Οι λόγοι της σύγκρουσης και τα αίτια που είναι ακριβό στην Ελλάδα
Να διαφωτίσει τους λόγους της σύγκρουσης για το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την παραγωγή και διακίνηση του γάλακτος και να δώσει χρηστικές πληροφορίες για τον καταναλωτή επιχειρεί με επτά ερωτήσεις και απαντήσεις που παρουσιάζει η εφημερίδα «Έθνος».
Γιατί πρέπει να αλλάξει η εθνική νομοθεσία για το «φρέσκο» γάλα πέντε ημερών;
Έχει διαπιστωθεί πως η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της ΕΕ που ορίζει με νομοθεσία ως «φρέσκο» το γάλα χαμηλής ή απλής παστερίωσης με διάρκεια ζωής έως πέντε ημέρες. Το παστεριωμένο γάλα είναι στην Ελλάδα από τα ακριβότερα στην ΕΕ. Μάλιστα, παρά την ύφεση η τομή του αυξήθηκε πάνω από 13%. Με το γάλα «πέντε ημερών» έχει δημιουργηθεί η παρακάτω τεχνητή πόλωση και στρέβλωση στην αγορά: Στο προϊόν των πέντε ημερών υπάρχουν 17 μάρκες, στις 40 ημέρες 12 μάρκες και στις 46, πέντε. Στις 15 μέρες υπάρχουν δύο φίρμες και στις 25 μέρες, τέσσερις. Άρα δεν υπάρχουν ενδιάμεσες επιλογές, Δεν βρίσκει ο καταναλωτής, όπως σε άλλες χώρες, γάλα επτά, δέκα ή έντεκα ημερών. Οι στρεβλώσεις αυτές εμποδίζουν τον ανταγωνισμό.
Γιατί είναι ακριβό το γάλα στην Ελλάδα;
Τα αίτια είναι:
1. Η ελληνική παραγωγή αγελαδινού γάλακτος, παρά τις προστατευτικές διατάξεις, βαίνει φθίνουσα και είναι και ελλειμματική. Μάλιστα γίνονται και εισαγωγές γάλακτος.
2. Στην Ελλάδα η εγχώρια παραγωγή αποτελείται από πολλές μικρές και διάσπαρτες μονάδες με υψηλό κόστος συντήρησης.
3. Στη χώρα μας συνηθίζεται η σταβλισμένη κτηνοτροφία, αφού δεν υπάρχουν επαρκή λιβάδια για να συντηρήσουν τα ζώα. Άρα το κόστος διατροφής των αγελάδων είναι υψηλότερο, λόγω των ακριβών ζωοτροφών.
4. Η μορφολογία του εδάφους ανεβάζει για τις γαλακτοκομικές επιχειρήσεις το κόστος συλλογής, μεταφοράς και επιστροφής του γάλακτος. Μάλιστα έχει υπολογιστεί πως το κόστος αυτό αντιστοιχεί στο 25% του συνολικού κόστους.
5. Η οικονομική κρίση έχει οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης του γάλακτος των πέντε ημερών και αύξηση εκείνης των προϊόντων μεγαλύτερης διάρκειας. οι γαλακτοβιομηχανίες έχουν μεγάλο κόστος (μεταφορικό) μαζεύοντας το γάλα (πέντε ημερών) που έληξε και δεν πουλήθηκε. Αυτό το κόστος είναι 5% και αν περιοριστεί θα πέσει η τιμή του.
Γιατί καθιερώθηκε στην Ελλάδα η νομοθετική διασύνδεση της διάρκειας ζωής των πέντε ημερών με τον όρο «φρέσκο»;
Ήταν τότε ένας τρόπος στήριξης της εγχώριας κτηνοτροφίας αλλά και της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας. Πριν από το 1999- που τέθηκε σε ισχύ το ΠΔ- η διάρκεια του παστεριωμένου γάλακτος ήταν τρεις ημέρες.
Ποια είναι η νέα νομοθετική πρόταση;
Η ενσωμάτωση της εγχώριας στην κοινοτική νομοθεσία. Κάθε γαλακτοβιομηχανία ανάλογα με την τεχνολογία που χρησιμοποιεί θα ορίζει και τη διάρκεια ζωής.
Προτείνεται επίσης και η καθιέρωση του «γάλακτος ημέρας. Θα διαρκεί η συλλογή του 24 ώρες και η παραμονή στο ράφι δύο ημέρες. Ενισχύει τις μικρές γαλακτοκομικές επιχειρήσεις που θέλουν να κινηθούν σε τοπικό επίπεδο.
Επίσης, η κατάργηση των «πέντε ημερών» βοηθά πάλι τις μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες θα έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα, λόγω οικονομίας κλίμακας, να φτάσουν στην άλλη άκρη της Ελλάδας.
Ποιοι αντιδρούν στην πρόταση αυτή;
Εγχώριες μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες που με τον τρόπο αυτό χάνουν μερίδια στο παστεριωμένο γάλα. Αμέσως αποκτούν ανταγωνιστές είτε εγχώριους αλλά και ξένους που θα έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια να στείλουν τα προϊόντα τους και στην Ελλάδα. Στην ΕΕ η διάρκεια ζωής του γάλακτος απλής παστερίωσης είναι επτά, 10 ή 11 ημέρες.
Με την επιμήκυνση της διάρκειας ζωής αλλοιώνονται τα θρεπτικά συστατικά;
Όχι, δεν αλλοιώνονται λένε οι επιστήμονες, είτε το γάλα είναι χαμηλής είτε υψηλής παστερίωσης,
Υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία με την επιμήκυνση;
Απολύτως κανένας από τη στιγμή που το προϊόν μεταφέρεται και φυλάσσεται στις σωστές θερμοκρασίες των ψυγείων.
