«Σταγόνα στον ωκεανό» είναι τα 50 εκατ. ευρώ για το Ταμείο Καινοτομίας Φαρμάκων που εξήγγειλε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, στο πλαίσιο της εξειδίκευσης των μέτρων που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ.
Το μέτρο, θα μπορούσε κατ΄ αρχήν να θεωρηθεί θετικό καθώς ξεκινά η πρόβλεψη κάλυψης φαρμάκων νέας τεχνολογίας από τη χώρα μας.
Πλην όμως, υπολείπεται σημαντικά των αναγκών που έχουν οδηγήσει να φτάνουν στην Ελλάδα μόλις το 20% των καινοτόμων φαρμάκων που εγκρίνονται στην Ευρώπη.
Αιτία είναι η υποχρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης από το κράτος, που έχει ως αποτέλεσμα οι ασθενείς να επιβαρύνονται πληρώνοντας από την τσέπη τους περίπου 1 δις. ευρώ από τη νόμιμη συμμετοχή τους, από την την αγορά φαρμάκων που δεν αποζημιώνονται ή από την αγορά φαρμάκων εκτός συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Ταυτόχρονα, οι υποχρεωτικές επιστροφές της φαρμακοβιομηχανίας από rebate και clawback φτάνουν τα 3,5 δις. ευρώ.
Θα ενισχυθεί ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Υγείας με 50 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2026.
O υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης
To υπουργείο Εθνικής Οικονομίας
Σύμφωνα με τον κ. Πιερρακάκη, το Ταμείο Καινοτομίας Φαρμάκων ή Σχήμα Μεταβατικής Αποζημίωσης θα ξεκινήσει από τον ερχόμενο Ιανουάριο, με σκοπό να ενισχύσει την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, με την παράλληλη εισαγωγή προσωρινών μηχανισμών αποζημίωσης.
Ο υπουργός ανέφερε ότι «το Ταμείο Καινοτομίας Φαρμάκων είναι ένας μηχανισμός που δημιουργείται για την εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων στην Ελλάδα, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κανόνες. Στόχος είναι η βελτίωση τη πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες που συχνά έχουν υψηλό κόστος, με τρόπο που να είναι προβλέψιμος και βιώσιμος για το σύστημα υγείας.
Τα φάρμακα που θα εντάσσονται στο Ταμείο θα υπόκεινται σε αυξημένη εποπτεία και θα έχουν χαμηλότερο ποσοστό Clawback.
Για αυτό το σκοπό θα ενισχυθεί ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Υγείας με 50 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2026.
Παράλληλα με τα οφέλη για τους ασθενείς, η λειτουργία του ταμείου αναμένεται να αυξήσει τις επενδύσεις στην Ελλάδα για έρευνα και ανάπτυξη σε καινοτόμες θεραπείες».
Η φαρμακευτική δαπάνη
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2024, οι συνολικές πωλήσεις της φαρμακοβιομηχανίας για εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική περίθαλψη που καλύπτεται από τον ΕΟΠΥΥ (σε εργοστασιακές τιμές) είναι 4,7 δις. ευρώ. Από αυτά, τα 1,55 δις. ευρώ αφορούν πρωτότυπα φάρμακα, προστατευόμενα από πατέντα.
Επιπλέον, υπάρχει και άλλη μια κατηγορία φαρμακευτικής δαπάνης, ύψους 1,405 δις, ευρώ, αυτή των κλειστών προϋπολογισμών. Η κατηγορία αυτή, περιλαμβάνει καινοτόμα, ακριβά φάρμακα, που για την αποζημίωση τους, πρέπει να εγκριθούν από την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης. Εκεί οι διαπραγματεύσεις κινούνται σε υποχρεωτική έκπτωση από 42-83% κατά περίπτωση, με μέση συνήθη έκπτωση της τάξης του 60%.
Για τα φάρμακα που εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία, λοιπόν, το Ταμείο Καινοτομίας θα χρηματοδοτήσει την κάλυψη 50 εκατ. ευρώ.
Θυμίζουμε ότι το ζήτημα των καινοτόμων φαρμάκων υψηλού κόστους, είχε απασχολήσει το υπουργείο Υγείας, ήδη από το 2018, καθώς η πρόβλεψη στον προϋπολογισμό για τα ακριβά φάρμακα ήταν περί τα 83 εκατ. ευρώ, οπότε ο τότε υπουργός Υγείας σε μνημονιακά χρόνια, είχε εξασφαλίσει επιπλέον 30 εκατ. ευρώ για να μην «ξεφύγει» ο προϋπολογισμός του υπουργείου, μια αύξηση στην προβλεπόμενη δαπάνη, πάνω από 30%.
Σήμερα, λοιπόν, το ανάλογο ποσό, που θα αφορούσε τους κλειστούς προϋπολογισμούς θα ξεπερνούσε τα 400 εκατ. ευρώ, καθώς το συνολικό κόστος αυτών των ακριβών φαρμάκων ξεπερνά το 1,4 δις. ευρώ μόνο στον ΕΟΠΥΥ, χωρίς να υπολογίζεται η χρήση των φαρμάκων αυτών στα νοσοκομεία.
Επιπλέον, ο κ. Πιερρακάκης έκανε λόγο για χορήγηση των φαρμάκων αυτών με εποπτεία, χωρίς να ξεκαθαρίζει τους όρους της εποπτείας αυτής.
Η φαρμακοβιομηχανία
Σχολιάζοντας το μέτρο, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) Ολύμπιος Παπαδημητρίου, επεσήμανε ότι «η φαρμακευτική δαπάνη εδώ και πολλά χρόνια παραμένει υποχρηματοδοτούμενη. Το πρόσημο της πρωτοβουλίας είναι θετικό, όμως υπάρχει το σοβαρό ερωτηματικό του πώς θα εφαρμοστεί το νέο μέτρο και εάν επαρκεί για να βελτιωθεί συνολικά η δημόσια δαπάνη για φάρμακο».
Αντίστοιχα, η αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ υπεύθυνη για θέματα αξιολόγησης νέων τεχνολογιών υγείας Έλενα Χουλιάρα, σημείωσε ότι «το ποσό είναι μικρό, όμως είναι θετικό ότι ξεκινά η κάλυψη των νέων τεχνολογιών. Ταυτόχρονα, έχει σημασία πώς θα εφαρμοστεί το μέτρο, ώστε να δώσει τελικά τη δυνατότητα να έρθουν στη χώρα φάρμακα νέας τεχνολογίας».
Ακριβά φάρμακα στα φαρμακεία
Στις ανακοινώσεις του, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών συμπεριέλαβε και την ήδη γνωστή εξαγγελία για χορήγηση φαρμάκων υψηλού κόστους που διατίθενται από τον ΕΟΠΠΥ μέσω και των ιδιωτικών φαρμακείων με πρόβλεψη χρηματοδότησης 12 εκατ. ευρώ από φέτος μέχρι και το 2027.
Όπως τόνισε στο in.gr o πρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ) Απόστολος Βαλτάς, πρόκειται για μια εξαγγελία που έχει καθυστερήσει περισσότερο από ένα εξάμηνο, όλοι περιμέναμε να ισχύσει από τον περασμένο Ιούνιο ή Ιούλιο και τελικά αν ολοκληρωθεί η υπογραφή της σχετικής απόφασης θα υπάρξει και πρόσθετη καθυστέρηση για τον συντονισμό των πληροφοριακών συστημάτων του ΕΟΠΥΥ, των φαρμακαποθηκών και των φαρμακείων.
Η πρόβλεψη αφορά τη διανομή των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους «δια χειρός φαρμακοποιού» και την κάλυψη του 45% των αναγκών των ασθενών, αφού σήμερα, η διανομή κατ΄οίκον εξυπηρετεί μόλις 700 ασθενείς την ημέρα, όταν η διανομή των ΦΥΚ μέσω φαρμακείου θα καλύπτει τουλάχιστον 2.700 ασθενείς την ημέρα.
Σημειώνουμε ότι στα φαρμακεία θα διατίθενται φάρμακα της λευκής σειράς και ερυθροποιητίνες για ασθενείς με καρκίνο, καθώς και φάρμακα για ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας.
