Πόσο πιθανό είναι το ενδεχόμενο επιβολής έκτακτου φόρου στις τράπεζες;
Το ενδεχόμενο επιβολής έκτακτου φόρου στις τράπεζες αποκτά σοβαρή πιθανότητα, καθώς η συζήτηση για το θέμα εντείνεται τόσο σε πολιτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Οι πιέσεις για τη φορολόγηση των «υπερκερδών» των τραπεζών αυξάνονται, με αφορμή την πρόσφατη απόφαση της Ισπανίας να επεκτείνει έναν ειδικό φόρο στις τράπεζες. Η απόφαση αυτή προκάλεσε αναταράξεις στο ισπανικό χρηματιστήριο και αναζωπύρωσε ανησυχίες για την επιβολή παρόμοιου μέτρου και στην Ελλάδα.
Στη χώρα μας, αν και δεν έχει γίνει επίσημη ανακοίνωση, υπάρχουν πληροφορίες ότι εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο ενός τέτοιου φόρου.
Κύκλοι της αντιπολίτευσης πιέζουν την κυβέρνηση να προχωρήσει σε αυτή την κατεύθυνση, υποστηρίζοντας ότι τα τραπεζικά κέρδη είναι δυσανάλογα υψηλά σε σχέση με την κοινωνική τους προσφορά. Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση, παρότι διστάζει να αναλάβει μια τόσο δραστική πρωτοβουλία, ενδέχεται να το κάνει αν οι τράπεζες δεν ανταποκριθούν στα αιτήματά της για στήριξη της πραγματικής οικονομίας.
Ένας τέτοιος φόρος, αν τελικά επιβληθεί, θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες. Οι τραπεζικές μετοχές, που αντιπροσωπεύουν μεγάλο μέρος της κεφαλαιοποίησης του Χρηματιστηρίου Αθηνών, πιθανόν να υποστούν σημαντική πτώση, προκαλώντας αναταραχή στην αγορά. Επιπλέον, ξένοι επενδυτές, που έχουν επενδύσει πρόσφατα στις ελληνικές τράπεζες μετά την αποεπένδυση του Δημοσίου, ίσως θεωρήσουν αυτή την κίνηση ως ένδειξη αστάθειας, πλήττοντας την εμπιστοσύνη τους προς την ελληνική οικονομία.
Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, φαίνεται να εξετάζει τον φόρο ως μοχλό πίεσης προς τις τράπεζες για να προχωρήσουν σε ενέργειες που θα ωφελήσουν την αγορά και τους πολίτες. Μεταξύ αυτών είναι η μείωση των τραπεζικών προμηθειών, η διευκόλυνση στη χορήγηση δανείων – ιδίως στεγαστικών – και η ενίσχυση της χρηματοδότησης μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Παράλληλα, κυβερνητικά στελέχη έχουν επισημάνει ότι τα υπερκέρδη των τραπεζών προέρχονται, σε μεγάλο βαθμό, από τις αυξήσεις επιτοκίων, ενώ οι ίδιες έχουν περιορίσει τις χορηγήσεις και δεν έχουν μειώσει το κόστος συναλλαγών. Η αρνητική εικόνα που έχουν οι τράπεζες στα μάτια της κοινωνίας εντείνει την πολιτική πίεση, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να βρίσκεται σε δύσκολη θέση.
Η κυβέρνηση φαίνεται να επιδιώκει μια ισορροπία. Από τη μία, θέλει να διατηρήσει την εικόνα της φιλοεπενδυτικής χώρας, ενώ από την άλλη, δεν μπορεί να αγνοήσει την κοινωνική πίεση για την επιβολή φόρων στις τράπεζες.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προετοιμάζεται να τοποθετηθεί για το θέμα στο επικείμενο συνέδριο της Morgan Stanley στο Λονδίνο, όπου αναμένεται να δεχτεί ερωτήσεις για τις προθέσεις της κυβέρνησης.
