Όσα δείχνει η ανάλυση των στοιχείων της περιόδου 2021–2025 είναι χαρακτηριστική.
Καθώς πλησιάζει η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης η κυβέρνηση υποστηρίζει σε όλους τους τόνους πως από το 2019 έως σήμερα δεν έχει αυξηθεί ούτε ένας φορολογικός συντελεστής. Αυτό είναι ακριβές. Αυτό που δεν λέει η κυβέρνηση είναι πως ο πληθωρισμός που σε μέσα επίπεδα την τελευταία τετραετία ανήλθε σε 4,5% έχει τροφοδοτήσει τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους και ειδικά από τον ΦΠΑ και ως εκ τούτου έχουμε αύξηση των φορολογικών βαρών χωρίς αύξηση συντελεστών. Και η απόσταση από την ΕΕ σε αυτό το πεδίο διευρύνεται διαρκώς. Τα έσοδα από τον ΦΠΑ στην Ελλάδα ανέρχονται περίπου στο 11% του ΑΕΠ σήμερα, όταν ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης φτάνει μόλις το 7,5%.
Και μπορεί ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης σε πρόσφατες δηλώσεις του, να απέδωσε την αύξηση των φορολογικών εσόδων, στην μείωση της ανεργίας, στην ενίσχυση της ανάπτυξης και στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, αλλά για τη συνεχιζόμενη ακρίβεια που τροφοδοτεί τα φορολογικά έσοδα δεν είπε κάτι. Βεβαίως η ενίσχυση των εσόδων είναι αποτέλεσμα της υγιούς πορείας της οικονομίας και της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, ωστόσο τα επίσημα στοιχεία δείχνουν πως καθοριστικό ρόλο έχει παίξει η εκτόξευση του πληθωρισμού.
Την τελευταία τετραετία, ο μέσος πληθωρισμός στην Ελλάδα ανήλθε στο 4,5%. Η αύξηση αυτή είχε άμεση επίπτωση στην κατανάλωση, όχι τόσο σε όγκο, όσο σε αξία. Με τις τιμές να ανεβαίνουν σχεδόν σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες, τα νοικοκυριά κλήθηκαν να πληρώσουν μεγαλύτερους λογαριασμούς για τα ίδια προϊόντα, γεγονός που αυτόματα ενίσχυσε τις εισπράξεις ΦΠΑ. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που παρατηρείται σε όλες τις οικονομίες με υψηλό πληθωρισμό, καθώς η έμμεση φορολογία «τρέχει» πίσω από τις αυξήσεις τιμών και φουσκώνει τα κρατικά έσοδα, ανεξάρτητα από την πραγματική βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών.
Η ανάλυση των στοιχείων της περιόδου 2021–2025 είναι χαρακτηριστική. Το 2021, με τον πληθωρισμό σε χαμηλότερα επίπεδα, τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 17,431 δισ. ευρώ, δηλαδή μόλις στο 9,4% του ΑΕΠ.
Το 2022, με τις ανατιμήσεις να πολλαπλασιάζονται λόγω ενεργειακής κρίσης και αυξημένων τιμών πρώτων υλών, τα έσοδα εκτοξεύθηκαν στα 21,422 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας την αναλογία στο 10,3% του ΑΕΠ. Το 2023, τα έσοδα από ΦΠΑ αυξήθηκαν περαιτέρω σε 23,385 δισ. ευρώ, αντιστοιχώντας στο 10,4% του ΑΕΠ. Το 2024, με τον πληθωρισμό να παραμένει υψηλός, το ποσό έφτασε τα 26,346 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας τον δείκτη στο 11,1% του ΑΕΠ. Για το 2025, οι προβλέψεις θέλουν τα έσοδα από ΦΠΑ να διατηρούνται στα 27,270 δισ. ευρώ, με το ποσοστό να παραμένει κοντά στο 11%.
Η εξέλιξη αυτή καταδεικνύει πως η άνοδος των φορολογικών εσόδων δεν είναι απλώς προϊόν μεταρρυθμίσεων ή καλύτερης φορολογικής συμμόρφωσης, αλλά σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών στην αγορά. Ενώ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αποφεύγει να αναφερθεί στον παράγοντα του πληθωρισμού, είναι προφανές ότι τα δημόσια έσοδα ενισχύθηκαν κυρίως επειδή τα νοικοκυριά πλήρωσαν περισσότερα για τα ίδια αγαθά και υπηρεσίες.
