Ο νέος μηχανισμός στήριξης, που θα χρηματοδοτηθεί μέσα από τρία μεγάλα Ταμεία, φιλοδοξεί να μειώσει την ενεργειακή φτώχεια και να βελτιώσει τις υποδομές με γνώμονα την πράσινη μετάβαση.
Η κυβέρνηση παρουσίασε σήμερα ένα ευρύ σχέδιο δράσεων που θα ξεκινήσει το 2026 και στοχεύει να στηρίξει έως και 1,5 εκατομμύριο ευάλωτα νοικοκυριά, με σκοπό τη δίκαιη συμμετοχή όλων στην πράσινη μετάβαση.
Ο νέος μηχανισμός στήριξης, που θα χρηματοδοτηθεί μέσα από τρία μεγάλα Ταμεία, φιλοδοξεί να μειώσει την ενεργειακή φτώχεια, να βελτιώσει τις υποδομές και να ενισχύσει την πράσινη οικονομία.
Το πρώτο και βασικό εργαλείο του σχεδίου είναι το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, με προϋπολογισμό 4,7 δισ. ευρώ, το 25% των οποίων θα προέλθει από εθνικούς πόρους. Το Ταμείο θα απευθύνεται σε νοικοκυριά με ενεργειακές και μεταφορικές ανάγκες, αλλά και σε περισσότερες από 75.000 πολύ μικρές επιχειρήσεις, δίνοντας έμφαση σε κοινωνικά και γεωγραφικά κριτήρια όπως πολύτεκνες οικογένειες, απομακρυσμένες περιοχές και περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές. Το Ταμείο θα χρηματοδοτεί έως και το 100% του κόστους κάθε έργου. Οι δράσεις θα περιλαμβάνουν ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και αντικατάσταση παλαιών συσκευών, δημιουργία κοινωνικών κατοικιών σε ακίνητα του Δημοσίου και των Δήμων, ανακαίνιση φοιτητικών εστιών, καθώς και παροχή κοινωνικών υπηρεσιών μέσω Κέντρων Κοινότητας και Επιμελητηρίων. Στις μεταφορές, θα ενισχυθούν οι πράσινες μετακινήσεις με ηλεκτρικά λεωφορεία, νέους συρμούς μετρό, υποδομές προσβασιμότητας, ποδηλατόδρομους και ανανέωση του στόλου δημόσιων και ιδιωτικών οχημάτων.
Το δεύτερο Ταμείο, το Ταμείο Εκσυγχρονισμού, διαθέτει 1,6 δισ. ευρώ, με δυνατότητα αύξησης εφόσον ανέβουν οι τιμές εκπομπών ρύπων, και έχει στόχο να στηρίξει επενδύσεις σε τεχνολογίες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, εκσυγχρονισμό ενεργειακών δικτύων και εξηλεκτρισμό της βιομηχανίας και των μεταφορών. Το ποσοστό επιδότησης θα κυμαίνεται από 70% έως 100%, ενώ οι δικαιούχοι θα είναι ιδιώτες, επιχειρήσεις και φορείς του Δημοσίου. Ήδη έχουν εγκριθεί έργα ύψους 208 εκατομμυρίων ευρώ, μεταξύ των οποίων η αγορά ηλεκτρικών και υδρογονοκίνητων λεωφορείων, η εγκατάσταση αντλιών θερμότητας σε θερμοκήπια και η ενεργειακή αναβάθμιση δημοτικών κολυμβητηρίων.
Το τρίτο εργαλείο είναι το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νήσων, ύψους 1,775 δισ. ευρώ, με στόχο τη συνολική κινητοποίηση επενδύσεων ύψους 4,4 δισ. ευρώ σε βάθος εξαετίας. Αφορά αποκλειστικά στα ελληνικά νησιά και επιδιώκει τη μείωση 24 εκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα σε βάθος 25 ετών, καθώς και τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Το Ταμείο προβλέπει ελάχιστη κατανομή 51% των πόρων σε έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και έως 40% σε ηλεκτρικές διασυνδέσεις, ενώ παράλληλα θα χρηματοδοτήσει έργα διαχείρισης υδάτων, υποδομές φόρτισης οχημάτων και πλοίων και δράσεις που μειώνουν τη χρήση συμβατικών καυσίμων.
