Σημαντική ανάπτυξη παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην παγκόσμια φαρμακευτική αγορά, η οποία αποτιμήθηκε το 2021 στα 1,42 τρις. δολ., ποσό υπερτριπλάσιο από τα 390 δις. δολ. ΗΠΑ μια 20ετία νωρίτερα.
Στην ανάπτυξη αυτή συνέβαλε η έγκριση σημαντικού αριθμού νέων προϊόντων, καθώς από το 2015 – 2019 ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων FDA ενέκρινε πάνω από 40 νέες δραστικές ουσίες, τις διπλάσιες δηλαδή δραστικές που είχαν εγκριθεί μια δεκαετία νωρίτερα.
Μεγάλο και αυξανόμενο όγκο των εγκρίσεων του FDA αποτελούν τα βιολογικά φάρμακα. Τα νέα σκευάσματα, όπως αναμένεται είναι συνήθως πιο ακριβά, όμως συνολικά το κόστος τους υπολογίζεται στα 45,8 δις. δολ. για τα έτη 2019-2023, αντιπροσωπεύοντας μόνο το 6,7% των δαπανών.
Τα παραπάνω τόνισε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Market Access (ΕΛΕΜΑ), Χρήστος Μαρτάκος, με αφορμή την επίσημη ανακοίνωση της ίδρυσης της Ένωσης από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του νεοσύστατου φορέα. Η ΕΛΕΜΑ αποτελεί έναν αμιγώς επιστημονικό – μη κερδοσκοπικό φορέα για το αντικείμενο του Market Access στο χώρο της Υγείας στην Ελλάδα, φιλοδοξώντας να συμβάλλει μέσω εκπόνησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων και ενεργειών, στη διαθεσιμότητα των νέων, αλλά και των υπαρχουσών θεραπειών στους ασθενείς. Στόχος της ΕΛΕΜΑ είναι να καθιερωθεί ως η ηγετική επιστημονική και επαγγελματική ένωση, που θα αναδείξει και θα διευρύνει το ρόλο του Market Access στο χώρο των φαρμάκων, των συμπληρωμάτων διατροφής και των ιατροτεχνολογικών προϊόντων συμβάλλοντας μέσω της εκπαίδευσης στη συνεχή βελτίωση και στην υψηλή επιστημονική κατάρτιση των στελεχών του Market Access, και οδηγώντας στην αποτελεσματικότερη πρόσβαση των ασθενών στην κατάλληλη αγωγή.
Ο κ. Μαρτάκος επεσήμανε ακόμη ότι «η ανάπτυξη νέων καινοτόμων θεραπειών πραγματοποιείται πλέον με μεγάλη ταχύτητα και η αγορά του φαρμάκου την τελευταία 30ετία έχει αλλάξει σημαντικά. Η ανεπάρκεια πόρων σε συνδυασμό με τις νέες θεραπείες, που κατά τεκμήριο έχουν υψηλότερο κόστος από τις υπάρχουσες πιέζουν τα συστήματα περίθαλψης παγκοσμίως. Νέα, πιο περίπλοκα συστήματα αναπτύσσονται στις χώρες και νέες επιστήμες αναδύονται. Στο νέο περιβάλλον που δημιουργείται, τα στελέχη της φαρμακοβιομηχανίας που είναι υπεύθυνα για την πρόσβαση των ασθενών στις θεραπείες – τα στελέχη του Market Access – θα πρέπει να είναι μέρος της λύσης και γι’ αυτό απαιτούνται νέες δεξιότητες που συνδυάζουν χαρακτηριστικά και γνώσεις από πολλές και διαφορετικές επιστήμες».
Αναφερόμενος στις εγχώριες και διεθνείς προκλήσεις του Φαρμακευτικού Market Access ο Καθηγητής Οικονομικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Διευθυντής του Εργαστηρίου Οικονομικών και Διοίκησης της Υγείας (LabHEM) Αθανάσιος Βοζίκης, τόνισε τις απαιτήσεις σε γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που πρέπει να διαθέτουν τα στελέχη του κλάδου. Επίσης, παρουσίασε την χαρτογράφηση των στελεχών του Φαρμακευτικού Market Access στην Ελλάδα και επισήμανε την αναγκαιότητα για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου και δυναμικού ακαδημαϊκού προγράμματος πιστοποίησης των στελεχών αυτών.
Ο Αντιπρόεδρος της ΕΛΕΜΑ Παναγιώτης Παπαπέτρου παρουσίασε το σκοπό και τους στόχους της Ένωσης, στους οποίους περιλαμβάνονται:
- Η ανάπτυξη στελεχών Market Access μέσω καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων στους τομείς του Μarket Αccess/ Ηealth Policy & Health economics/ Communications σε συνεργασία με κορυφαίους εκπαιδευτικούς οργανισμούς.
- Η πιστοποίηση μελών σε συνεργασία με Ακαδημαϊκούς Φορείς.
- Η δημιουργία δικτύου επικοινωνίας με τους φορείς που διαμορφώνουν την πολιτική υγείας στην Ελλάδα, για την άμεση και συνεχή ενημέρωση των μελών σχετικά με τις εξελίξεις-αλλαγές του χώρου. Η συνεργασία και υποστήριξη των συλλόγων ασθενών.
- Η δημιουργία δικτύου με αντίστοιχες επιστημονικές εταιρείες στην Ευρώπη με στόχο την ανταλλαγή απόψεων και την ενημέρωση για τις πολιτικές υγείας που εφαρμόζονται πανευρωπαϊκά.
- Η υποστήριξη ερευνητικών εργασιών των μελών μέσω επιχορηγήσεων και υποτροφιών.
- Η συνεργασία με τους συντάκτες Υγείας, για την προβολή όλων των παραπάνω όπου αυτό είναι εφικτό.
Στο Οργανωτικό Μοντέλο της ΕΛΕΜΑ που βασίζεται στην διατμηματική συνεργασία των ομάδων έργου, αναφέρθηκε ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Ισίδωρος Κουγιουμτζόγλου. Το μοντέλο θα αναπτύσσεται σε 4 Βασικούς Πυλώνες λειτουργίας, για τους οποίους έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες. Οι πυλώνες αυτοί είναι οι ακόλουθοι:
- Επιστημονικός/Εκπαιδευτικός με αντικείμενο τη συνεχή εκπαίδευση των Μελών στα παρακάτω γνωστικά αντικείμενα: Πολιτική Υγείας & Φαρμακευτική Πολιτική, Regulatory, Τιμολόγηση και Αποζημίωση, Rebate & Clawback, Key Account Management.
- Επικοινωνίας/Εκδηλώσεων με στόχο τη γνωστοποίηση των δράσεων και την οργάνωση των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων της Ένωσης.
- Social media/Περιοδικού που θα διαχειριστεί τη δημιουργία της ιστοσελίδας και την παρουσία της Ένωσης στα social media με στόχο την έγκυρη και άμεση ενημέρωση των Μελών της.
- Δεοντολογίας με αρμοδιότητα τον καθορισμό και την τήρηση των αρχών για την ορθή λειτουργία της Ένωσης.
Κλείνοντας, παρουσιάστηκε το προγραμματισμένο Πλάνο Δράσεων της ΕΛΕΜΑ για το 2023 που περιλαμβάνει: Διεξαγωγή Ημερίδας ‘’Market Access for non-Market Access’’ (Μάρτιος/Απρίλιος 2023), δημιουργία ιστοσελίδας ΕΛΕΜΑ (1ο Εξάμηνο 2023), Market Access Networking με Φορείς-Συλλόγους Ασθενών & Ακαδημαϊκή Κοινότητα (Ιούλιος 2023), διεξαγωγή ‘’Εργαστηρίου’’ Market Access (Οκτώβριος 2023).
