικονομικές παρατυπίες. Το Υπουργείο αποφασίζει να «παγώσει» τη χρηματοδότησή της και να ελέγξει τους λογαριασμούς της χωρίς προηγούμενη ακρόαση των υπευθύνων. Η ΜΚΟ έχει το δικαίωμα να εξηγήσει τη θέση της μετά την εφαρμογή των μέτρων.
– Ένας πρόεδρος διοικητικού συμβουλίου δημόσιου οργανισμού φέρεται να εμπλέκεται σε κακοδιαχείριση που απειλεί την οικονομική σταθερότητα του οργανισμού. Για την προστασία του δημόσιου χρήματος, το κράτος επιβάλλει διασφαλιστικά μέτρα εις βάρος του χωρίς προηγούμενη ακρόαση. Ο ίδιος μπορεί να ασκήσει προσφυγή και να παρουσιαστεί αργότερα ενώπιον των αρχών.
