H φορολογική διοίκηση δεν έχει υποχρέωση να επιστρέψει τον ΦΠΑ στον λήπτη, εφόσον ο πάροχος είναι εκείνος που διατηρεί το αρχικό δικαίωμα επιστροφής.
Μια πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης έφερε στο προσκήνιο το ζήτημα της προτεραιότητας στο δικαίωμα επιστροφής ΦΠΑ, όταν αυτός έχει χρεωθεί και καταβληθεί εσφαλμένα σε διαφορετικό κράτος-μέλος. Το Δικαστήριο έκρινε ότι σε τέτοιες περιπτώσεις ο πάροχος της υπηρεσίας έχει την πρώτη ευθύνη και το αποκλειστικό δικαίωμα να ζητήσει την επιστροφή του φόρου, και όχι ο λήπτης της υπηρεσίας. Η υπόθεση αφορούσε υπηρεσίες που παρασχέθηκαν με λανθασμένη επιβολή ΦΠΑ στη Γερμανία, ενώ σύμφωνα με την ενωσιακή νομοθεσία ο φόρος θα έπρεπε να έχει καταβληθεί στην Ιταλία.
Επειδή ο πάροχος είχε εισέλθει σε διαδικασία εκκαθάρισης, ο λήπτης των υπηρεσιών απευθύνθηκε απευθείας στη γερμανική φορολογική αρχή, ζητώντας την επιστροφή των χρημάτων που καταβλήθηκαν εσφαλμένα. Ωστόσο, το Δικαστήριο ξεκαθάρισε ότι η φορολογική διοίκηση δεν έχει υποχρέωση να επιστρέψει τον ΦΠΑ στον λήπτη, εφόσον ο πάροχος είναι εκείνος που διατηρεί το αρχικό δικαίωμα επιστροφής. Μάλιστα, στην προκειμένη περίπτωση ο πάροχος είχε ήδη λάβει πίσω το ποσό από την αρμόδια αρχή, γεγονός που καθιστούσε την αξίωση του λήπτη αβάσιμη.
Στο σκεπτικό του, το Δικαστήριο υπογράμμισε τη σημασία της αρχής της ουδετερότητας του ΦΠΑ, η οποία διασφαλίζει ότι ο φόρος δεν επιβαρύνει τελικά τον επιχειρηματία, αλλά και ότι διατηρείται η φορολογική αλληλουχία. Η διπλή επιστροφή του ίδιου ποσού, μία φορά στον πάροχο και μία στον λήπτη, θα οδηγούσε σε στρέβλωση του συστήματος και σε παραβίαση της ουδετερότητας.
Το Δικαστήριο διευκρίνισε ότι το δικαίωμα άμεσης επιστροφής ΦΠΑ από τον λήπτη μπορεί να αναγνωριστεί μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις, όταν δηλαδή δεν υπάρχουν άλλες διαθέσιμες λύσεις μέσω του παρόχου. Ενδεικτικά αναφέρθηκε η δυνατότητα έκδοσης διορθωτικού τιμολογίου με τον ορθό φόρο από το αρμόδιο κράτος-μέλος. Μόνο σε περιπτώσεις όπου ο πάροχος αδυνατεί πλήρως να προβεί σε τέτοια ενέργεια, θα μπορούσε ο λήπτης να στραφεί απευθείας στη φορολογική αρχή για επιστροφή.
