Στο τέλος της εβδομάδας θα ολοκληρωθεί και θα σταλεί στην Πολιτεία το πόρισμα των ελέγχων από τις ζημιές που προκλήθηκαν από τον χθεσινό σεισμό μεγέθους 5,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στο Άγιο Όρος, και έχουν παρατηρηθεί μέχρι στιγμής κυρίως σε ναούς, σε καθολικά, μονών, χωρίς να απειλούν την στατικότητά τους.
Τα παραπάνω διαπίστωσε η ομάδα εργασίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος/Τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας, του Κέντρου Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς (ΚΕΔΑΚ), του ΙΤΣΑΚ και του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, η οποία επισκέφθηκε και επιθεώρησε τέσσερα μοναστήρια του Αγίου Όρους, τις μονές Δοχειαρίου, Ξενοφώντος, Αγίου Παντελεήμονος, και Σίμωνος Πέτρας.
«Από την έως τώρα εικόνα από τα τέσσερα μοναστήρια, τις αναφορές που είχαμε από άλλες μονές που θα επισκεφθούμε, αλλά και τις δικές μας εκτιμήσεις με βάση την απόσταση από το επίκεντρο του σεισμού, πιστεύουμε ότι το κόστος της συνολικής αποκατάστασης των ζημιών, από το σεισμό, εντός του Αγίου Όρους θα είναι της τάξεως των έξι, επτά εκατομμυρίων ευρώ, αλλά αυτό είναι μια πρώτη εκτίμηση, θα πρέπει να επισκεφτούμε και άλλες μονές» ανέφερε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ και γενικός διευθυντής του ΚΕΔΑΚ, Ηλίας Περτζινίδης και συνέχισε:
«Υπάρχουν ζημιές, που απαιτούν άμεσες παρεμβάσεις, όχι γιατί κινδυνεύουν με κατάρρευση κτίρια – έχει κάνει εξαιρετική δουλειά το ΚΕΔΑΚ τα προηγούμενα χρόνια στα κτίρια και αυτό φαίνεται τώρα – αλλά γιατί μπορεί να υπάρξει, σε κάποιο επόμενο ισχυρό σεισμό, κατάρρευση δομικών στοιχείων των κτιρίων. Όταν, όμως, πρόκειται για τέτοιου είδους ιστορικής σημασίας κτίρια, όπως οι μόνες του Αγίου Όρους, η μη αποκατάσταση, για παράδειγμα, ενός τυμπάνου που έχει σήμερα υποστεί ρωγμή, σε έναν επόμενο ισχυρό σεισμό ενδεχομένως να προκαλέσει ζημιές στον τρούλο, ή κατάρρευση σοβάδων, τοιχογραφιών και ψηφιδωτών, ανεκτίμητης ιστορικής αξίας. Αυτό πρέπει να αποφευχθεί με κάθε τρόπο και για αυτό το λόγο είναι απαραίτητες άμεσες εργασίες».
Εκτός από τις ζημιές σε ναούς, κυρίως ρωγμές στην τοιχοποιία, καταρρεύσεις κεραμιδιών και σοβάδων, πολυελαίων στην Αγία Τράπεζα σε δύο μοναστήρια, στη βορειοδυτική πλευρά της μονής της Σιμωνόπετρας έχουν πληγεί και ορισμένοι πεσσοί, δομικά στοιχεία μεταξύ των παραθύρων, σε κτίρια. Σε κάθε περίπτωση, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί οι ζημιές θα πρέπει να αποκατασταθούν άμεσα, ώστε να μην δημιουργηθούν μεγαλύτερες ζημιές στο μέλλον, ενδεχομένως από έναν νέο ισχυρό σεισμό.
«Αυτά τα σημεία που ελέγξαμε θα τα χαρακτήριζα, ως “κίτρινα” εάν ήταν εκτός του Αγίου Όρους, σε κάποιο αστικό κέντρο, δηλαδή, δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή ζήτημα με τη στατικότητα τους, δεν είναι “κόκκινα”, αλλά χρειάζονται οπωσδήποτε άμεσες παρεμβάσεις και επισκευές για να αποτραπεί κάθε ενδεχόμενο να “κοκκινίσουν” σε κάποιο επόμενο ισχυρό σεισμό» τόνισε ο κ. Περτζινίδης και πρόσθεσε:
«Παρακολουθούμε, με την ομάδα, την εξέλιξη του φαινομένου, είχαμε εγκαταστήσει ήδη έναν επιταχυνσινογράφο εδώ και ένα χρόνο στην μονή Ξενοφώντος και σκοπεύαμε να τοποθετήσουμε και άλλους δύο, σε άλλες μονές, για να εκτιμούμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τις ενδεχόμενες επιπτώσεις σε κτίρια».
Τις επόμενες μέρες το κλιμάκιο θα επισκεφθεί τις μονές Ζωγράφου και Κοσταμονίτου, που είναι πιο κοντά στο επίκεντρο του σεισμού, σε σχέση με άλλες πιο απομακρυσμένες, καθώς και τις μονές Χιλανδαρίου, Διονυσίου, Γρηγορίου, Αγίου Παύλου. Ήδη, υπήρξε και τηλεφωνική επικοινωνία του κλιμακίου και ενημέρωση του από τη μόνη Βατοπεδίου και μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα υπάρχει μια πλήρης εικόνα των ζημιών σε μονές και κελιά σε όλη την έκταση του Αγίου Όρους, καθώς και προτάσεις για την αποκατάσταση τους.
Η αγωνία για τις αγιογραφίες
Συγκλονιστικές είναι οι φωτογραφίες από την αυτοψία την οποία διενέργησε κλιμάκιο πολιτικών μηχανικών στα τέσσερα παραλιακά μοναστήρια του Αγίου Όρους.
Στην πρώτη φωτογραφία απεικονίζεται ο πολυέλαιος στον Καθολικό Ναό της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας, ο οποίος έχει υποστεί ζημιές, ενώ εκδηλώθηκε ρωγμή στην οροφή της εκκλησίας.
Στη δεύτερη φωτογραφία καταγράφηκαν εκτεταμένες καταστροφές στη βόρεια πτέρυγα της ίδιας μονής, ενώ στην τρίτη απεικονίζεται η ρωσική μονή του Αγίου Παντελεήμονος, ο τρούλος της οποίας έχει επίσης υποστεί ζημιές.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος αυτή τη στιγμή στη μοναστική πολιτεία δεν αποτελεί η αντοχή των κτισμάτων – κανένα δεν κρίθηκε ακατάλληλο – αλλά οι αγιογραφίες. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του ThessToday.gr οι πολιτικοί μηχανικοί οι οποίοι διενέργησαν την αυτοψία εκτιμούν ότι σε περίπτωση ενός νέου ισχυρού σεισμού τα επόμενα 24ωρα, είναι ορατός ο κίνδυνος κατάρρευσης δομικών στοιχείων που είναι αγιογραφημένα από την εσωτερική πλευρά.
Και γι’ αυτόν τον λόγο κρούουν καμπανάκι και ζητούν άμεσα μέτρα αποκατάστασης των καταστροφών, με το ποσό να εκτιμάται ότι ανέρχεται σε περίπου 6-7 εκατομμύρια ευρώ. Επί της ουσίας τα ευρήματα της αυτοψίας επιβεβαίωσαν τη μεγαλύτερη ανησυχία των ειδικών: όχι απλώς διευρύνθηκαν ρωγμές από τον σεισμό του περασμένου Φεβρουαρίου, αλλά εμφανίστηκαν και νέες ρηγματώσεις στην τοιχοποιία.
«Αυτό το ρήγμα μπορεί να δώσει μεγέθη έως και 5,7 Ρίχτερ» – Γιατί είναι περίεργο το φαινόμενο
Για τον σεισμό μεγέθους 5,3 Ρίχτερ, μίλησε στο Open ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ κ. Ευθύμιος Λέκκας, εξηγώντας πως δεν είναι ξεκάθαρο εάν πρόκειται για την κύρια δόνηση, ενώ όπως ανέφερε, το ρήγμα «μπορεί να δώσει μεγέθη έως και 5,7 Ρίχτερ».
«Δεν μπορούμε να απαντήσουμε εάν ήταν ο κύριος σεισμός, γιατί δεν ξέρουμε ουσιαστικά τις διαθέσεις της φύσης. Έχουμε να κάνουμε με ένας περίεργο φαινόμενο, που έχει αρχίσει εδώ και 14 περίπου μήνες, κορυφώθηκε το περσινό καλοκαίρι και τον Σεπτέμβριο. Στη συνέχεια η σεισμική δραστηριότητα έπαψε, επανήλθε πάλι τον Φεβρουάριο, έπαψε πάλι και επανήλθε πάλι δριμύτερη. Γιατί ο 5,3 είναι ο μεγαλύτερος σεισμός από αυτούς που έχουν εκδηλωθεί.
«Δεν μπορούμε να εντοπίσουμε το ρήγμα»
Ευελπιστούμε ότι είναι ο κύριος, αλλά δεν μπορούμε να το πούμε με πλήρη βεβαιότητα. Είναι μια ακολουθία που δεν μπορούμε να προδιαγράψουμε, έχει πολλά «σκαμπανεβάσματα». Επίσης, το αρνητικό είναι ότι δεν μπορούμε να εντοπίσουμε το ρήγμα γιατί είναι στον θαλάσσιο χώρο. Δεν το βλέπουμε δηλαδή. Το θετικό είναι ότι βλέπουμε τα επίκεντρα να είναι συσσωρευμένα σε έναν πολύ μικρό χώρο, που σημαίνει ότι δεν έχουμε μετάδοση της σεισμικής διέγερσης σε γειτονικά ρήγματα. Αυτό το ρήγμα μπορεί να δώσει μέχρι 5,6 – 5,7 Ρίχτερ.
Το θέμα είναι ότι η περιοχή στο Άγιο Όρος, είναι ιδιαίτερη, με παλιά μοναστήρια, τα περισσότερα από τα οποία έχουν συντηρηθεί επαρκώς και τα οποία δεν έχουν υποστεί ζημιές στου αιώνες που έχουν περάσει. Για αυτό ακριβώς έχουμε εκδώσει μια προτροπή στους κατοίκους και τους μοναχούς της περιοχής να αποφεύγουν τα τμήματα των μοναστηριών που είναι παλιά ή κτίρια τα οποία είναι ετοιμόρροπα».
