Δεν έχει τέλος η ταλαιπωρία των ογκολογικών ασθενών στη χώρα μας. Μετά τα προβλήματα παραλαβής των φαρμάκων τους από τον ΕΟΠΥΥ ή μέσω αποστολής στο σπίτι, τώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με απανωτούς ελέγχους, οι οποίοι μπορεί να φέρουν νέες, πρόσθετες καθυστερήσεις θεραπείας, σε ασθενείς που η κάθε μέρα μετράει…
Καινούριες αποφάσεις του υπουργού Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη για την εισαγωγή Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων στη συνταγογράφηση ογκολογικών φαρμάκων (μία για αιματολογικές κακοήθειες και μία για τους συμπαγείς όγκους), επιτρέπουν τη συνταγογράφηση μόνο υπό την προϋπόθεση ότι οι ασθενείς έχουν ενταχθεί στο Μητρώο Καρκίνου.
Δηλαδή, καρκινοπαθείς που για οποιονδήποτε λόγο δεν έχουν εγγραφεί στο Μητρώο, παρότι δεν ευθύνονται οι ίδιοι, δεν θα μπορέσουν τελικά να πάρουν τα φάρμακά τους, γιατί ο γιατρός τους δεν θα μπορέσει να τους τα συνταγογραφήσει.
Η επιλογή συγκεκριμένης φαρμακευτικής αγωγής γίνεται με βάση τα σκευάσματα που περιλαμβάνονται στο κάθε βήμα των ψηφιοποιημένων Πρωτοκόλλων λαμβάνοντας υπόψη το είδος, το στάδιο του νοσήματος, καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ασθενούς
Η ταχύτητα χορήγησης των αντικαρκινικών θεραπειών είναι καθοριστική για την πορεία των ασθενών
Μόνο που το Μητρώο Καρκίνου, δεν προχωρεί με τους ρυθμούς που υπολόγιζε ο υπουργός, δεδομένων των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το ΕΣΥ καθημερινά με την αύξηση των αναγκών των ασθενών και την υποστελέχωση των νοσοκομείων σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.
Η κατάρτιση του Μητρώου είναι ένα ζήτημα που συζητείται πολύ περισσότερο από μια δεκαετία και μπορεί να βοηθήσει τον σχεδιασμό της συνολικής αντικαρκινικής πολιτικής της χώρας, όμως το πιο απτό αποτέλεσμα είναι ο έλεγχος της φαρμακευτικής δαπάνης.
Για το λόγο αυτό εξάλλου, στις δύο σχετικές αποφάσεις προβλέπεται και η παρακολούθηση της πορείας της συνταγογράφησης – μέσω της ΗΔΙΚΑ – από την Επιτροπή Παρακολούθησης Φαρμακευτικής Δαπάνης, για την εφαρμογή των περιορισμών στη συνταγογράφηση συγκεκριμένων φαρμάκων, μεμονωμένων ή κατά ομάδες.
Οι ογκολόγοι
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΟΠΕ καθ. Μανώλη Σαλούστρο, η ΕΟΠΕ ανανεώνει τα θεραπευτικά πρωτόκολλα ανά τακτά διαστήματα σύμφωνα με τις εξελίξεις στη θεραπευτική.
Παρόλα αυτά, η απόφαση για τη συνταγογράφηση με τη χρήση των Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων για τη συνταγογράφηση αντινεοπλασματικών θεραπειών, θέτει την προϋπόθεση οι ασθενείς στους οποίους συνταγογραφούνται τα φάρμακα αυτά «υποχρεωτικά να έχουν ενταχθεί στο Εθνικό Μητρώο Ασθενών με Νεοπλασματικές Ασθένειες».
«Η ΕΟΠΕ διαχρονικά τόνισε τη σημασία και στήριξε τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου. Θεωρούμε, όμως, ότι η σύνδεση της υποχρεωτικής καταγραφής των ασθενών στο Μητρώο προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε αγωγή για τη θεραπεία ενός δυνητικά απειλητικού για τη ζωή νοσήματος, χωρίς ακόμη να έχει εφαρμοσθεί η συνταγογράφηση βάσει των θεραπευτικών πρωτοκόλλων, εισαγάγει δύο χρονοβόρες διαδικασίες στην ίδια λειτουργία και δημιουργεί ρεαλιστικούς κινδύνους σημαντικής καθυστέρησης έναρξης ή συνέχισης θεραπείας.
Επιπλέον, η πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα γίνεται μέσω του ΣΗΠ, στο οποίο υπάρχει η δυνατότητα αίτησης για «Συνέχιση Αγωγής».
Αυτή η δυνατότητα μείωσης των καθυστερήσεων ακυρώνεται πρακτικά, μέχρις της εισαγωγής του ασθενούς στο Εθνικό Μητρώο.
Κρίνεται, επομένως, απαραίτητο να αποσυνδεθούν οι δύο διαδικασίες για ένα εύλογο διάστημα ενός έτους εφαρμογής του νέου συστήματος συνταγογράφησης», ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΟΠΕ.
Στην ίδια κατεύθυνση, ο κ. Σαλούστρος σημείωσε ότι η ΕΟΠΕ έχει προτείνει την αποκλειστική συνταγογράφηση των χημειοθεραπευτικών φαρμάκων από εξειδικευμένους ογκολόγους παθολόγους. Η αιτία είναι ότι η χημειοθεραπεία είναι μια εξαιρετικά εξειδικευμένη θεραπεία με άμεσες και όψιμες ανεπιθύμητες ενέργειες, η οποία θεωρούμε ότι θα πρέπει να χορηγείται υπό την επίβλεψη ιατρών με πιστοποιημένη εκπαίδευση, δηλαδή αποκλειστικά από παθολόγους ογκολόγους. Η διεθνής πρακτική επιβεβαιώνει την ανάγκη εξειδικευμένης χορήγησης ογκολογικών φαρμάκων, σύμφωνα και με οδηγίες της Ευρωπαϊκής (ESMO) και της Αμερικανικής (ASCO) εταιρείας κλινικής ογκολογίας. Αντιστοίχως η ΕΟΠΕ έχει προτείνει την ενσωμάτωση φίλτρων στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση και στο ΣΗΠ που θα συνδέουν τη δυνατότητα χορήγησης ογκολογικής θεραπείας με την ειδικότητα της παθολογικής ογκολογίας. Αυτό θα διασφαλίσει την ποιότητα της θεραπείας, θα λειτουργήσει προς όφελος του ασθενή και θα μειώσει τις περιττές δαπάνες».
Οι αποφάσεις
Για τη χορήγηση των θεραπειών, οι δύο αποφάσεις ορίζουν ότι θα εφαρμόζονται τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, όπως προτείνονται από την Εταιρεία Ογκολόγων – Παθολόγων Ελλάδος (ΕΟΠΕ) και την ομάδα εργασίας του υπουργείου Υγείας για το συγκεκριμένο νόσημα.
Για τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, απαιτείται και γνωμοδότηση της Επιτροπής για την Παρακολούθηση της Φαρμακευτικής Δαπάνης και την ολοκλήρωση των διαγνωστικών/θεραπευτικών πρωτοκόλλων και τη δημιουργία Μητρώων Ασθενών. Τα θεραπευτικά πρωτόκολλα θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του υπουργείου, ενώ η ψηφιοποίησή τους γίνεται από την ΗΔΙΚΑ.
Μετά τη διαδικασία αυτή, οι θεράποντες γιατροί για τη συνταγογράφηση του κάθε φαρμάκου πρέπει να ταυτοποιήσουν τα στοιχεία του ασθενή και να γράψουν τελικά τα φάρμακα, υπό την προϋπόθεση ότι:
- Η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής για νεοπλασματικό νόσημα θεωρείται κατ’ ιατρική εκτίμηση αναγκαία και επιβεβλημένη και
- Το πρόσωπο αυτό έχει ενταχθεί στο Εθνικό Μητρώο Ασθενών με Νεοπλασματικές Ασθένειες
Η επιλογή συγκεκριμένης φαρμακευτικής αγωγής γίνεται με βάση τα θεραπευτικά σκευάσματα που περιλαμβάνονται στο εκάστοτε βήμα των ψηφιοποιημένων Πρωτοκόλλων λαμβάνοντας υπόψη το είδος, το στάδιο του νοσήματος, καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ασθενούς (ενδεικτικά: αλλεργίες, συνοσηρότητες, μη ανταπόκριση ή εμφάνιση ανεπιθύμητης ενέργειας σε προηγούμενη αγωγή) σε συμφωνία με τα εγκεκριμένα κείμενα των Πρωτοκόλλων Συνταγογράφησης Ογκολογικών Νοσημάτων – συμπαγών όγκων που αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας.
Η εποπτεία της εφαρμογής των Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων για τη συνταγογράφηση των ογκολογικών νοσημάτων, γίνεται από το Αυτοτελές Τμήμα Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων και Μητρώων Ασθενών του Υπουργείου Υγείας, ενώ η διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων των ασθενών γίνεται σε συνεργασία των υπεύθυνων Προστασίας Δεδομένων του υπουργείου Υγείας και της ΗΔΙΚΑ.
