Τον περασμένο Ιούλιο, ο εφέτης ειδικός ανακριτής Λάρισας που διερευνά το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, Σωτήρης Μπακαΐμης, ανέθεσε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο να διεξαγάγει έρευνα σχετικά με τη γνησιότητα των αρχείων ήχου από τη μοιραία νύχτα της σύγκρουσης. Πρόκειται για τα αρχεία επικοινωνιών που εγγράφηκαν στα ηλεκτρονικά συστήματα του ΟΣΕ και διαβιβάστηκαν με εξωτερικό σκληρό δίσκο στην ανάκριση.
Αφορμή για την παραγγελία της έρευνας υπήρξαν καταγγελίες και δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία από τις καταγεγραμμένες συνομιλίες είχαν αφαιρεθεί 11 λεπτά. «Έχουν διαγραφεί ανεξήγητα 11 λεπτά από τις συνομιλίες μεταξύ του μηχανοδηγού και του σταθμάρχη Λάρισας, λίγο πριν το δυστύχημα», αναφερόταν χαρακτηριστικά σε ένα από τα δημοσιεύματα της άνοιξης του 2024.
Για την υπόθεση, μάλιστα, είχε καταθέσει μηνυτήρια αναφορά το δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπεί την οικογένεια του μηχανοδηγού της εμπορικής αμαξοστοιχίας που έχασε τη ζωή του στο δυστύχημα. «Καθίσταται προφανές ότι κάποιοι ενεργώντας κατ’ εντολή έτερων, επενέβησαν στο καταγραφικό αρχείο με τις συνομιλίες και διέγραψαν το 11λεπτο μεταξύ του χρονικού διαστήματος από 22.56.54 μ.μ. έως και 23.07.24 μ.μ. για λόγους που όλοι πλέον αντιλαμβανόμαστε και οι οποίοι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο διερεύνησης», επεσήμανε στη μηνυτήρια αναφορά του ο νομικός παραστάτης της οικογένειας του μηχανοδηγού.
Σε συνέχεια των παραπάνω, την 9η Ιουλίου ο εφέτης ανακριτής Λάρισας ανέθεσε στον αναπληρωτή καθηγητή της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, Αθανάσιο Ροντογιάννη, να διενεργήσει έλεγχο για την υπόθεση. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την «Καθημερινή» του ζήτησε να απαντήσει στο ερώτημα εάν ο συγκεκριμένος σκληρός δίσκος φέρει στοιχεία επέμβασης –διαγραφής– αφαίρεσης κάποιου ηχητικού ή άλλου αρχείου, στις καταγραφές της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και συγκεκριμένα το κρίσιμο διάστημα από τις 10.30 μ.μ. έως και τις 23.45 μ.μ. Σε θετική περίπτωση, ο ανακριτής ζήτησε ακόμα από τον κ. Ροντογιάννη να προχωρήσει σε ανάκτηση του αρχείου που είχε αφαιρεθεί ή διαγραφεί.
Αφορά δεδομένα επικοινωνιών που εγγράφηκαν στα ηλεκτρονικά συστήματα του ΟΣΕ και διαβιβάστηκαν με εξωτερικό σκληρό δίσκο στην ανάκριση.
Σύμφωνα με την «Καθημερινή», ο αναπληρωτής καθηγητής ολοκλήρωσε την έρευνα και συνέταξε την «έκθεση ειδικής πραγματογνωμοσύνης» στις 14 Ιανουαρίου 2025, με το σχετικό έγγραφο να ενσωματώνεται μόλις την περασμένη Παρασκευή στον φάκελο της δικογραφίας. Πρόκειται για έγγραφο πέντε σελίδων στο οποίο ο αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ περιγράφει βήμα προς βήμα τις ενέργειές του για να καταλήξει στο εξής συμπέρασμα, το οποίο παρατίθεται αυτούσιο: «Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα και το συνδυασμό πληροφοριών από α) τα αρχεία ήχου και β) τις αντίστοιχες εγγραφές του αρχείου CallData, διαπιστώνεται ότι δεν έχει υπάρξει μεταβολή μετά τις 00.07.00 ώρα της 1ης Μαρτίου 2023, ούτε στα περιεχόμενα του φακέλου “…/LARISA/2023-02-28…” του σκληρού δίσκου (αρχεία ήχου), ούτε στο ίδιο το ακουστικό περιεχόμενο των υπό εξέταση αρχείων ήχου που αφορούν τις καταγραφές της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και το διάστημα ώρας από 22.30 έως και 23.55».
Προηγουμένως, ο κ. Ροντογιάννης επεξηγεί με λεπτομέρεια τη μεθοδολογία της έρευνάς του. «Για το διάστημα ώρας από 22.30 έως και 23.55 της 28ης Φεβρουαρίου 2023 εντοπίζονται στο αρχείο CallData 64 εγγραφές επικοινωνιών. Αυτές αντιστοιχούν στα τελευταία 64 από τα 764 ηχητικά αρχεία που βρέθηκαν στον φάκελο. Με βάση την ονομασία τους τα αρχεία αυτά είναι αριθμημένα σε αύξουσα σειρά στο δεκαεξαδικό σύστημα χωρίς να λείπει κάποιος ενδιάμεσος αριθμός», αναφέρεται στην παράγραφο 4 του εγγράφου που βρίσκεται στη διάθεση της «Κ». Σε άλλο σημείο επισημαίνεται ότι «έγινε αναπαραγωγή των 64 ηχητικών αρχείων που αφορούν στο διάστημα από 22.30 έως και 23.55 της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και επιβεβαιώθηκε ότι η διάρκεια των 64 συνομιλιών ταυτίζεται με τη διάρκεια των επικοινωνιών RT στις αντίστοιχες εγγραφές του αρχείου CallData…».
Κοκοτσάκης: Είχαμε το φαινόμενο jetting από αρωματικούς υδρογονάνθρακες
Ο Ειδικός Πραγματογνώμονας σε θέματα πυρκαγιών και Τεχνικός σύμβουλος οικογενειών θυμάτων του δυστυχήματος, Βασίλης Κοκοτσάκης, μίλησε στο Πρώτο Πρόγραμμα και τον Αλφόνσο Βιτάλη για την νέα συμπληρωματική έκθεση, κάνοντας λόγο για ένα ντοκουμέντο (το ηχητικό μαζί με την εικόνα που δείχνει τη φωτιά), το οποίο δεν αφήνει περιθώρια για αμφιβολίες.
“Δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία μετά από αυτό το ντοκουμέντο, τη σύνθεση δηλαδή των δεδομένων δύο πραγματικών γεγονότων της ίδιας χρονικής στιγμής σε ένα αρχείο, είναι η μέθοδος την οποία κάνουν οι μεγάλες ερευνητικές ομάδες στις περιπτώσεις αεροπορικών ατυχημάτων. Εμείς έχουμε εδώ την εικόνα από μια σταθερή κάμερα που ευτυχώς είχε όμως και χειριστή και μπόρεσε και έκανε τα ζουμ και αυτά ακριβώς τα ζουμ έλυσαν τις όποιες απορίες είχαμε” τόνισε.
“Είχαμε τα ηχητικά του 112, δηλαδή την ενεργοποίηση της εφαρμογής για ανίχνευση σύγκρουσης που είχαν δύο συσκευές. Αυτές ενεργοποιήθηκαν εκείνη τη στιγμή αυτόματα και ανεξάρτητα από τη θέληση των κατόχων τους. Γιατί εδώ πρέπει να σημειώσω ότι η κοπέλα που πρωταγωνιστεί δεν γνωρίζει ότι υπάρχει αυτή η σύνδεση ή η καταγραφή των γεγονότων ή των πληροφοριών, διότι φαίνεται ολοκάθαρα ότι δεν έχει σχέση η ίδια με το τηλεφώνημα. Απλά η κοπέλα περιγράφει με τόσο δραματικό τρόπο και εν πλήρει συνειδήσει, με όλες τις αισθήσεις, διότι σκέφτεται, εκφράζεται, μυρίζει, νιώθει, πονάει, εκφράζει συναισθήματα, αλλά έχει πλήρη συνείδηση. Μάλιστα, δεν δυσκολεύεται να μας δώσει την πληροφορία που λύνει το μυστήριο που είχαμε όταν ακούσαμε αυτό το ηχητικό. Αυτή η πληροφορία είναι η περιβόητη φράση “έχω ελάχιστο οξυγόνο“” σημειώνει ο κ. Κοκοτσάκης.
“Όταν το παιδί λέει αυτά που λέει, απ’ έξω στην εικόνα βλέπουμε τι συμβαίνει στο σημείο που είναι εγκλωβισμένη. Γιατί δεν υπάρχει αμφιβολία. Η ακολουθία που έχουν οι εστίες της φωτιάς, δηλαδή το άναψε-σβήσε, είναι ακολουθία μόνο μιας περίπτωσης πυρκαγιάς και για τους ειδικούς και για τους μη ειδικούς: δοχεία τα οποία έχουν καύσιμα και τα οποία καύσιμα αδειάζουν από ένα δοχείο, καίγονται, τα βλέπουμε να τρέχουν και να έχουν ροή στο έδαφος, να σβήνουν διότι τελειώνουν” πρόσθεσε.
“Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι στο έδαφος, στο σημείο δηλαδή που ήταν τα παιδιά, ένα βαγόνι πάνω στο άλλο, είχαμε το λεγόμενο στο διεθνή χώρο φαινόμενο jetting, στην Ελλάδα λοιπόν το λέμε ντόμινο, έχουμε την περίπτωση ντόμινο, αλλεπάλληλες δηλαδή πυρκαγιές από αρωματικούς υδρογονάνθρακες, δηλαδή τα υγρά καύσιμα σε κάποια μορφή διαλυτών” είπε.
“Αυτό είναι λοιπόν το ζήτημα και όσον αφορά τα 27 άτομα, τον προσδιορισμό ακριβώς του αριθμού του θανάτου, της αιτίας θανάτου, μάλλον δεν είναι τίποτα άλλο παρά οι γνωματεύσεις των ιατροδικαστών, οι οποίοι με απόλυτη ακρίβεια, το οποίο δέχτηκε και η εισαγγελική αρχή, καταγράφουν λεπτομερώς και την αιτία θανάτου, αλλά με χαρακτηριστικό τρόπο και τον μηχανισμό θανάτου. Δεν υπάρχει επ’ αυτού καμία αμφιβολία και έτσι δεν μπορώ και να κατανοήσω τις όποιες αντιδράσεις και αμφιβολίες“.
Σε ερώτηση για τα όσα υποστήριξε η Hellenic Train για το φορτίο ο κ. Κοκοτσάκης σχολίασε: “Η Hellenic Train είναι στην ιδιότητα αυτή τη στιγμή του κατηγορουμένου. Ένας κατηγορούμενος βάσει του Συντάγματος έχει το δικαίωμα να λέει ψέματα, αλλά εγώ το αντιστρέφω. Δηλαδή αν η Hellenic Train δεν μετέφερε ή γνώριζε ότι μεταφερόταν αυτό το συγκεκριμένο παράνομο φορτίο θα το ομολογούσε; Φοβάμαι πως όχι. Άρα καθίσταται μη αξιόπιστος μάρτυρας και δεν πρέπει να την επικαλούμαστε γιατί δεν είναι σωστό. Παρόλα αυτά, από τις πρώτες ανακοινώσεις μέχρι την χθεσινή υπάρχει μια διαφοροποίηση. Πρόσθεσε το “κατά δήλωση του εμπόρου ο οποίος μεταφέρει”, δηλαδή θέλει να πει ότι η ίδια δεν έχει ευθύνη ή δεν ελέγχει το φορτίο που μεταφέρει. Αυτό δεν μπορώ να το πιστέψω ότι μπορεί να είναι αληθές“.
Κληθείς να σχολιάσει την ποινική δίωξη σε στελέχη της Πυροσβεστικής για πράξεις και παραλείψεις, κατά την εκτέλεση του προανακριτικού έργου στο πεδίο του δυστυχήματος, ο κ. Κοκοτσάκης τόνισε: “Έχουμε πάνω από ένα χρόνο εντοπίσει αυτό ακριβώς και μου κάνει εντύπωση γιατί έπρεπε να περάσει ένας χρόνος, να γίνει αυτή η φασαρία για να γίνει αυτό το πράγμα, αφού οι παραλείψεις όχι μόνο αυτών αλλά και των συγκεκριμένων πρώην συναδέλφων μου ήταν και αυτές καταλυτικές ώστε να έχουμε αυτό το μεγάλο πρόβλημα“.
Ο κ. Κοκοτσάκης προχώρησε μάλιστα και σε μια αποκάλυψη, καθώς όπως είπε, είναι γνωστός ο λόγος για τον οποίο τραυματίστηκαν οι πυροσβέστες οι πρώτοι που πήγαν στο σημείο. “Δεν αξιολογήθηκε ποτέ, παρ ότι τραυματίστηκαν χωρίς να έρθουν σε επαφή με την φωτιά, τραυματίστηκαν, έπαθαν χημικά τραύματα από αυτό το υλικό που είχε διαρρεύσει. Υπάρχουν ιατρικές γνωματεύσεις που λένε “έκθεση σε χημικά” και αναφέρουν και τους αρωματικούς υδρογονάνθρακες. Η ΕΔΕ που ασκήθηκε τότε υποχρεωτικά, πριν δύο χρόνια, για να αποκαλύψει την αιτία τραυματισμού των συγκεκριμένων συναδέλφων ακόμα δεν έχει παραδοθεί. Και επίσης δεν έγινε ποτέ έρευνα για αυτές τις στολές. Η έρευνα η δική μας για τις συγκεκριμένες στολές δείχνει ότι οι στολές αυτές δεν είναι στολές τύπου πυροσβεστών αλλά τύπου εργατοτεχνιτών και προέρχονται από μία δωρεά ενός μεγάλου ιδρύματος της Ελλάδος, που προφανώς αυτός που τα χρήματα τα έδωσε ήταν για να αγοράσουν στολές πυροσβεστών και όχι εργατοτεχνιτών. Γιατί τραυματίσθηκαν οι πυροσβέστες; Διότι δεν υπήρχε φραγμός στην στολή τους για χημικά, όπως πρέπει να έχουν όλες οι στολές. Εκεί λοιπόν ήταν το μυστικό. Αν από την πρώτη στιγμή έπαιρναν ιστό από το δέρμα των πυροσβεστών, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα. Θα είχαμε αποκαλύψει την ίδια στιγμή ποιο ήταν το υλικό το οποίο τους τραυμάτισε“.
Εξήγησε επίσης ότι όσοι έφτασαν στο συμβάν ένιωσαν κάτι να τους καίει. “Δεν ήρθαν σε επαφή με τη φωτιά διότι δεν έκαναν κατάσβεση. Προσπαθούσαν να διασώσουν. Όταν έφτασαν η φωτιά είχε σβήσει μόνη της. Παρουσίασαν περίεργα τραύματα κάτω από τις στολές τους, χωρίς οι στολές τους να έχουν κανένα πρόβλημα. Δηλαδή αυτό που ήταν, ήταν χημικό και πέρασε τη στολή γιατί η στολή ήταν ακατάλληλη. Πήγαν στα νοσοκομεία. Στα νοσοκομεία εντόπισαν χημικό τραυματισμό. Ένα κιόλας από αυτά, το Θριάσιο Νοσοκομείο γνωμάτευσε και το προσομοίαζε μάλλον το είδος του υλικού που τους τραυμάτισε, παραπέμποντας στους χημικούς διαλύτες, αρωματικούς υδρογονάνθρακες. Το Πυροσβεστικό Σώμα διέταξε το υποχρεωτικό σε αυτές τις περιπτώσεις που είναι η Ένορκη Διοικητική Εξέταση και απ’ ότι γνωρίζω δύο χρόνια μετά δεν έχει ολοκληρωθεί αυτή η εξέταση“.
