Ας υποθέσουμε ότι επιστήμονες από όλο τον κόσμο καλούνταν να μαντέψουν ποιος ιός θα προκαλέσει την επόμενη πανδημία. Τι θα απαντούσαν; Οι περισσότεροι θα πόνταραν πως η επόμενη υγειονομική κρίση θα πυροδοτηθεί, κατά πάσα πιθανότητα, από κάποιον ιό της γρίπης. Κι αν κάποιος που διαβάζει αυτές τις γραμμές σκέφτεται πως το ένα φανταστικό σενάριο διαδέχεται το άλλο, ίσως εν τέλει να πεισθεί πως τίποτα δεν είναι απίθανο.
Τα αποτελέσματα διεθνούς μελέτης δείχνουν πως το 57% των ειδικών θεωρούν πως οι ιοί της γρίπης είναι προς το παρόν η μεγαλύτερη απειλή της ανθρωπότητας. Μάλιστα, η επιστημονική αυτή πεποίθηση, όπως αποτυπώθηκε στην ίδια έρευνα, συμπίπτει χρονικά με μία ακόμη είδηση που εντείνει τους σχετικούς φόβους. Πρόσφατα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εξέφρασε ανησυχία για το στέλεχος Η5Ν1 – γνωστό και ως η γρίπη των πτηνών.
Νεότερα δεδομένα
Αιτία στάθηκε η τελευταία είδηση πως ο ιός εξαπλώθηκε σε αγελάδες στις ΗΠΑ, πλησιάζοντας ακόμη περισσότερο τον άνθρωπο. Μάλιστα, η διασπορά φαίνεται να είναι τόσο μεγάλη ώστε η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ανακοίνωσε ότι εντόπισε γενετικό υλικό του ιού σε παστεριωμένο γάλα του εμπορίου. Και παρότι οι αρμόδιο φορείς επιμένουν πως η κατανάλωση γάλακτος είναι ασφαλής, οι ειδικοί επιμένουν πως σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ένα σημαντικό θέμα δημόσιας υγείας.
Τα νεότερα αυτά δεδομένα όντως θέτουν σε επαυξημένη επαγρύπνηση την επιστημονική κοινότητα, επιβεβαιώνει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο αναπληρωτής καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας – κλινικός ιολόγος της Ιατρικής Σχολή του ΕΚΠΑ, Γκίκας Μαγιορκίνης. «Και αυτό διότι πρώτη φορά καταγράφεται παρατεταμένη μετάδοση της γρίπης των πτηνών σε βοοειδή. Αυτό σημαίνει ότι κατά πάσα πιθανότητα ο ιός έχει προσαρμοστεί κατά τέτοιον τρόπο ώστε να επιτρέπει τη μετάδοση».
Ομως, γιατί η εξέλιξη αυτή μπορεί να επηρεάσει τους ανθρώπους; Οσο περισσότερα είδη θηλαστικών μολύνει ο ιός, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να εξελιχθεί σε ένα επικίνδυνο για τον άνθρωπο στέλεχος, δήλωσε στο περιοδικό «Nature» ο Daniel Goldhill, του Royal Veterinary College στο Hatfield.
Στο 50% η θνητότητα
Με βάση τα στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από μεμονωμένα περαστικά μόλυνσης ανθρώπων από τον ιό Η5Ν1 (μετάδοση στον άνθρωπο από ζώο), προκύπτει πως η θνητότητα αγγίζει το 50%. «Μια ακόμη μελέτη που επιχειρεί να υπολογίσει την πραγματική θνητότητα, συνυπολογίζοντας ότι μπορεί να έχουν υπάρξει και ήπια περιστατικά που έχουν διαφύγει της προσοχής και συνεπακόλουθα της επίσημης καταγραφής, καταλήγει πως το αντίστοιχο ποσοστό κυμαίνεται από 14% ως 34%» συμπληρώνει ο κ. Μαγιορκίνης. Σημειώνεται, δε, πως η θνητότητα από τους κοινούς ιούς της γρίπης που μας ταλαιπωρούν τους χειμερινούς μήνες δεν ξεπερνά το 1%.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, ο H5N1 δεν έχει καταφέρει να… ξεκλειδώσει (ακόμη) τη διαδρομή ώστε να μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. «Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στον άνθρωπο οι υποδοχείς των κυττάρων που είναι φιλικοί για την υποδοχή του ιού βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα του πνεύμονα. «Ετσι εξηγείται το γεγονός πως όταν κάποιος μολυνθεί νοσεί με βαριά πνευμονία, εν τούτοις ακριβώς επειδή οι υποδοχείς δεν είναι στο ανώτερο αναπνευστικό δεν μεταδίδεται εύκολα» συμπληρώνει ο ίδιος.
Υπάρχουν όμως και καλά νέα
Το γεγονός πως ο συγκεκριμένος ιός είναι ένας παλαιός «εχθρός» (απομονώθηκε πρώτη φορά το 1996) έχει δώσει ένα χρονικό προβάδισμα στους ερευνητές. «Εχει ήδη υπάρξει προετοιμασία τόσο στον τομέα της δημιουργίας εμβολίων όσο και φαρμάκων. Ενδεικτικά αναφέρω πως ήδη τρέχει κλινική μελέτη που εξετάζει την αποτελεσματικότητα ενός εμβολίου σε άτομα υψηλού κινδύνου, όπως είναι οι εργαζόμενοι σε φάρμες» τονίζει ο κ. Μαγιορκίνης.
Ο ιός των ελαφιών-ζόμπι. Πάντως, αν κάτι μας έμαθε η πρόσφατη πανδημία του SARS-CoV-2 είναι ότι δεν υπάρχουν βεβαιότητες. Γι’ αυτό και οι επιστήμονες δεν απορρίπτουν το σενάριο η νέα υγειονομική κρίση να προκύψει από τον ιό «Χ». Για την ιστορία πρόσφατα ανακοινώθηκε πως δύο κυνηγοί έχασαν τη ζωή τους από τη νόσο των ελαφιών-ζόμπι έπειτα από την κατανάλωση μολυσμένου κρέατος. Η χρόνια εξασθενητική νόσος εντοπίστηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 90′ και έκτοτε έχει βρεθεί σε ελάφια και άλκες…
Premium Έκδοση Τα Νέα
