Πώς οι χώρες που θα καταφέρουν να αντισταθούν στις ακροδεξιές φωνές για μείωση της μετανάστευσης ατόμων σε ηλικία εργασίας, μακροπρόθεσμα θα βρεθούν σε ισχυρότερη οικονομική θέση.
Η αντιμεταναστευτική πολιτική κερδίζει έδαφος σε όλη την Ευρώπη. Ο Εθνικός Συναγερμός στη Γαλλία και η AfD στη Γερμανία έχουν σημαντική εκπροσώπηση στα κοινοβούλια των χωρών τους, ενώ το Κόμμα Μεταρρύθμισης στο Ηνωμένο Βασίλειο διατηρεί το προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις. Ωστόσο, σύμφωνα με τις προβλέψεις, η άνοδος της ακροδεξιάς θα μπορούσε να επιταχύνει τη μείωση του πληθυσμού της Ευρώπης, προκαλώντας οικονομικούς κλυδωνισμούς, όπως επιβράδυνση της ανάπτυξης και αύξηση του κόστους των συντάξεων και της φροντίδας των ηλικιωμένων.
Όσοι επιθυμούν να κλείσουν τα σύνορα της Ευρώπης πρέπει να αντιμετωπίσουν μια σκληρή (δημογραφική) πραγματικότητα: ο γηγενής πληθυσμός της ηπείρου αναμένεται να μειωθεί δραματικά τον επόμενο αιώνα, λόγω της υπογεννητικότητας.
Οσοι αντισταθούν στις ακροδεξιές φωνές, θα ωφεληθούν μακροπρόθεσμα
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι ευρωπαϊκές κοινωνίες θα γεράσουν ταχύτερα χωρίς τους μετανάστες/πρόσφυγες, δημιουργώντας μια σειρά οικονομικών προκλήσεων, καθώς το εργατικό δυναμικό θα συρρικνώνεται και το βάρος της Υγείας θα αυξάνεται.
«Οι περισσότεροι πολιτικοί του κεντροαριστερού και κεντροδεξιού χώρου αναγνωρίζουν ότι η μετανάστευση είναι απαραίτητη για την ανακούφιση του Δημογραφικού», δήλωσε ο Τζον Σπρίνγκφορντ, συνεργάτης του think tank Centre for European Reform. «Έχουν επιδιώξει να επικεντρωθούν σε αυστηρότερους – και συχνά απάνθρωπους – κανόνες ασύλου, με την ελπίδα ότι η αυστηρότερη επιβολή των συνόρων θα παρέχει πολιτική κάλυψη για περισσότερη νόμιμη μετανάστευση.
«Οι χώρες που θα καταφέρουν να αντισταθούν στις “φωνές” για μείωση της μετανάστευσης ατόμων σε ηλικία εργασίας, μακροπρόθεσμα θα βρεθούν σε ισχυρότερη οικονομική θέση», πρόσθεσε.
«Μηδενική μετανάστευση»: Οι συνέπειες
Οι τελευταίες προβλέψεις της Eurostat αναφέρουν ότι ο πληθυσμός της ΕΕ θα μειωθεί κατά 6% έως το 2100 – από 447 εκατομμύρια σήμερα θα φθάσει 419 εκατομμύρια.
Ωστόσο, η μείωση αυτή είναι ασήμαντη σε σύγκριση με τους υπολογισμούς της Eurostat στο σενάριο «χωρίς μετανάστευση». Εξαιρώντας τη μετανάστευση από το μοντέλο υπολογισμού, η Eurostat προβλέπει έως το 2100 μείωση του πληθυσμού κατά περισσότερο από το ένα τρίτο – σε 295 εκατομμύρια!
Οι βασικές προβλέψεις της Eurostat υποθέτουν ότι οι χώρες θα διατηρήσουν τα μέσα επίπεδα μετανάστευσης των τελευταίων 20 ετών, ωστόσο ο Guardian εξέτασε τα στοιχεία που δημοσίευσε η στατιστική υπηρεσία χωρίς να λάβει υπόψη αυτή την υπόθεση.
Το εφιαλτικό σενάριο για Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία
Στο σενάριο μηδενικής μετανάστευσης, Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία θα αντιμετωπίσουν μεγάλη μείωση του πληθυσμού.
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, έχει ως προτεραιότητα την καταπολέμηση της μετανάστευσης, αν και η χώρα της έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά γονιμότητας στην Ευρώπη και με μηδενική μετανάστευση ο πληθυσμός της θα μειωθεί κατά περισσότερο από το ήμισυ μέχρι το τέλος του αιώνα.
Στη Γερμανία, όπου το αντιμεταναστευτικό κόμμα AfD κατέλαβε τη δεύτερη θέση στις φετινές εκλογές, ο πληθυσμός θα μπορούσε να μειωθεί από 83 εκατομμύρια σε 53 εκατομμύρια τα επόμενα 80 χρόνια, αν τα σύνορά της κλείσουν εντελώς.
Και στη Γαλλία, όπου ο Εθνικός Συναγερμός κέρδισε τον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών το περασμένο καλοκαίρι, η υιοθέτηση της «μηδενικής μετανάστευσης» θα σήμαινε μείωση του πληθυσμού από 68 εκατομμύρια σε 59 εκατομμύρια.
Ελάχιστα κράτη μέλη της ΕΕ θα είχαν μικρή διαφορά από το κλείσιμο των συνόρων: η Ρουμανία, η Λετονία και η Λιθουανία.
Λιγότεροι και… γερασμένοι
Αντίθετα, στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, ο πληθυσμός όχι μόνο θα μειωνόταν χωρίς τα τρέχοντα επίπεδα μετανάστευσης, αλλά θα γερνούσε επίσης, καθώς ο αριθμός των ατόμων σε ηλικία εργασίας θα μειωνόταν σε σχέση με τους ηλικιωμένους.
Σήμερα, το 21% του πληθυσμού της ΕΕ είναι ηλικίας 65 ετών και άνω. Στο βασικό σενάριο της Eurostat, το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί στο 32% έως το 2100, αλλά στο σενάριο μηδενικής μετανάστευσης της υπηρεσίας, θα αυξηθεί περαιτέρω, στο 36%.
Οικονομική καταστροφή
Όσοι μελετούν την μεταβαλλόμενη ηλικιακή πυραμίδα της Ευρώπης υποστηρίζουν ότι έρχονται αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις στις χώρες.
«Οι κύριες συνέπειες θα είναι η επιβράδυνση της ανάπτυξης, λόγω της μείωσης του εργατικού δυναμικού, και η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης, λόγω της αύξησης των δαπανών για συντάξεις και της ζήτησης για υγειονομική περίθαλψη και φροντίδα ηλικιωμένων», δήλωσε ο Σπρινγκφορντ.
Τα πρώτα σημάδια είναι ήδη εμφανή σε μεγάλο μέρος της ΕΕ, με τη φορολογική επιβάρυνση να αυξάνεται τις τελευταίες δεκαετίες σε χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Γερμανία και η Ισπανία.
Υγεία και κοινωνική πρόνοια
Οι τομείς της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας θα είναι πιο σημαντικοί στη διαχείριση της γήρανσης της Ευρώπης, και πολλά συστήματα υγείας στην ΕΕ εξαρτώνται ήδη από μετανάστες γιατρούς ή νοσηλευτές.
«Περισσότεροι άνθρωποι θα χρειαστούν φροντίδα, αν και αυτό εξαρτάται από το πόσο υγιείς είναι οι άνθρωποι στην τρίτη ηλικία», δήλωσε ο Άλαν Μάνινγκ, καθηγητής Οικονομικών στο London School of Economics.
«Υπάρχει και η άλλη πλευρά του νομίσματος, ότι λόγω του μειωμένου αριθμού παιδιών – χαμηλά ποσοστά γονιμότητας – χρειάζονται λιγότερα άτομα στον τομέα της εκπαίδευσης και της φροντίδας των παιδιών. Έτσι, αυτό που πρέπει να κάνουμε, κατά κάποιο τρόπο, είναι να ανακατανείμουμε τους ανθρώπους που φρόντιζαν τα παιδιά και πλέον να φροντίζουν τους ηλικιωμένους».
Οι ειδικοί, ωστόσο, τονίζουν ότι η μετανάστευση δεν είναι η μοναδική απάντηση στα δημογραφικά προβλήματα της Ευρώπης, αλλά είναι μία λύση.
«Η αυξημένη μετανάστευση δεν θα λύσει από μόνη της τα δημογραφικά προβλήματα», δήλωσε ο Σπρινγκφορντ.
«Ωστόσο, οι μετανάστες θα βοηθούσαν ως εξής: αύξηση των ποσοστών απασχόλησης των ατόμων σε ηλικία εργασίας, καθυστέρηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό και μετατόπιση του φορολογικού βάρους από το εισόδημα από εργασία στον πλούτο, ιδίως στην ακίνητη περιουσία».
Ο Μάνινγκ πρόσθεσε: «Για να βοηθήσει η μετανάστευση, οι μετανάστες πρέπει να εργάζονται, και πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αρκετά χαμηλά ποσοστά απασχόλησης μεταξύ μεταναστών. Αν ένας μετανάστης έρθει και δεν εργάζεται και στη συνέχεια χρειαστεί υποστήριξη, κοινωνική πρόνοια, αυτό δεν θα βελτιώσει την κατάσταση, αλλά θα την επιδεινώσει. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να εργάζονται».
Mε πληροφορίες από Guardian
