Ο ακόλουθος οδηγός παρουσιάζει συγκεντρωτικά και με απόλυτη ακρίβεια όλα τα ισχύοντα δεδομένα για το 2025 αναφορικά με τις συντάξεις αναπηρίας.
Η σύνταξη αναπηρίας αποτελεί μία από τις βασικότερες παροχές κοινωνικής ασφάλισης για όσους, λόγω προβλημάτων υγείας, δεν μπορούν να εργαστούν.
Η ισχύουσα νομοθεσία καθορίζει συγκεκριμένες προϋποθέσεις ως προς το ποσοστό αναπηρίας, τον χρόνο ασφάλισης και τα οικονομικά δικαιώματα των ασφαλισμένων. Ο ακόλουθος οδηγός παρουσιάζει συγκεντρωτικά και με απόλυτη ακρίβεια όλα τα ισχύοντα δεδομένα για το 2025.
1. Προϋποθέσεις Χορήγησης Σύνταξης Αναπηρίας
1.1 Πιστοποίηση αναπηρίας
Για την καταβολή σύνταξης απαιτείται πιστοποίηση ποσοστού αναπηρίας από 50% και άνω, σύμφωνα με την κρίση των αρμόδιων υγειονομικών επιτροπών (ΚΕΠΑ).
1.2 Χρόνος ασφάλισης
Οι προϋποθέσεις χρόνου ασφάλισης διαμορφώνονται ως εξής:
– Τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης, ή
– 1.500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες 600 ημέρες πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί εντός των τελευταίων 5 ετών πριν από την έναρξη της αναπηρίας ή πριν από το έτος έναρξής της, ή
– Για άτομα κάτω των 21 ετών, απαιτούνται 300 ημέρες ασφάλισης. Για κάθε έτος ηλικίας από το 21ο έως το 31ο προστίθενται 120 ημέρες ασφάλισης, μέχρι τη συμπλήρωση 1.500 ημερών.
2. Ύψος και Κατηγορίες της Εθνικής Σύνταξης Αναπηρίας
Το ποσοστό της εθνικής σύνταξης που λαμβάνει ο δικαιούχος εξαρτάται από το πιστοποιημένο ποσοστό αναπηρίας:
– 50% – 66,99% → 50% της εθνικής σύνταξης
– 67% – 79,99% → 75% της εθνικής σύνταξης
– 80% και άνω → 100% της εθνικής σύνταξης
Η ανταποδοτική σύνταξη καταβάλλεται επιπλέον και προκύπτει από τα έτη ασφάλισης και τις καταβληθείσες εισφορές.
{https://youtu.be/85oPNOICAIo?si=TV6QJEmY4rxJLfyZ}
2.1 Πίνακας Ποσών Εθνικής Σύνταξης Αναπηρίας (2025)
3. Διαδικασία Υποβολής Αίτησης
Η αίτηση υποβάλλεται μέσω της Εθνικής Πύλης Αναπηρίας, η οποία λειτουργεί πλέον στη διεύθυνση: https://epan.gov.gr/
Η υποβολή γίνεται με χρήση των κωδικών Taxisnet. Εναλλακτικά, η διαδικασία μπορεί να διεκπεραιωθεί στα Κέντρα Κοινότητας (Κ.Κ.), στα ΚΕΠ και στις Γραμματείες των ΚΕΠΑ. Για τις μη αναστρέψιμες ασθένειες, έχει καταργηθεί η υποχρεωτική επανεξέταση από τα ΚΕΠΑ.
4. Εξωιδρυματικό Επίδομα (846 €)
Το επίδομα αυτό χορηγείται σε ασφαλισμένους με αναπηρία 67% και άνω που πάσχουν από συγκεκριμένες παθήσεις, όπως:
– Παραπληγία, τετραπληγία, διπληγία, τριπληγία, παραπάρεση, τετραπάρεση
– Μυασθένεια – μυοπάθεια
– Σκλήρυνση κατά πλάκας με παραπληγία ή τετραπληγία
– Σύνδρομο κλάματος γαλής
– Ατελής οστεογένεση (80% και άνω)
– Οστεοψαθύρωση (80% και άνω)
– Ακρωτηριασμός δύο άνω ή κάτω άκρων ή ενός άνω και ενός κάτω άκρου
– Ακρωτηριασμός ενός άνω ή κάτω άκρου (67% και άνω), ακόμη και όταν υπάρχει δυνατότητα χρήσης τεχνητού μέλους
– Φωκομέλεια με ισοδύναμο βαθμό κινητικής αναπηρίας με ακρωτηριασμό
5. Προσαυξήσεις Σύνταξης Αναπηρίας
5.1 Προσαύξηση απόλυτης αναπηρίας
Σε ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, όταν το άτομο κριθεί από τα ΚΕΠΑ ότι χρήζει βοήθειας άλλου προσώπου, χορηγείται ειδική προσαύξηση.
5.2 Παλαιοί και νέοι ασφαλισμένοι
Οι προσαυξήσεις διαμορφώνονται ως εξής:
– Παλαιοί ασφαλισμένοι: προσαύξηση 50% της σύνταξης έως 671,40 €
– Νέοι ασφαλισμένοι: προσαύξηση 173,34 €
5.3 Προσαύξηση για τυφλούς
Οι τυφλοί δικαιούνται πρόσθετη προσαύξηση 50% της σύνταξης, έως 671,40 €.
{https://youtu.be/VtyuIqf_Yps?si=FsD9QwULrwVDbnPB}
6. Μετατροπή Σύνταξης Αναπηρίας σε Σύνταξη Γήρατος
Η σύνταξη αναπηρίας μπορεί να μετατραπεί σε σύνταξη γήρατος υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Η επιλογή αυτή πρέπει να εξετάζεται προσεκτικά, καθώς μπορεί να επιφέρει διαφοροποιήσεις στο ύψος της παροχής.
7. Ιδιαιτερότητες για Δημοσίους Υπαλλήλους
Στο Δημόσιο, η απόλυση για λόγους υγείας πραγματοποιείται μετά από εξέταση της αρμόδιας Υγειονομικής Επιτροπής και η σύνταξη που χορηγείται είναι εφ’ όρου ζωής.
8. Εργασία Συνταξιούχων Αναπηρίας
Οι συνταξιούχοι αναπηρίας μπορούν να εργάζονται χωρίς περικοπή της σύνταξης, με την προϋπόθεση ότι εφαρμόζεται η προβλεπόμενη παρακράτηση πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ.
O Γιάννης Μαυρωνάς είναι δικηγόρος (www.mavronaslaw.gr)
