Η μελέτη παρουσιάζει για πρώτη φορά εκτιμήσεις για τη μεταφορά κερδών σε ετήσιο επίπεδο ανά επιχείρηση και υποκατάστημα, προσφέροντας πολύτιμα εργαλεία σε φορείς χάραξης πολιτικής.
Μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αποκαλύπτει την έκταση του φαινομένου της μεταφοράς κερδών (profit shifting) από πολυεθνικές επιχειρήσεις, οι οποίες αξιοποιούν «παραθυράκια» στη διεθνή φορολογική νομοθεσία για να μειώσουν τη φορολογική τους επιβάρυνση.
Η έρευνα, που βασίζεται σε περισσότερες από 2,2 εκατομμύρια παρατηρήσεις επιχειρήσεων από 100 χώρες την περίοδο 2009–2020, δείχνει ότι η πρακτική αυτή κοστίζει σε κυβερνήσεις εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε διαφυγόντα φορολογικά έσοδα.
Η μελέτη παρουσιάζει για πρώτη φορά εκτιμήσεις για τη μεταφορά κερδών σε ετήσιο επίπεδο ανά επιχείρηση και υποκατάστημα, προσφέροντας πολύτιμα εργαλεία σε φορείς χάραξης πολιτικής. Χρησιμοποιώντας προηγμένες μη παραμετρικές τεχνικές, οι ερευνητές εντόπισαν ότι οι μεγαλύτεροι «παραλήπτες» των μεταφερόμενων κερδών είναι χώρες με μηδενικούς ή πολύ χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές, όπως οι Βερμούδες, τα Νησιά Κέιμαν, οι Βρετανικές Παρθένες Νήσοι, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Ιρλανδία.
Οι πολυεθνικές εταιρείες με έδρα σε φορολογικούς παραδείσους, σύμφωνα με τα ευρήματα, εμφανίζουν τη μεγαλύτερη ευαισθησία στις φορολογικές διαφορές μεταξύ χωρών και συμμετέχουν εντονότερα σε τέτοιες πρακτικές. Ενδεικτικά, το ύψος των μεταφερόμενων κερδών από 311 δισ. δολάρια το 2009 ξεπέρασε τα 700 δισ. το 2017, ενώ όταν περιλαμβάνονται και ζημιογόνες επιχειρήσεις, οι εκτιμήσεις ξεπερνούν το 1 τρισ. δολάρια από το 2013 και μετά.
Ιδιαίτερα έντονη είναι η δραστηριότητα μεταφοράς κερδών σε κλάδους όπως ο φαρμακευτικός, ο πετρελαϊκός και ο τεχνολογικός. Γνωστές πολυεθνικές εταιρείες, όπως η Apple, αναφέρονται μεταξύ των κορυφαίων περιπτώσεων, με το 36% των ετήσιων κερδών της το 2015 να έχει μεταφερθεί σε χαμηλόφορους προορισμούς. Ανάλογες πρακτικές έχουν οδηγήσει σε πολιτικές πρωτοβουλίες, όπως η συμφωνία των G7 το 2021 για ελάχιστο παγκόσμιο εταιρικό φορολογικό συντελεστή 15%, και η πρωτοβουλία BEPS του ΟΟΣΑ για τον περιορισμό της διάβρωσης της φορολογικής βάσης.
