Η πανδημία του κοροναϊού έφερε πρωτοφανείς πιέσεις στις υπηρεσίες υγείας διεθνώς. Με πάνω από 660 εκατομμύρια να έχουν προσβληθεί από τον ιό και σχεδόν 6,7 εκατομμύρια θανάτους, ως το τέλος του 2022, το κόστος της νόσου διεθνώς, παραμένει άγνωστο.
Από την αρχή της πανδημίας μέχρι σήμερα, διάφορες μελέτες επιχειρούν να καταγράψουν το κόστος της νοσηλείας, όμως οι αλλαγές στην πορεία της νόσου από τις διάφορες παραλλαγές του ιού, φέρνουν διαφοροποιήσεις.
Στις ΗΠΑ, καταγράφηκε το 15,3% των περιστατικών και το 16,3% των θανάτων, παρότι ο πληθυσμός τους αποτελεί το 4,25% του πληθυσμού διεθνώς.
Η κορύφωση της ζήτησης υπηρεσιών υγείας καταγράφηκε στη διάρκεια της επικράτησης της παραλλαγής Όμικρον, από τον Νοέμβριο του 2021 ως τον Φεβρουάριο του 2022, οπότε οι νοσηλευόμενοι με κοροναϊό αποτελούσαν το ένα πέμπτο των εισαγωγών στο νοσοκομείο και το ένα τρίτο των νοσηλειών σε εντατική.
Η στιγμή που ο κοροναϊός μολύνει τον ξενιστή του
Το μέσο κόστος νοσηλείας αυξήθηκε στα πρώτα δύο χρόνια της πανδημίας κατά 26%, παρά τις αλλαγές στη θεραπεία, τα εμβόλια και την εξέλιξη του ιού
Η ανάγκη για νοσηλεία για κοροναϊό, οδήγησε σε ματαίωση χειρουργείων, αυξημένη ανάγκη για μονάδες εντατικής, ανέδειξε την έλλειψη υγειονομικών, φαρμάκων και εξοπλισμών, ενώ έφερε και μείωση στα λειτουργικά περιθώρια κέρδους.
Σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA, για τη σύγκριση των μεγεθών που δείχνουν τη ζήτηση των υπηρεσιών υγείας αναφέρεται ότι την περίοδο 2020-2021 οι εισαγωγές σε επιβεβαιωμένα περιστατικά κοροναϊού έφτασαν τα 2,38 εκατ. άτομα, έναντι 380.000 νοσηλειών για γρίπη την περίοδο 2018-2019.
Προηγούμενες μελέτες υπολόγιζαν το κόστος από 11.267 – 12.046 δολ. ανά ασθενή, ποσά που στη συνέχεια αυξήθηκαν (μέσω άλλων μελετών) σε 21.752 – 24.826 δολ. ανά ασθενή.
Στην πορεία ξεκίνησαν να λαμβάνονται υπόψιν και οι επιπλοκές από χρόνιες παθήσεις που προϋπήρχαν πριν τη λοίμωξη από κοροναϊό, χωρίς όμως τεκμηρίωση για το συνολικό κόστος της νοσηλείας.
Η τελευταία μελέτη, σε 1,3 εκατ. ασθενείς σε όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ, εκτιμούν το κόστος νοσηλείας από 10.394-13.072 δολ. στη διετία από τον Μάρτιο του 2020 ως τον Μάρτιο του 2022, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 26% στο μέσο κόστος νοσηλείας στη χώρα, για διάστημα πάνω από διετία, παρά την αλλαγή της θεραπευτικής πρακτικής, την αύξηση των εμβολιασθέντων και την εξέλιξη του ιού με ηπιότερες παραλλαγές. Όμως στην περίπτωση που χρειάστηκε ECMO ή μηχανική υποστήριξη της αναπνοής, τότε το κόστος εκτινασσόταν στα 36.000 δολ. περίπου, από 34.685 – 38.284 δολ. ανά περίπτωση.
Η μελέτη
Το τελικό δείγμα περιελάμβανε 1.333.404 νοσηλείες από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Μάρτιο του 2022. Το CDC ανέφερε 4,58 εκατομμύρια εισαγωγές σε νοσοκομεία από τον Αύγουστο του 2020 έως τον Μάρτιο του 2022. Το δείγμα της μελέτης περιελάμβανε 1.184.293 νοσηλείες τις ίδιες εβδομάδες (το 26%). Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν 59,2 έτη (με απόκλιση 17,5 ετών).
Το 81% των ασθενών παρουσιάστηκαν στο τμήμα επειγόντων περιστατικών, το 13% μπήκε σε επεμβατικό μηχανικό αερισμό, το 27% παρέμεινε στη ΜΕΘ και το 13% πέθανε κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο νοσοκομείο. Η μέση διάρκεια παραμονής ήταν 8,90 (με απόκλιση 12,16) ημέρες.
Για σύγκριση, το CDC ανέφερε ότι, από τους ασθενείς που νοσηλεύτηκαν με κοροναϊό, το 6,1 – 13,8% μπήκαν σε επεμβατικό μηχανικό αερισμό, 18 – 22% παρέμεινε στη ΜΕΘ και τα ποσοστά θνησιμότητας κυμαίνονταν μεταξύ 6,5 – 12,6% κατά την ίδια περίοδο.
Σε όλες τις εβδομάδες, το μη προσαρμοσμένο μέσο άμεσο κόστος νοσηλείας ανά νοσηλευόμενο ήταν 13.023 δολ. (από 12.977 -13.070 δολ). Αντίστοιχα, το μέσο άμεσο κόστος νοσηλείας ανά ασθενή, προσαρμοσμένο με τους παράγοντες κινδύνου ήταν 11.275 δολ. (από 11.252 -11.297 δολ).
Παρά τους εμβολιασμούς, οι δαπάνες περίθαλψης συνέχισαν να αυξάνονται
Ακριβότερα οι άνδρες
Κατά μέσο όρο, το κόστος νοσηλείας ήταν υψηλότερο για τους άνδρες έναντι των γυναικών, φτάνοντας τα 12.097 δολ. (από 11.994 -12.200 δολ) έναντι 10.654 δολ. (από 10.563 – 10745 δολ).
Ανάλογα με το είδος του εξιτηρίου υπήρξαν επίσης σημαντικές διαφορές, όπως επίσης και με το είδος του νοσηλευτηρίου. Το υψηλότερο κόστος καταγράφηκε στα εξειδικευμένα νοσοκομεία ή τις μονάδες αποκατάστασης φτάνοντας τα 14.005 δολ. (με απόκλιση από 13.707-14.302 δολ), ενώ το χαμηλότερο παρατηρήθηκε σε όσους πέθαναν (9580 δολ – από 9.472-9.688 δολ.) ή πήραν εξιτήριο από το νοσοκομείο με 10.080 δολ. (από 9.962-10.199 δολ.).
Υπήρξαν επίσης σημαντικές διαφορές ανάλογα με την τοποθεσία, με το υψηλότερο κόστος να εντοπίζεται στον Ειρηνικό (στα 12.021 δολ. – από 11.704-12.338 δολ.) και το χαμηλότερο στη Νέα Αγγλία στα 10.746 (από 10.606-10.885 δολ.).
Το κόστος διαφοροποιήθηκε και από το είδος της ασφάλισης, όπου οι πληρωμές:
- από ιδιωτική ασφάλιση έφτασαν κατά μέσο όρο στα 11.274 δολ. – από 11.251- 11.297 δολ,
- από στρατιωτική ασφάλιση στα 11.488 δολ. (από 11.393 – 11.583 δολ.) και
- προγράμματα αποζημίωσης εργαζομένων στα 13.106 δολ. (από 12.897-13.316 δολ.) με το υψηλότερο προσαρμοσμένο μέσο κόστος.
Στην Εντατική
Οι ειδικές συνθήκες που απαιτούσε η περίθαλψη του κάθε ασθενή ξεχωριστά, δικαιολογούσαν τις διαφορές στο κόστος νοσηλείας.
Έτσι, αν ο ασθενής χρειαζόταν ECMO το προσαρμοσμένο κόστος νοσηλείας στην εντατική έφτανε τα 36.484 δολ. (από 34.685-38.284 δολ.) σε σύγκριση με εκείνους που δεν το χρειάστηκαν και η μέση νοσηλεία τους κόστισε 11.266 δολ. (από 11.173-11.358 δολ.).
Όσοι χρειάστηκαν επεμβατικό μηχανικό αερισμό στην Εντατική, είχαν ένα προσαρμοσμένο μέσο κόστος ύψους 20.941 δολ. (από 20.685 -21.198 δολ.) έναντι 9.614 δολ. (από 9.530 – 9.697 δολ) για όσους δεν χρειάστηκαν επεμβατικό μηχανικό αερισμό.
Ανάγκη για ECMO ή μηχανικό αερισμό είχαν στα τέλη Μαρτίου το 23% των εισαχθέντων ασθενών, στα τέλη του 2021 το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 30% των εισαγωγών, για να πέσει κάτω από το 20% των νοσηλευομένων ως το τέλος Μαρτίου του 2022.
Επιπλέον 3.000 δολ. κοστίζει η νοσηλεία για κοροναϊό στους παχύσαρκους
Παχυσαρία – πήξη αίματος
Η παρουσία μιας μόνο από τις συννοσηρότητες προκαλούσε αύξηση στο προσαρμοσμένο κόστος νοσηλείας όταν ήταν στατιστικά σημαντική.
Οι νοσηλευόμενοι με το υψηλότερο κόστος νοσηλείας συνήθως χρειάζονταν ECMO ή μηχανικό αερισμό, αλλά δεν είχαν απαραίτητα τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας.
Για παράδειγμα, τα άτομα με παχυσαρκία είχαν 2.924 δολ. πρόσθετο κόστος θεραπείας σε σύγκριση με εκείνους χωρίς παχυσαρκία (13.280 δολ έναντι 10.356 δολ). Μέχρι και το 30% των ασθενών με παχυσαρκία χρειάστηκαν ECMO ή μηχανικό αερισμό, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το γενικό πληθυσμό που ήταν 21%.
Τα ποσοστά θνησιμότητας των ατόμων με παχυσαρκία ήταν παρόμοια με το συνολικό δείγμα.
Οι ασθενείς με ανεπάρκεια πήξης είχαν παρόμοια υψηλά ποσοστά ECMO ή οποιουδήποτε μηχανικού αερισμού και 3.017 δολ. σε πρόσθετο κόστος νοσηλείας. Ωστόσο, το 22% αυτών των ασθενών πέθαναν (22%-22%).
Όμως, το 32% των ασθενών είχε διάγνωση παχυσαρκίας, ενώ μόνο το 5% είχε διάγνωση ανεπάρκειας πήξης.
Επιπλέον, το κόστος ήταν αυξημένο κατά 35% για όσους χρειάστηκαν ECMO ή μηχανικό αερισμό.
Η προσαρμοσμένη δαπάνη νοσηλείας αυξανόταν στην πορεία της πανδημίας ξεκινώντας με το προσαρμοσμένο μέσο κόστος νοσηλείας στα 10.394 δολ. (από 10.228 -10.559 δολ.) ανά ασθενή στο τέλος Μαρτίου 2020 για να φτάσει στα 13.072 δολ. (από 12.528 -13.617 δολ.) μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022. Πρόκειται για μια αύξηση 26% στη διάρκεια των 2 ετών, η οποία είναι σημαντικά μεγαλύτερη από τη συνήθη αύξηση της περίθαλψης σε μια μέση πόλη των ΗΠΑ κατά 4,7% την ίδια χρονική περίοδο. Αν και υπήρχε διακύμανση στην πορεία του χρόνου, σημαντικές αλλαγές στο κόστος νοσηλείας δεν συνέπεσαν με τις γενικές τάσεις στα ποσοστά κρουσμάτων ή θανάτου.
