Τις πρώτες εκτιμήσεις της, εξέφρασε η ομάδα του ειδικού πραγματογνώμονα πυρκαγιών και τεχνικού συμβούλου οικογενειών θυμάτων, Βασίλη Κοκοτσάκη, για τα τρία βίντεο που κατατέθηκαν αιφνιδίως την περασμένη Τετάρτη (05/02), στον ανακριτή Λάρισας, στα οποία φέρεται να απεικονίζεται η εμπορική αμαξοστοιχία που συγκρούστηκε με το Intercity 62 στα Τέμπη, και πλέον βρίσκονται στο μικροσκόπιο των δύο δικαστικών πραγματογνωμόνων, προκειμένου να εξετάσουν εάν αυτά είναι γνήσια.
Ρεπορτάζ: Κωνσταντίνα Χαϊνά
Στα τρία βίντεο που παραδόθηκαν μόλις πριν από λίγες ημέρες στον Εφέτη Ανακριτή Λάρισας με USB, καταγράφεται η εμπορική αμαξοστοιχία να διέρχεται από την Σήραγγα Πλαταμώνα, από το Κέντρο Ελέγχου Πληροφορίας Ραψάνης και η τρίτη κάμερα είναι λίγο πριν από την σήραγγα των Τεμπών με τις πλατφόρμες να φαίνεται να είναι φορτωμένες με λαμαρίνες και όχι με κάποιο ύποπτο υλικό, που ενδεχομένως θα διακρινόταν, όπως τουλάχιστον ανέφερε ο Βασίλης Καπερνάρος, δικηγόρος της ιδιωτικής εταιρείας security που έχει συνάψει σύμβαση με τον ΟΣΕ για την επιτήρηση του τροχαίου υλικού και των υποδομών του δικτύου.
Υπενθυμίζεται πως το περασμένο Σάββατο, το enikos.gr ανέδειξε με ρεπορτάζ, τα ερωτήματα που προκύπτουν με τη δημοσιοποίηση των βίντεο σχεδόν δύο χρόνια μετά το δυστύχημα, παρότι η ίδια η εταιρεία υποστήριζε πως το βιντεοληπτικό υλικό… είχε σβηστεί και δεν υπήρχε, καθώς και όσα ανέφερε η εταιρεία security σε απαντήσεις της στα αιτήματα του ανακριτή.
«Χωρίς διασφάλιση της αυθεντικότητας της πηγής, μπορεί να γίνει επιτηδευμένη “αλλοίωση” του βίντεο»
Παρακάτω, ακολουθεί η επιστημονική άποψη πολλών εκ των συνεργατών του κ. Κοκοτσάκη σχετικά με την δυνατότητα πιστοποίησης ή μη της γνησιότητας των πρόσφατα δημοσιευμένων βίντεο, αλλά και με βάση την βιβλιογραφία στην πληροφορική και την τεχνολογία πολυμέσων:
«1). Η διαπίστωση της αυθεντικότητας ενός βίντεο είναι μια σύνθετη διαδικασία, και απαιτεί βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για την αξιολόγηση:
1.1. Έλεγχος της πηγής από την οποία προέρχεται το βίντεο.
1.2. Ανάλυση Μεταδεδομένων (metadata) του βίντεο, τα οποία μπορούν να δώσουν πληροφορίες σχετικά με την ημερομηνία, την ώρα και τη συσκευή που χρησιμοποιήθηκε για την καταγραφή. Εργαλεία όπως το Exif Tool μπορούν να εξάγουν αυτές τις πληροφορίες.
1.3. Αντίστροφη Αναζήτηση Εικόνας/Βίντεο, με εργαλεία όπως το Google Reverse Image Search ή το TinEye ελέγχεται αν το βίντεο ή κάποια από τα καρέ του έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν.
1.4. Ανάλυση Περιεχομένου του βίντεο για ασυνέπειες, όπως αφύσικο φωτισμό, σκιές που δεν ταιριάζουν ή αντιφάσεις στο χρονικό πλαίσιο.
1.5. Εργαλεία Ανίχνευσης Deepfakes, (τεχνητή νοημοσύνη που δημιουργεί ρεαλιστικά ψεύτικα βίντεο), με εργαλεία όπως το Deepware Scanner ή το Sensity Al για ανάλυση.
2). Με δεδομένη την άγνοια της πηγής των βίντεο και απουσία του αρχικού πηγαίου βίντεο, η πιστοποίηση καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη ειδικά αν έχουν επέμβει τεχνικοί ακόμα και για την παραμικρή επεξεργασία.
Για παράδειγμα, κατεβάσαμε τα δύο βίντεο από την ακόλουθη πηγή (Καθημερινή) και με χρήση του εργαλείου ExifTool μπορούμε να δούμε ότι τα βίντεο από τις δύο κάμερες, (νο. 4)
και νο.5) δημιουργήθηκαν στις 7 Φεβρουαρίου 2025, (πιθανώς από τον τελευταίο τεχνικό που τα επεξεργάστηκε, ίσως στην Καθημερινή (το άρθρο είναι της αυτής ημερομηνίας)
Στην εποχή λοιπόν της Τεχνητής Νοημοσύνης και με πληθώρα εργαλείων επεξεργασίας εικόνας καθίσταται ακόμη πιο δύσκολη η επιβεβαίωση της αυθεντικότητας, σε βαθμό που θα μπορούσε μια έμπειρη ομάδα να αλλοιώσει στοιχεία των βίντεο (π.χ. ημερομηνίες) και το νέο βίντεο να κατατεθεί ως τεκμήριο στο δικαστήριο, με χαμηλή ως ανύπαρκτη φερεγγυότητα, εφόσον δεν έχει εξασφαλιστεί η μοναδικότητα και η αυθεντικότητα της πηγής και μάλιστα όταν καλούνται να το εξετάσουν μη ειδικοί και μη σχετικοί με το αντικείμενο.
Εν κατακλείδι, χωρίς διασφάλιση της αυθεντικότητας της πηγής, την χρήση Ψηφιακής Υπογραφής ή/και Έλεγχος Blockchain, μπορεί να γίνει επιτηδευμένη “αλλοίωση” του βίντεο καθιστώντας πολύ δύσκολη τη διαδικασία πιστοποίησης, ειδικά όταν υπάρχει και η άνεση του χρόνου (δύο χρόνια μετά το συμβάν)».
