Το παρελθόν ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς στη Θεσσαλονίκη, που συνδέεται με σκοτεινές σελίδες της ιστορίας μας, ξεδίπλωσαν μελετητές, σε επιστημονική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης (ΚΙΘ) και την οποία συνδιοργάνωσαν το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ, ο Δήμος Θεσσαλονίκης/ΚΙΘ, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης. Βασικό θέμα συζήτησης ήταν το Επταπύργιο, γνωστό και με την οθωμανική ονομασία Γεντί Κουλέ, που βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο των τειχών της πόλης και αποτελείται από το βυζαντινό φρούριο με τους δέκα πύργους, αλλά και τα νεότερα κτίσματα των φυλακών, που έχουν χτιστεί εντός και εκτός του κτηρίου.
«Ένα μνημείο φυλακή, κολαστήριο, που συνδέθηκε με τη δικτατορία του Μεταξά, τη Γερμανική κατοχή, τον Εμφύλιο και τέλος τη Χούντα των Συνταγματαρχών», είπε στο χαιρετισμό της η αναπληρώτρια προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης Ελισάβετ Τσιγαρίδα, τονίζοντας ωστόσο ότι το υπουργείο Πολιτισμού, ως φορέας προστασίας και διαχείρισης του μνημείου, «αντιμετωπίζει με σεβασμό τις διαφορετικές πτυχές της μακράς ιστορίας του, σε μια προσπάθεια να αναδείξει τη διπλή ταυτότητα του Επταπυργίου, ως βυζαντινό μνημείο και ως φυλακή».
Η ημερίδα είχε τίτλο «Επταπύργιο 1912-1989. Η ιστορία της φυλακής και η εμπειρία του εγκλεισμού», ενώ οι ομιλητές έπιασαν το νήμα από ακόμη πιο νωρίς, στην πρώτη συνεδρία με θέμα «Γεντί Κουλέ: Από την οθωμανική κληρονομιά στο ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα». Στη συνέχεια συζητήθηκαν οι συνθήκες κράτησης, τα βασανιστήρια, οι πολιτικοί κρατούμενοι και οι εκτελέσεις, φτάνοντας μέχρι τον σημερινό χαρακτήρα του μνημείου, όπου πραγματοποιούνται ξεναγήσεις αλλά και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.
