Όπως είναι ήδη γνωστό, με βάση το διάστημα που πραγματοποιήθηκε η απασχόληση συνταξιούχου, διακρίνονται σήμερα τέσσερις κατηγορίες απασχολούμενων συνταξιούχων:
- απασχόληση από 28.02.2020 και έπειτα,
- απασχόληση από 13.05.2016 έως 27.02.2020,
- απασχόληση με έναρξη πριν τις 13.05.2016 και λήξη μετά τις 13.05.2016 και
- απασχόληση με έναρξη και λήξη πριν τις 13.05.2016.
Σε περίπτωση που αναληφθεί μετά τη συνταξιοδότηση υπακτέα στην ασφάλιση του e-Ε.Φ.Κ.Α. απασχόληση, το σύνολο των ακαθάριστων κύριων και επικουρικών συντάξεων καταβάλλεται μειωμένο κατά 30% από 01.03.2020, εκτός εάν ο συνταξιούχος εμπίπτει σε μία από τις εξαιρέσεις. Σημειώνεται ότι για το διάστημα από 13.05.2016 έως 27.02.2020 η μείωση ανερχόταν σε 60%.
Ο χρόνος ασφάλισης που δημιουργείται μετά τη συνταξιοδότηση, δύναται, κατόπιν αιτήσεως του ασφαλισμένου, να προσαυξήσει την ήδη καταβαλλόμενη σύνταξή του. Η προσαύξηση λόγω απασχόλησης συνταξιούχου υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές των άρθρων 8 και 28 του Ν. 4387/2016 και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου.
Είναι γεγονός ότι μια μεγάλη πλειοψηφία συνταξιούχων τα τελευταία έτη επιλέγει το δρόμο της παράλληλης συνταξιοδότησης και εργασίας, εφόσον αφενός μεν εξασφαλίζουν δύο πηγές εισοδημάτων (εργασία-σύνταξη), αφετέρου δε δύνανται να προσαυξάνουν τη σύνταξή τους, με την προσθήκη των ετών εργασίας που συμπληρώνουν μετά τη συνταξιοδότησή τους.
Σύμφωνα με πρόσφατες ειδήσεις, το νέο σύστημα που θα τεθεί σε εφαρμογή πιθανότατα από την 1/1/2024 εξετάζει τα κάτωθι:
- να καταργηθεί το σημερινό πέναλτι 30% και η σύνταξη να πληρώνεται στο 100%.
- Ταυτόχρονα να επιβληθεί μια οριζόντια παρακράτηση κοντά στο 15% στο εισόδημα που αποκτούν οι συνταξιούχοι από την εργασία τους και όχι στο ποσό της σύνταξης.
Για να μην υπάρξει ωστόσο δυσαρέσκεια ή δυσφορία από την κοινότητα των συνταξιούχων του e-ΕΦΚΑ, εξετάζεται να μπει διπλός κόφτης στην ποσοστιαία παρακράτηση:
- Για εισοδήματα έως του ποσού μιας Εθνικής Σύνταξης το μήνα και 12 Εθνικών Συντάξεων το έτος, η παρακράτηση εξετάζεται να είναι μηδενική. Δηλαδή για εισοδήματα έως 413 ευρώ σήμερα το μήνα (και 4.956 ευρώ το χρόνο) δεν θα επιβάλλεται «πέναλτι»
- Για εισοδήματα που υπερβαίνουν μια Εθνική Σύνταξη το μήνα (δηλαδή 413 ευρώ το μήνα σήμερα) ή 12 εθνικές συντάξεις το έτος (4.956 ευρώ σήμερα) θα επιβάλλεται – πιθανότατα στο υπερβάλλον ποσό – ποσοστιαία παρακράτηση 15% πριν το ποσό του εισοδήματος αυτού προστεθεί στο συνολικό εισόδημα του συνταξιούχου για να φορολογηθεί στο πλαίσιο της φορολογίας εισοδήματος. Για να μην προκύπτει όμως υπέρογκη παρακράτηση σε μερίδα υψηλόμισθων συνταξιούχων, εξετάζεται να τεθεί «κόφτης» στην ποσοστιαία παρακράτηση έως του ποσού 12 Εθνικών Συντάξεων το έτος (4.956 ευρώ σήμερα).
Παράδειγμα
- Συνταξιούχος με σύνταξη 700 ευρώ και εισόδημα από απασχόληση 15.000 ευρώ το χρόνο (1.250 ευρώ το μήνα).
- Με το σημερινό καθεστώς ο εν λόγω συνταξιούχος χάνει 210 ευρώ το μήνα, δηλαδή 2.520 ευρώ το χρόνο.
- Με το νέο καθεστώς θα έχει «πέναλτι» 15% στο ποσό που υπερβαίνει το ποσό μιας Εθνικής Σύνταξης, δηλαδή τα 413 ευρώ σήμερα, 4.956 ευρώ το χρόνο.
- Το νέο πέναλτι ανέρχεται στα 1.506 ευρώ
- Θα έχει όφελος 1.014 ευρώ το χρόνο (84,50 ευρώ το μήνα)
Για μεγάλη μερίδα οφειλετών κυρίως ελεύθερων επαγγελματιών ή αυτοαπασχολουμένων που αδυνατούν σήμερα να συνταξιοδοτηθούν, εξετάζονται τα εξής σενάρια:
- Για κάποιους, τα χρέη είναι μικρότερα από τα υφιστάμενα όρια (των 20.000 ευρώ για αυτοαπασχολούμενους ή ελεύθερους επαγγελματίες και 6.000 ευρώ για τους αγρότες), τα οποία παρακρατούνται από τη σύνταξή τους.
- Υπάρχουν, όμως, και εργαζόμενοι οι οποίοι θέλουν να γίνουν συνταξιούχοι με χρέη μεγαλύτερα (ή πολύ μεγαλύτερα) των ανωτέρω ορίων.
Εξετάζεται λοιπόν να γίνει μία διάκριση σε δύο μεγάλες κατηγορίες:
- Η πρώτη κατηγορία είναι οι αναξιοπαθούντες, επειδή δεν έχουν τους αντίστοιχους πόρους.
- H δεύτερη κατηγορία αφορά κάποιους που διαθέτουν σημαντικά περιουσιακά στοιχεία, είτε στη μορφή τραπεζικών λογαριασμών, είτε στη μορφή ακίνητης περιουσίας, ώστε να μην κατατάσσονται στην περίπτωση των αναξιοπαθούντων.
Το Υπουργείο φαίνεται πως σκέπτεται να τεθεί ένα δεύτερο όριο πάνω από το υφιστάμενο (20.000 ή 6.000 ευρώ). Αν το χρέος του υποψήφιου συνταξιούχου προς τον ΕΦΚΑ βρίσκεται στην περιοχή μεταξύ του υφισταμένου και του νέου ορίου και αυτός αποδείξει ότι έχει ανεπαρκή περιουσιακά στοιχεία, τότε:
- θα υπολογίζεται η μηνιαία σύνταξη την οποία θα έπρεπε να λαμβάνει και για τους πρώτους μήνες και μέχρι την εξάντληση του ποσού μεταξύ των δύο ορίων θα λαμβάνει μηδενική σύνταξη
- για τους επόμενους 60 μήνες θα ισχύει ότι και σήμερα, δηλαδή, αναλογική περικοπή της σύνταξής του ώστε να εξαλειφθεί το χρέος του προς τον ΕΦΚΑ και, κατόπιν, καταβολή της πλήρους σύνταξης που του αναλογεί.
Γεώργιος Ι. Κουτσούκος
Δικηγόρος-Εργατολόγος-LL.M
Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου
Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Πιστοποιημένος επαγγελματίας e-ΕΦΚΑ (έκδοση συντάξεων)
Κεδρηνού 3-7, Τ.Κ 114 75
Γκύζη – Αθήνα
Τηλ./Φαξ: +30 210 7718420
Κιν.: +30 6937 194299
info@koutsoukoslaw.gr
www.koutsoukoslaw.gr
