Ο τρόμος και ο θάνατος σημάδεψαν τη πόλη Ερεμπρού στη Σουηδία, καθώς σύμφωνα με τον τελευταίο απολογισμό 11 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, σε ένοπλη επίθεση που έλαβε χώρα σε κέντρο εκπαίδευσης ενηλίκων την Τρίτη.
Πρόκειται για την πιο πολύνεκρη ένοπλη επίθεση στην ιστορία της χώρας, με τον Πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον να κάνει λόγο για μια «οδυνηρή ημέρα».
Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι ο δράστης είναι μεταξύ των νεκρών, ενώ οι έρευνες για τυχόν άλλα θύματα συνεχίζονται στο Campus Risbergska, όπου σημειώθηκε η επίθεση. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις σύνδεσης με την τρομοκρατία, αν και τα κίνητρα του δράστη παραμένουν άγνωστα.
«Ξέρουμε ότι περίπου 10 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σήμερα εδώ. Ο λόγος που δεν μπορούμε να είμαστε πιο ακριβείς αυτή τη στιγμή είναι ότι η έκταση του περιστατικού είναι πολύ μεγάλη», δήλωσε ο αρχηγός της αστυνομίας Ρομπέρτο Άιντ Φόρεστ σε συνέντευξη Τύπου.
Λίγες ώρες αργότερα, σε ανακοίνωσή της, η αστυνομία αύξησε τον αριθμό των θυμάτων. «Αυτή τη στιγμή, οι νεκροί από το περιστατικό είναι 11. Ο αριθμός των τραυματιών παραμένει ασαφής. Προς το παρόν, δεν έχουμε πληροφορίες για την κατάσταση όσων έχουν τραυματιστεί».
Σύμφωνα με τον Φόρεστ, ο φερόμενος ως δράστης δεν ήταν γνωστός στις Αρχές και φαίνεται πως έδρασε μόνος του.
Has the identity of the Orebro school shooter been officially released?#Örebro #Sweden pic.twitter.com/fr215dWhAr
— Jere_Memez (@Jere_Memez) February 4, 2025
«Έχουμε μια μεγάλη σκηνή εγκλήματος, πρέπει να ολοκληρώσουμε τις έρευνες που διεξάγουμε στο σχολείο. Υπάρχουν μια σειρά από βήματα που ακολουθούμε: η σκιαγράφηση του προφίλ του δράστη, οι καταθέσεις μαρτύρων», εξήγησε.
Η τραγωδία εκτυλίχθηκε λίγο μετά το τέλος πανεθνικών εξετάσεων, όταν πολλοί μαθητές είχαν ήδη αποχωρήσει. Το Campus Risbergska φιλοξενεί σπουδαστές άνω των 20 ετών, παρέχοντας προγράμματα γενικής εκπαίδευσης, επαγγελματικής κατάρτισης και μαθήματα σουηδικών για μετανάστες.
Η αστυνομία συνέχισε τις έρευνες καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, εξετάζοντας τη σκηνή του εγκλήματος και πραγματοποιώντας εφόδους σε διάφορες διευθύνσεις στην πόλη. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, αστυνομικές δυνάμεις παρέμεναν έξω από ένα συγκρότημα διαμερισμάτων στο κέντρο του Ερεμπρού, όπου είχε προηγηθεί έρευνα.
Ομάδα ένοπλων αστυνομικών πραγματοποίησε έφοδο στο σπίτι του υπόπτου γύρω στις 16:30 τοπική ώρα και αναφέρθηκαν εκρήξεις στο ακίνητο. Η αστυνομία αρνήθηκε να δώσει λεπτομέρειες για την έφοδο στον σουηδικό Τύπο, αλλά το TV4 υποστήριξε ότι ο δράστης δεν είχε καταδικαστεί στο παρελθόν και κατείχε άδεια οπλοφορίας.
«Είδαμε πολλούς αστυνομικούς με όπλα στα χέρια», περιέγραψε ο Lingam Tuohmaki, κάτοικος του κτιρίου. «Ήμασταν σπίτι και ακούσαμε φασαρία απ’ έξω».
Η ένοπλη βία στα σχολεία είναι εξαιρετικά σπάνια στη Σουηδία, αν και τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί επιθέσεις με άλλα όπλα, όπως μαχαίρια και τσεκούρια.
Ο βασιλιάς Κάρολος ΙΣΤ’ Γουσταύος εξέφρασε τη θλίψη του για την τραγωδία. «Με βαθιά λύπη και αποτροπιασμό, η οικογένειά μου και εγώ λάβαμε την είδηση για τη φρικτή αυτή επίθεση στο Ερεμπρού», είπε.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έστειλε μήνυμα αλληλεγγύης μέσω της πλατφόρμας Χ. «Σε αυτή τη σκοτεινή ώρα, στεκόμαστε στο πλευρό του λαού της Σουηδίας».
What happened today in Örebro is truly horrifying.
Such violence and terror have no place in our societies—least of all in schools.
In this dark hour, we stand with the people of Sweden.
Our thoughts are with the victims, and we wish them strength and a swift recovery. https://t.co/Z8XaHDfZBy
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) February 4, 2025
Τα σχολεία πρέπει να είναι χώροι μάθησης και ασφάλειας, ποτέ βίας, δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε ανάρτησή του.
Shocked by the tragedy in Örebro. Schools should be places of learning and safety, never violence. Greece stands in solidarity with Sweden in this painful moment. Our thoughts are with the victims, their families, and the community affected by this heinous act.
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) February 4, 2025
Μαρτυρίες
Έξω από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ερεμπρού, ο Ali Elmokad αναζητούσε έναν συγγενή του, μην γνωρίζοντας αν ήταν μεταξύ των τραυματιών ή των νεκρών. «Προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε μαζί του όλη μέρα, αλλά δεν τα έχουμε καταφέρει», είπε.
Ο ίδιος είχε και μία φίλη που φοιτούσε στο σχολείο. «Αυτό που είδε ήταν φρικτό. Είδε μόνο ανθρώπους πεσμένους στο πάτωμα, τραυματισμένους, με αίματα παντού».
Η Maria Pegado, 54 ετών, δασκάλα στο σχολείο, περιέγραψε τη στιγμή που κάποιος άνοιξε απότομα την πόρτα της τάξης της αμέσως μετά το μεσημεριανό διάλειμμα και φώναξε σε όλους να βγουν έξω. «Πήρα και τους 15 μαθητές μου έξω στον διάδρομο και αρχίσαμε να τρέχουμε», δήλωσε τηλεφωνικά στο Reuters.
«Τότε άκουσα δύο πυροβολισμούς, αλλά καταφέραμε να βγούμε. Ήμασταν κοντά στην είσοδο του σχολείου». Η ίδια περιέγραψε σκηνές πανικού καθώς άνθρωποι προσπαθούσαν να βοηθήσουν τραυματίες. «Είδα ανθρώπους να σέρνουν έξω τους τραυματίες, πρώτα έναν, μετά άλλον έναν. Κατάλαβα ότι ήταν κάτι πολύ σοβαρό», είπε.
Αυξημένη εγκληματικότητα
Πολλοί από τους μαθητές που φοιτούν στο σύστημα εκπαίδευσης ενηλίκων στη Σουηδία είναι μετανάστες που προσπαθούν να βελτιώσουν το επίπεδο μόρφωσής τους, να αποκτήσουν πτυχία και να βρουν εργασία στη σκανδιναβική χώρα, ενώ παράλληλα μαθαίνουν σουηδικά.
Η Σουηδία αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια ένα κύμα ένοπλων επιθέσεων και εκρήξεων, αποτέλεσμα της εκτεταμένης εγκληματικότητας συμμοριών. Η χώρα των 10 εκατομμυρίων κατοίκων έχει καταγράψει τον υψηλότερο κατά κεφαλήν ρυθμό ένοπλης βίας στην ΕΕ τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία. Ωστόσο, οι θανατηφόρες επιθέσεις σε σχολεία παραμένουν σπάνιες.
Σύμφωνα με το Σουηδικό Εθνικό Συμβούλιο Πρόληψης της Εγκληματικότητας, μεταξύ 2010 και 2022 καταγράφηκαν 10 θάνατοι σε 7 περιστατικά φονικής βίας σε σχολεία.
Η Σουηδία διαθέτει υψηλά ποσοστά οπλοκατοχής σε σύγκριση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη, κυρίως λόγω του κυνηγιού, αν και παραμένει σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Παράλληλα, η έξαρση της εγκληματικότητας συμμοριών έχει αναδείξει το πρόβλημα της διακίνησης παράνομων όπλων.
Σε ένα από τα πιο γνωστά εγκλήματα της τελευταίας δεκαετίας, το 2015, ένας 21χρονος με μάσκα, υποκινούμενος από ρατσιστικά κίνητρα, σκότωσε έναν βοηθό διδασκαλίας και ένα παιδί, ενώ τραυμάτισε δύο ακόμη άτομα.
Το 2017, ένας άνδρας έριξε ένα φορτηγό πάνω σε πεζούς σε πολυσύχναστο δρόμο στο κέντρο της Στοκχόλμης, πριν συντριβεί σε πολυκατάστημα. Πέντε άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε εκείνη την επίθεση.
Με πληροφορίες από: Reuters, Associated Press
